Y khoa Diễn đàn Y khoa, y tế sức khoẻ, kiến thức lâm sàng, chẩn đoán và điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Một nghiên cứu mới cho thấy bài kiểm tra sóng não không xâm lấn kéo dài ba phút có thể phát hiện sớm các vấn đề trí nhớ, giúp chẩn đoán Alzheimer hiệu quả hơn.
Đánh giá sớm bệnh Alzheimer: Tại sao lại quan trọng?
Chẩn đoán sớm bệnh Alzheimer rất quan trọng để có đủ thời gian điều trị bằng thuốc và can thiệp lối sống nhằm làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người bị rối loạn nhận thức nhẹ (MCI) và gặp vấn đề về trí nhớ có khả năng cao sẽ phát triển thành bệnh Alzheimer. Một nghiên cứu mới đây cho thấy một bài kiểm tra không xâm lấn kéo dài ba phút có thể giúp xác định các vấn đề về trí nhớ ở những người mắc MCI.
George Stothart, Tiến sĩ, nhà tâm lý học thần kinh và giảng viên cao cấp tại Đại học Bath, Vương quốc Anh, cho biết: “Bệnh Alzheimer thường được chẩn đoán muộn tới 20 năm”. Ông nhấn mạnh rằng nếu có thể chẩn đoán sớm hơn, chúng ta có thể thực hiện ba điều quan trọng: cho phép người bệnh thực hiện các thay đổi lối sống đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc làm chậm sự tiến triển của bệnh, giúp họ tiếp cận các loại thuốc điều trị mới sớm hơn khi chúng có khả năng hiệu quả hơn, và cải thiện quy trình phát triển thuốc bằng cách xác định và phân loại bệnh nhân một cách chính xác hơn trong các thử nghiệm lâm sàng.
Phương pháp Fastball EEG: Kiểm tra nhanh và không xâm lấn
Nghiên cứu mới này tập trung vào bài kiểm tra không xâm lấn có tên là Fastball EEG, hoạt động bằng cách ghi lại hoạt động điện của não khi người tham gia nhìn vào một số hình ảnh nhất định. Stothart giải thích: “Fastball là một bài kiểm tra thụ động về cách não bộ tự động nhận diện các đối tượng. Nó không yêu cầu bạn làm gì khác ngoài việc quan sát một màn hình với các hình ảnh nhấp nháy. Thỉnh thoảng, các hình ảnh này lặp lại, và bằng cách đo sóng não của bạn bằng mũ EEG, chúng tôi có thể đo lường khả năng ghi nhớ của bạn.”
Trong nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã tuyển chọn 53 người lớn tuổi có chẩn đoán MCI và 54 người lớn tuổi khỏe mạnh để làm nhóm đối chứng. Tất cả các người tham gia đều thực hiện bài kiểm tra Fastball kéo dài ba phút, kết hợp với các đánh giá tâm lý thần kinh về trí nhớ, sự chú ý liên tục và chức năng nhận thức tổng quát. Kết quả cho thấy Fastball có thể phát hiện đáng tin cậy các vấn đề về trí nhớ ở những người tham gia mắc MCI.
Các lợi ích của việc kiểm tra tại nhà
Một phát hiện thú vị trong nghiên cứu là bài kiểm tra Fastball EEG có thể được thực hiện ngoài bệnh viện hoặc phòng khám, bao gồm cả tại nhà của người tham gia. Stothart cho biết: “Việc di chuyển đến bệnh viện và hoàn thành các đánh giá nhận thức truyền thống có thể gây căng thẳng cho một số người.” Kiểm tra tại nhà giúp mọi người cảm thấy thoải mái hơn, từ đó giảm lo âu, điều này rất quan trọng vì tâm lý căng thẳng có thể ảnh hưởng đến hiệu suất trong các bài kiểm tra trí nhớ truyền thống.
Stothart nhấn mạnh rằng: “Việc kiểm tra Fastball tại nhà giúp chúng tôi giữ cho mọi người thoải mái và thư giãn, điều này giúp giảm lo âu. Khi ai đó bị căng thẳng, rất khó để biết liệu bạn đang thực sự đo lường trí nhớ của họ hay chỉ đang đo lường khả năng hoàn thành một bài kiểm tra dưới áp lực.”
Những triển vọng và thách thức trong nghiên cứu
Hiện tại, Stothart và nhóm nghiên cứu đang tiến hành hai nghiên cứu xác thực lâm sàng quy mô lớn kéo dài bốn năm, thử nghiệm Fastball với hơn 2.000 bệnh nhân tại Vương quốc Anh. Ông cho biết: “Để thực hiện những nghiên cứu lớn này, chúng tôi đang hợp tác với Cumulus Neuroscience Ltd. Những nghiên cứu này sẽ cung cấp cho chúng tôi dữ liệu chính xác cần thiết để chứng minh độ nhạy và tính đặc hiệu của phương pháp này, và cả hai nghiên cứu xác thực lớn này sẽ kết thúc vào năm 2027.”
Peter Gliebus, MD, giám đốc thần kinh học hành vi và nhận thức tại Marcus Neuroscience Institute, cho rằng nghiên cứu này hứa hẹn vì nó mang đến một phương pháp nhanh chóng, không xâm lấn và khách quan để đo lường trí nhớ nhận diện, nhạy cảm với những suy giảm trí nhớ sớm trong các tình trạng như MCI. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc phát hiện sớm bệnh Alzheimer là cực kỳ quan trọng, vì bệnh này bắt đầu nhiều năm trước khi triệu chứng xuất hiện và can thiệp sớm với các phương pháp điều trị mới sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất trong giai đoạn này.
Những điểm cần lưu ý và sự cần thiết của nghiên cứu tiếp theo
Dù Fastball cho thấy nhiều hứa hẹn, Gliebus vẫn mong muốn có các nghiên cứu theo dõi dài hạn hơn để xác nhận giá trị tiên đoán của phương pháp này trong việc dự đoán sự tiến triển của bệnh Alzheimer qua nhiều năm. Ông cũng đề xuất tích hợp Fastball với các yếu tố sinh học như biomarker để tăng cường độ chính xác trong chẩn đoán.
Cuối cùng, Gliebus nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thử nghiệm phương pháp này trên các nhóm dân số đa dạng hơn và phát triển các hướng dẫn để tích hợp Fastball vào thực tiễn lâm sàng hàng ngày, tương tự như cách mà ECG được sử dụng trong sức khỏe tim mạch.
Kết luận, nghiên cứu mới về bài kiểm tra não không xâm lấn kéo dài chỉ ba phút này có thể mở ra một hướng đi đầy hứa hẹn trong việc chẩn đoán sớm bệnh Alzheimer tại Việt Nam. Việc phát hiện sớm các vấn đề về trí nhớ, đặc biệt ở những người có triệu chứng suy giảm nhận thức nhẹ, có thể giúp bệnh nhân nhận được sự can thiệp kịp thời, bao gồm cả việc sử dụng thuốc và thay đổi lối sống, từ đó làm chậm tiến triển của bệnh. Với việc phương pháp kiểm tra này có thể thực hiện ngay tại nhà, người bệnh sẽ cảm thấy thoải mái hơn, giảm bớt lo âu và căng thẳng, từ đó nâng cao độ chính xác của kết quả. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh mà còn góp phần giảm bớt gánh nặng cho hệ thống y tế, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang đối diện với sự gia tăng số lượng người mắc bệnh Alzheimer. Sự phát triển của các phương pháp chẩn đoán sớm và hiệu quả như vậy sẽ là một bước tiến quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân Việt Nam.
Hỏi đáp về nội dung bài này
Câu hỏi 1: Tại sao việc chẩn đoán sớm bệnh Alzheimer lại quan trọng?
Việc chẩn đoán sớm bệnh Alzheimer rất quan trọng để có thời gian cho các phương pháp điều trị bằng thuốc và can thiệp lối sống, giúp làm chậm tiến triển của bệnh.
Câu hỏi 2: Nghiên cứu mới nào giúp phát hiện các vấn đề về trí nhớ ở bệnh nhân MCI?
Một nghiên cứu mới cho thấy một bài kiểm tra không xâm lấn kéo dài ba phút có thể giúp xác định các vấn đề về trí nhớ ở những người bị suy giảm nhận thức nhẹ (MCI).
Câu hỏi 3: Bài kiểm tra Fastball EEG hoạt động như thế nào?
Bài kiểm tra Fastball EEG ghi lại hoạt động điện não khi người tham gia nhìn vào các hình ảnh nhất định. Đây là một bài kiểm tra thụ động, không yêu cầu người tham gia làm gì ngoài việc quan sát màn hình với các hình ảnh nhấp nháy.
Câu hỏi 4: Tại sao việc thực hiện bài kiểm tra Fastball tại nhà lại có lợi?
Thực hiện bài kiểm tra Fastball tại nhà giúp người tham gia cảm thấy thoải mái và giảm lo âu, từ đó cho phép có kết quả chính xác hơn so với các bài kiểm tra truyền thống thường gây căng thẳng.
Câu hỏi 5: Những điểm nào cần cải thiện để bài kiểm tra Fastball có thể được áp dụng rộng rãi hơn?
Cần có các nghiên cứu theo dõi dài hạn để xác nhận giá trị dự đoán của bài kiểm tra Fastball trong việc xác định sự tiến triển của bệnh Alzheimer, cũng như kết hợp với các biomarker để nâng cao độ chính xác trong chẩn đoán.
Nguồn thông tin được tham khảo từ trang web: medicalnewstoday, 3-minute brainwave test may aid early diagnosis
Nội dung được biên tập, sáng tạo thêm bởi: Ban biên tập Y khoa
Vui lòng không reup bài khi chưa được cho phép!
