Y khoa Diễn đàn Y khoa, y tế sức khoẻ, kiến thức lâm sàng, chẩn đoán và điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Tác giả: Phạm Văn Hòa
Hiện nay, có một số nghiên cứu bước đầu, đặc biệt từ Thái Lan – nơi cây sương sâm (gọi là “Yanang”) được sử dụng rộng rãi – đã chỉ ra rằng chiết xuất từ lá sương sâm có các đặc tính sinh học chống ung thư tiềm năng.
✅ CÁC HOẠT CHẤT CHỐNG UNG THƯ CÓ TRONG SƯƠNG SÂM
- Flavonoid & Polyphenol 🌿🛡️
Là các chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương DNA, một trong những nguyên nhân dẫn đến đột biến và ung thư. Một số nghiên cứu in vitro (trong ống nghiệm) cho thấy các flavonoid này có thể:
- Ức chế sự phát triển của tế bào ung thư
- Gây chết tế bào theo cơ chế apoptosis (tự chết tế bào)
- Hạn chế tăng sinh tế bào bất thường
- Tiliacorinine & Tiliacorine – Alkaloid quý hiếm 💊
Đây là hai hợp chất alkaloid có trong cây sương sâm, đã được nghiên cứu là có hoạt tính kháng ung thư mạnh, đặc biệt trên các dòng tế bào ung thư gan và đường mật.
➡️ Cơ chế tác động chính:
- Gây tổn thương màng tế bào ung thư
- Làm rối loạn chu trình tế bào
- Hạn chế hình thành mạch máu nuôi khối u
📚 Tham khảo nghiên cứu: J Nat Prod. 2003;66(6):773-7. Tiliacorinine and tiliacorine: potent cytotoxic bisbenzylisoquinoline alkaloids from Tiliacora triandra.
🧬 ỨNG DỤNG TRONG HỖ TRỢ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ ĐƯỜNG MẬT
Cây sương sâm không phải là thuốc điều trị ung thư, nhưng các nhà khoa học đang đánh giá tiềm năng sử dụng nó:
🔸 Trong giai đoạn tiền ung thư (phòng ngừa): Giúp thanh lọc gan – mật, giảm viêm, bảo vệ tế bào gan – mật khỏi tổn thương.
🔸 Trong hỗ trợ điều trị: Có thể dùng làm thực phẩm bổ sung để tăng sức đề kháng, giảm stress oxy hóa, làm chậm quá trình tiến triển khối u (chưa thay thế được hóa trị, xạ trị).
🔸 Sau điều trị: Hỗ trợ chức năng gan, giúp giải nhiệt, giải độc cơ thể sau các đợt hóa – xạ trị.
⚠️ TÁC DỤNG PHỤ VÀ CHỐNG CHỈ ĐỊNH KHI DÙNG SƯƠNG SÂM CHO BỆNH NHÂN UNG THƯ
Mặc dù là dược liệu lành tính, người bệnh ung thư có hệ miễn dịch yếu cần cân nhắc kỹ lưỡng khi sử dụng:
❗Tác dụng phụ tiềm tàng:
- Gây tiêu chảy nếu dùng quá nhiều hoặc bụng yếu
- Có thể gây lạnh bụng ở người đang hóa trị
- Một số hợp chất alkaloid nếu dùng liều cao, kéo dài có nguy cơ gây độc cho gan (trong thử nghiệm trên động vật liều rất cao)
🚫 Chống chỉ định:
- Không dùng cho người đang suy gan độ nặng
- Không dùng đồng thời với thuốc chống đông (vì có thể ảnh hưởng đông máu)
- Không dùng cho trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, phụ nữ mang thai, người vừa phẫu thuật
🩺 Lưu ý: Nếu người bệnh đang điều trị ung thư bằng phác đồ chuẩn, nên hỏi ý kiến của bác sĩ điều trị chuyên khoa ung bướu trước khi dùng bất kỳ dược liệu nào kèm theo, kể cả thảo mộc.
🥗 GỢI Ý CÁCH SỬ DỤNG AN TOÀN
✅ Cách đơn giản: Vò lá sương sâm làm thạch, ăn mát kết hợp đường phèn hoặc mật ong. Có thể ăn 2–3 lần/tuần trong giai đoạn phục hồi.
✅ Hoặc: Dùng chiết xuất sương sâm dạng viên nang được bào chế chuẩn, có kiểm định (chỉ nên dùng khi có hướng dẫn bác sĩ).
🔍 KẾT LUẬN
Cây sương sâm là một dược liệu dân gian giàu tiềm năng trong lĩnh vực chống ung thư, đặc biệt là ung thư gan – mật nhờ chứa các hoạt chất quý như flavonoid, alkaloid chống oxy hóa và độc tế bào ung thư. Tuy nhiên, chưa đủ bằng chứng lâm sàng để khẳng định là thuốc điều trị, và cần được sử dụng một cách kiểm soát, đúng người, đúng thời điểm, dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
Nguồn tham khảo:
- Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam năm 2004 – GS.TS.BS Đỗ Tất Lợi
- Tiềm năng chống ung thư đường mật của cây Sương sâm năm 2025 – BS Hoàng Sầm (Viện Y Học Bản Địa Việt Nam)
- Tham khảo nghiên cứu: J Nat Prod. 2003;66(6):773-7. Tiliacorinine and tiliacorine: potent cytotoxic bisbenzylisoquinoline alkaloids from Tiliacora triandra.
Câu hỏi thảo luận: Nếu một bệnh nhân đang điều trị hóa trị nhưng muốn dùng sương sâm như liệu pháp hỗ trợ, bạn đồng ý hay phản đối? Vì sao?
