Y khoa Diễn đàn Y khoa, y tế sức khoẻ, kiến thức lâm sàng, chẩn đoán và điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
DS Phạm Xuân Thức
Kẽm là một khoáng chất vi lượng thiết yếu, có vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sinh lý và sinh hóa của cơ thể. Được biết đến với khả năng hỗ trợ hệ miễn dịch, kẽm còn tham gia vào nhiều chức năng khác như tổng hợp protein, phân chia tế bào và hoạt động của các enzym. Phân tích chi tiết về lợi ích và nguy cơ khi bổ sung kẽm.
* Lợi ích của Kẽm:
1. Tăng cường chức năng miễn dịch:
Kẽm có vai trò then chốt trong việc duy trì và điều chỉnh hoạt động của các tế bào miễn dịch, như tế bào T (T-lymphocytes) và tế bào B (B-lymphocytes) . Nghiên cứu cho thấy, mức kẽm thấp có liên quan đến sự gia tăng nguy cơ nhiễm trùng, đặc biệt ở người cao tuổi.
2. Chống viêm và chống oxy hóa:
Kẽm hoạt động như một chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do stress oxy hóa. Điều này có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, bao gồm bệnh tim mạch và một số loại ung thư.
3. Hỗ trợ quá trình chữa lành vết thương:
Kẽm cần thiết cho quá trình tổng hợp collagen, một thành phần quan trọng trong việc phục hồi mô. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng bổ sung kẽm có thể rút ngắn thời gian lành vết thương ở bệnh nhân phẫu thuật.
4. Tham gia vào tổng hợp DNA và RNA:
Kẽm là yếu tố cần thiết cho quá trình tổng hợp axit nucleic, giúp duy trì sự ổn định của gen và hỗ trợ quá trình phát triển tế bào.
5. Duy trì chức năng vị giác và khứu giác:
Kẽm có vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng của các thụ thể vị giác và khứu giác, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống.
*** Nguy cơ khi Bổ sung thừa Kẽm:
1.Tác dụng phụ do quá liều:
Việc bổ sung kẽm quá mức có thể dẫn đến các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy và đau bụng. Theo khuyến cáo của Viện Y tế Quốc gia (NIH), liều lượng tối đa hàng ngày khuyến nghị cho người lớn là 40 mg.
2. Thiếu hụt đồng:
Sự hấp thu kẽm quá mức có thể ức chế sự hấp thu đồng, dẫn đến tình trạng thiếu hụt đồng. Thiếu đồng có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như rối loạn miễn dịch và thiếu máu.
3. Tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe khác:
Nghiên cứu cho thấy bổ sung kẽm có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe như rối loạn tiêu hóa và ảnh hưởng đến chức năng thận.
4. Không thay thế chế độ ăn uống cân bằng:
Kẽm nên được cung cấp từ các nguồn thực phẩm tự nhiên như thịt đỏ, hải sản, đậu và các loại hạt, thay vì phụ thuộc vào các sản phẩm bổ sung. Một chế độ ăn uống cân bằng không chỉ cung cấp kẽm mà còn nhiều dưỡng chất khác cần thiết cho sức khỏe.
Kết luận
Kẽm là một khoáng chất thiết yếu với nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng việc bổ sung cần được thực hiện một cách thận trọng. Các chuyên gia y tế và dinh dưỡng nên:
Đánh giá tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân trước khi khuyến nghị bổ sung kẽm.
Tham khảo ý kiến chuyên gia để xác định liều lượng phù hợp và thời gian sử dụng.
Khuyến khích chế độ ăn uống cân bằng và đa dạng, nhằm đảm bảo cung cấp đủ lượng kẽm và các vi chất dinh dưỡng khác.
Các sản phẩm thực phẩm chức năng chứa kẽm có thể hỗ trợ sức khỏe như thế nào, và người tiêu dùng cần lưu ý điều gì khi lựa chọn và sử dụng các sản phẩm này?
Tài liệu tham khảo
- WebMD. (n.d.). Zinc.
- Sức khỏe & Đời sống. (2023). 7 mối nguy hiểm tiềm ẩn khi dùng thực phẩm bổ sung kẽm.
- Vinmec. (n.d.). Có ra sao nếu thừa kẽm?
- National Institutes of Health (NIH). (n.d.). Zinc: Fact Sheet for Health Professionals.
