Bỏ qua kiểm tra sức khỏe có thể làm tăng 45% nguy cơ tử vong

Nguy cơ tử vong cao hơn khi bỏ qua xét nghiệm ung thư tiền liệt tuyến

Các nghiên cứu gần đây cho thấy nam giới thường xuyên bỏ lỡ các cuộc hẹn xét nghiệm ung thư tiền liệt tuyến có nguy cơ tử vong cao hơn do căn bệnh này. Phân tích dựa trên 20 năm dữ liệu từ hơn 160.000 nam giới tại bảy quốc gia châu Âu đã chỉ ra rằng có một nhóm nguy cơ cao thường bị bỏ qua trong các nỗ lực sàng lọc quốc gia. Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng việc hiểu và giải quyết nguyên nhân khiến một số nam giới tránh xét nghiệm có thể là chìa khóa để cải thiện tỷ lệ sống sót và thành công tổng thể của các chương trình sàng lọc ung thư tiền liệt tuyến trong tương lai.

Tầm quan trọng của việc sàng lọc ung thư tiền liệt tuyến

Ung thư tiền liệt tuyến là loại ung thư phổ biến nhất được chẩn đoán ở nam giới tại 112 quốc gia, và tỷ lệ mắc bệnh dự kiến sẽ gấp đôi vào năm 2040. Các chương trình sàng lọc quốc gia đo lường mức độ kháng nguyên đặc hiệu cho tiền liệt tuyến (PSA) trong máu có thể giúp nam giới tiếp cận điều trị sớm hơn, từ đó cải thiện cơ hội chữa khỏi và giảm nhu cầu điều trị tốn kém liên quan đến giai đoạn bệnh tiến triển.

Những phát hiện từ nghiên cứu mới

Dữ liệu dài hạn cho thấy sàng lọc PSA có thể giảm nguy cơ tử vong do ung thư tiền liệt tuyến tới 20%. Trong nghiên cứu mới này, từ cuộc nghiên cứu sàng lọc ung thư tiền liệt tuyến lớn nhất thế giới, các nhà nghiên cứu đã xem xét 20 năm dữ liệu để xác định tần suất từ chối xét nghiệm ảnh hưởng đến nguy cơ tử vong do căn bệnh này. Hơn 12.400 người đã bỏ lỡ các cuộc hẹn xét nghiệm, dẫn đến nguy cơ tử vong cao hơn 45% so với những người tham gia xét nghiệm.

Nguyên nhân và hệ quả của việc không tham gia sàng lọc

Việc chọn không tham gia sàng lọc có thể xuất phát từ nhiều yếu tố phức tạp. Theo tác giả chính của nghiên cứu, TS. Renée Leenen, từ Viện Ung thư Erasmus MC, các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng những nam giới không tham gia xét nghiệm có nguy cơ tử vong do ung thư tiền liệt tuyến cao hơn 39% so với những người không được mời tham gia. Điều này cho thấy rằng việc không tham gia có thể là yếu tố kìm hãm lớn nhất trong việc thực hiện thành công các chương trình sàng lọc ung thư tiền liệt tuyến.

Ý kiến của các chuyên gia về nghiên cứu

TS. Nilesh Vora, một bác sĩ huyết học và ung thư, không tham gia nghiên cứu này, đã mô tả những phát hiện mới là “hấp dẫn”. Ông cho rằng nghiên cứu này cho thấy tỷ lệ tử vong do ung thư tiền liệt tuyến giảm 23% ở những nam giới tham gia sàng lọc. Đối tượng nghiên cứu từ 55-69 tuổi là những ứng cử viên cho các phương pháp điều trị quyết liệt nếu phát hiện ung thư tiền liệt tuyến, vì vậy nên nhắm tới họ trong các nghiên cứu tiếp theo để xác thực các kết quả này.

Cần nâng cao tỷ lệ tham gia sàng lọc

Để bất kỳ chương trình sàng lọc nào có hiệu quả, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị rằng 70% dân số cần được tiếp cận với xét nghiệm sàng lọc. Tuy nhiên, tỷ lệ tham gia hiện tại đang thấp và có xu hướng giảm. Không tham gia sàng lọc có thể là một trong những yếu tố lớn nhất cản trở việc phát triển các chương trình sàng lọc ung thư tiền liệt tuyến thành công. Do đó, cần nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn về lý do vì sao một số nam giới không tham gia sàng lọc, dù đã được mời, nhằm thiết kế các can thiệp phù hợp để nâng cao ý thức và khả năng tiếp cận.

Thông điệp từ các nghiên cứu trước đây

Trước đây, vào năm 2012, Nhóm Công tác Dịch vụ Dự phòng Hoa Kỳ đã khuyên không nên thực hiện sàng lọc PSA do những lo ngại về điều trị quá mức và chẩn đoán quá mức. Tuy nhiên, các dữ liệu sau đó cho thấy tỷ lệ sàng lọc thấp liên quan đến sự gia tăng các trường hợp ung thư tiến triển. TS. Ramkishen Narayanan khẳng định rằng nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của sàng lọc ung thư tiền liệt tuyến trong việc ngăn ngừa tử vong liên quan đến căn bệnh này. Những nam giới không tuân thủ hướng dẫn sàng lọc có nguy cơ tử vong cao hơn gần 40% do ung thư tiền liệt tuyến.

Khuyến nghị cho nam giới

Các thử nghiệm sàng lọc ung thư tiền liệt tuyến đã được thực hiện trước đây nhưng đã giảm sút do quản lý kết quả không hiệu quả. Trong thời đại hiện nay, khi bệnh nhân ngày càng được thông tin đầy đủ hơn, việc bỏ qua xét nghiệm sàng lọc ung thư tiền liệt tuyến sẽ gia tăng nguy cơ tử vong do căn bệnh này. Do đó, nam giới cần nhận thức rõ ràng hơn về tầm quan trọng của việc tham gia sàng lọc để bảo vệ sức khỏe bản thân.