Y khoa Diễn đàn Y khoa, y tế sức khoẻ, kiến thức lâm sàng, chẩn đoán và điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Nghiên cứu mới cho thấy chế độ ăn uống, tập thể dục và một số loại thuốc có thể giảm nguy cơ trầm cảm, mở ra hy vọng cho sức khỏe tâm thần.
Những yếu tố làm giảm nguy cơ trầm cảm
Trầm cảm là vấn đề sức khỏe tâm thần ảnh hưởng đến một lượng lớn dân số toàn cầu, nhưng có những cách để giảm thiểu nguy cơ mắc phải tình trạng này. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra vai trò của chế độ ăn uống, hoạt động thể chất và một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến nguy cơ trầm cảm. Một nghiên cứu vào tháng 2 năm 2025 cho thấy những người sử dụng thuốc agonist thụ thể glucagon-like peptide-1 (GLP-1), như Ozempic, để điều trị bệnh tiểu đường có nguy cơ trầm cảm thấp hơn so với những người dùng các loại thuốc khác cho tình trạng chuyển hóa này.
Ngoài ra, một nghiên cứu từ tháng 11 năm 2024 cho thấy việc tiêu thụ cam và các loại trái cây họ cam quýt hàng ngày có thể giúp giảm nguy cơ mắc trầm cảm. Cuối cùng, nghiên cứu từ tháng 3 năm 2025 chỉ ra rằng việc tham gia tập thể dục thường xuyên với cường độ từ vừa đến mạnh có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh thần kinh tâm lý, bao gồm cả trầm cảm.
Ảnh hưởng của chế độ ăn uống và hoạt động thể chất
Có nhiều yếu tố lối sống có thể thay đổi được, bao gồm chế độ ăn uống và mức độ hoạt động thể chất, có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc trầm cảm. Bằng chứng về các yếu tố này và cách chúng tác động đến nguy cơ tiếp tục gia tăng. Trong vài tháng qua, các nhà nghiên cứu đã làm nổi bật cách mà sự lựa chọn thực phẩm, tập thể dục và thuốc điều trị các bệnh mãn tính khác có thể ảnh hưởng đến nguy cơ phát triển trầm cảm.
Tác động của thuốc GLP-1 đến nguy cơ trầm cảm
Một nghiên cứu được công bố trong tạp chí Annals of Internal Medicine vào tháng 2 năm 2025 đã so sánh cách thức mà các loại thuốc điều trị tiểu đường khác nhau có thể ảnh hưởng đến nguy cơ trầm cảm ở những người mắc bệnh này. Cụ thể, những người tham gia nghiên cứu sử dụng thuốc GLP-1 có nguy cơ trầm cảm thấp hơn 10% so với những người sử dụng thuốc DPP4i.
Tiến sĩ Andres Splenser, một chuyên gia nội tiết tại Memorial Hermann, người không tham gia vào nghiên cứu này, cho biết rằng mối liên hệ này có thể liên quan đến mối quan hệ giữa tâm trạng và cảm giác thèm ăn. Ông giải thích rằng tâm trạng và cảm giác thèm ăn có liên quan chặt chẽ với nhau, và một lợi ích của thuốc GLP-1 là chúng giúp kiểm soát cảm giác thèm ăn và no, cho phép bệnh nhân đưa ra lựa chọn thực phẩm tốt hơn và trở nên khỏe mạnh hơn.
Vai trò của trái cây họ cam quýt trong việc giảm nguy cơ trầm cảm
Chúng ta đã biết rằng chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa trầm cảm, và một nghiên cứu được công bố trong tạp chí Microbiome vào tháng 11 năm 2024 đã đi sâu vào một số chi tiết cụ thể. Nghiên cứu này cho thấy rằng việc ăn một quả cam mỗi ngày có thể giảm nguy cơ trầm cảm tới 20%.
Tiến sĩ Raaj Mehta, một giảng viên y học tại Harvard Medical School và tác giả chính của nghiên cứu, đã nêu rằng chỉ cần “một quả cam vừa mỗi ngày” cũng có thể có tác dụng. Nghiên cứu này dựa trên dữ liệu từ hơn 32,000 phụ nữ trong Nghiên cứu Sức khỏe Y tá II, và cho biết rằng nguy cơ giảm có thể do sự thay đổi trong hệ vi sinh đường ruột.
Tác động tích cực của việc tập thể dục đối với sức khỏe tâm thần
Cuối cùng, tập thể dục tiếp tục được khẳng định là yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe não bộ và tâm thần. Nghiên cứu về y tế của hơn 73,000 người cao tuổi cho thấy những người thường xuyên tiêu tốn nhiều năng lượng thông qua các hoạt động thể chất vừa phải đến mạnh có nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ, lo âu, trầm cảm, đột quỵ và rối loạn giấc ngủ thấp hơn từ 14% đến 40% so với những người ít vận động hơn.
Tiến sĩ Jia-Yi Wu, đồng tác giả nghiên cứu, nhấn mạnh rằng “khác với các yếu tố di truyền, hành vi ít vận động là một yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được.” Điều này cho thấy nhu cầu cấp thiết về những thay đổi hành vi và môi trường để khuyến khích lối sống tích cực hơn.
Kết luận, bài viết này mang lại những thông tin quý giá liên quan đến sức khỏe tâm thần, đặc biệt là nguy cơ trầm cảm, qua đó nhấn mạnh tầm quan trọng của chế độ ăn uống, tập luyện thể dục và việc sử dụng thuốc trong việc giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Tại Việt Nam, nơi mà vấn đề sức khỏe tâm thần đang dần được chú trọng, những nghiên cứu này có thể góp phần nâng cao nhận thức về sự cần thiết của một lối sống lành mạnh. Việc khuyến khích người dân áp dụng những thói quen tốt như ăn uống đủ chất và duy trì hoạt động thể chất thường xuyên không chỉ giúp giảm nguy cơ trầm cảm, mà còn nâng cao sức khỏe tổng thể. Điều này không chỉ có ý nghĩa đối với cá nhân mà còn giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và sức khỏe cộng đồng tại Việt Nam.
Hỏi đáp về nội dung bài này
Các yếu tố nào có thể giúp giảm nguy cơ trầm cảm?
Các yếu tố có thể giúp giảm nguy cơ trầm cảm bao gồm chế độ ăn uống, hoạt động thể chất, và một số loại thuốc. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và việc sử dụng thuốc điều trị bệnh tiểu đường như GLP-1 có thể giảm nguy cơ mắc trầm cảm.
Có bằng chứng nào cho thấy việc ăn trái cây có thể giảm nguy cơ trầm cảm không?
Có, một nghiên cứu cho thấy rằng việc ăn một quả cam mỗi ngày có thể giúp giảm nguy cơ trầm cảm lên đến 20%. Nghiên cứu này dựa trên dữ liệu từ hơn 32.000 phụ nữ và cho thấy sự thay đổi trong vi khuẩn đường ruột có thể là nguyên nhân.
Tại sao việc tập thể dục lại quan trọng đối với sức khỏe tâm thần?
Tập thể dục là một yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tâm thần vì nó có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh như trầm cảm, lo âu, và sa sút trí tuệ. Nghiên cứu cho thấy rằng những người thường xuyên tập thể dục với cường độ vừa và mạnh có nguy cơ mắc các bệnh này thấp hơn từ 14% đến 40%.
Thuốc điều trị nào có thể làm giảm nguy cơ trầm cảm ở bệnh nhân tiểu đường?
Các loại thuốc như glucagon-like peptide-1 (GLP-1) đã được chứng minh là có thể giảm nguy cơ trầm cảm ở bệnh nhân tiểu đường. Một nghiên cứu cho thấy những người dùng loại thuốc này có nguy cơ trầm cảm thấp hơn 10% so với những người dùng thuốc DPP4i.
Những thay đổi nào trong lối sống có thể giúp giảm nguy cơ trầm cảm?
Những thay đổi có thể giúp giảm nguy cơ trầm cảm bao gồm việc cải thiện chế độ ăn uống, tăng cường hoạt động thể chất, và kiểm soát hành vi ít vận động. Việc giảm thời gian ngồi và tăng cường các hoạt động thể chất có thể thúc đẩy lối sống tích cực hơn.
Nguồn thông tin được tham khảo từ trang web: medicalnewstoday, Oranges, exercise, and GLP-1 drugs tied to lower risk
Nội dung được biên tập, sáng tạo thêm bởi: Ban biên tập Y khoa – Nội dung có sử dụng AI trong quá trình biên tập.
Vui lòng không reup bài khi chưa được cho phép!
