Những chế độ ăn nào có thể giúp ngăn ngừa bệnh tật?

Bệnh Viêm Ruột (IBD): Tổng Quan và Tác Động

Bệnh viêm ruột (IBD) là thuật ngữ chỉ nhiều tình trạng khác nhau ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, trong đó có bệnh Crohn và viêm loét đại tràng. Bệnh xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công nhầm vào các tế bào trong ruột, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm và các triệu chứng như đau bụng, thay đổi thói quen đại tiện và sụt cân. Người mắc IBD thường có thể giảm triệu chứng bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống, loại bỏ một số thực phẩm và bổ sung những thực phẩm khác.

Gần đây, một nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn thực vật giàu dinh dưỡng có thể giúp giảm nguy cơ phát triển IBD và giảm nhu cầu phẫu thuật đối với những người đã mắc bệnh này. Theo thống kê, trên toàn thế giới, vào năm 2019, có khoảng 5 triệu người sống chung với căn bệnh này, chủ yếu là phụ nữ và thường được chẩn đoán trước 30 tuổi.

Hai Loại IBD Chính

Có hai loại IBD chính: viêm loét đại tràng, gây viêm trong ruột già, thường là đại tràng, và bệnh Crohn, liên quan đến viêm nhiễm ở bất kỳ phần nào của ống tiêu hóa, nhưng hay gặp nhất ở đoạn cuối của ruột non và đại tràng. Cả hai loại này đều có thể gây ra nhiều triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, mệt mỏi, buồn nôn, sụt cân, mất cảm giác thèm ăn, chảy máu ruột và thiếu máu. Các triệu chứng thường tái phát theo chu kỳ, có giai đoạn bùng phát ngắn và giai đoạn thuyên giảm.

Điều Chỉnh Chế Độ Ăn Uống Để Kiểm Soát Triệu Chứng

Điều chỉnh chế độ ăn uống có thể giúp kiểm soát triệu chứng cho một số người mắc IBD. Một số thay đổi trong chế độ ăn có thể bao gồm:

• Ghi lại nhật ký thực phẩm để theo dõi các thực phẩm có thể gây ra triệu chứng.
• Giới hạn tiêu thụ sản phẩm từ sữa.
• Hạn chế chất béo không lành mạnh và tăng cường chất béo omega-3.
• Tránh hoặc hạn chế thực phẩm cay, caffeine và rượu.
• Giới hạn thực phẩm giàu chất xơ, đặc biệt nếu ruột có dấu hiệu thu hẹp.
• Ăn thường xuyên với những bữa nhỏ thay vì một vài bữa lớn.
• Uống đủ nước.
• Sử dụng vitamin và khoáng chất bổ sung để ngăn chặn sự thiếu hụt.

Các Nghiên Cứu Về Chế Độ Ăn Chay Lành Mạnh

Gần đây, một nghiên cứu đã phát hiện rằng việc ăn một chế độ ăn thực vật lành mạnh có thể giảm nguy cơ phát triển IBD và giảm nhu cầu phẫu thuật ở những người đã mắc bệnh. Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng những người tuân thủ chế độ ăn thực vật lành mạnh có nguy cơ mắc IBD thấp hơn, trong khi những người ăn chế độ ăn thực vật không lành mạnh lại có nguy cơ cao hơn. Kelsey Costa, một chuyên gia dinh dưỡng, nhận xét rằng nghiên cứu này đã phân tích dữ liệu từ hai nhóm lớn, giúp tăng cường độ tin cậy của kết quả nhờ vào quy mô và phương pháp nghiên cứu.

Tác Động Của Chế Độ Ăn Đến Bệnh IBD

Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn thực vật có thể bao gồm nhiều loại thực phẩm tươi ngon và ít thực phẩm chế biến sẵn hoặc phụ gia. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nhiều sản phẩm thực vật hiện nay là chế biến cao, như các sản phẩm thay thế thịt và dầu thực vật tinh chế, có thể làm giảm lợi ích sức khỏe của chế độ ăn thực vật truyền thống. Nghiên cứu cũng phân loại ba loại chế độ ăn thực vật: chế độ ăn thực vật tổng quát, chế độ ăn thực vật lành mạnh và chế độ ăn thực vật không lành mạnh.

Kết Luận và Tương Lai Nghiên Cứu

Các nhà nghiên cứu đã kết luận rằng trong hai nhóm lớn với hơn 500.000 người tham gia từ tám quốc gia, chế độ ăn thực vật lành mạnh có liên quan ngược với tỷ lệ mắc IBD và phẫu thuật liên quan đến IBD, trong khi chế độ ăn thực vật không lành mạnh lại có mối liên hệ tích cực với các kết quả tương tự. Ngoài ra, chế độ ăn omnívorous lành mạnh cũng giúp giảm nguy cơ IBD với mức độ tương đương hoặc cao hơn so với chế độ ăn thực vật lành mạnh.

Costa cho biết kết quả cho thấy rằng chế độ ăn omnívorous lành mạnh, bao gồm thực vật, sữa, trứng và hải sản, có thể có mối liên hệ mạnh mẽ hơn với việc phòng ngừa IBD. Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu để hiểu rõ hơn về tác động của các chế độ ăn khác nhau đối với nguy cơ IBD và tiến trình bệnh lý.