Y khoa Diễn đàn Y khoa, y tế sức khoẻ, kiến thức lâm sàng, chẩn đoán và điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Nghiên cứu mới cho thấy một phương pháp dự đoán tốc độ lão hóa qua ảnh chụp não có thể giúp phát hiện nguy cơ các bệnh liên quan đến tuổi tác như mất trí nhớ.
Quá Trình Lão Hóa và Ảnh Hưởng của Di Truyền và Lối Sống
Một số người dường như lão hóa chậm hơn những người khác. Nguyên nhân của điều này một phần là do di truyền, theo các nghiên cứu cho thấy di truyền chỉ chiếm khoảng 25% sự khác biệt về tuổi thọ, còn lại chủ yếu là do lối sống và môi trường. Những thay đổi trong lối sống như ăn uống hợp lý, tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc, không hút thuốc và không uống rượu quá mức có thể giúp làm chậm quá trình lão hóa của con người, từ đó ngăn ngừa hoặc trì hoãn các bệnh liên quan đến tuổi tác.
Tốc độ lão hóa của một người thường được gọi là tuổi sinh học — sự khác biệt giữa tuổi của tế bào và tuổi thực tế tính theo năm tháng. Việc đo lường tuổi sinh học có thể gặp khó khăn. Gần đây, một nhóm các nhà nghiên cứu từ Đại học Duke, Harvard và Đại học Otago, New Zealand đã phát triển một phương pháp dự đoán tốc độ lão hóa của một người dựa trên một lần chụp MRI não được thực hiện khi họ khoảng 45 tuổi.
Phương Pháp Dự Đoán Tốc Độ Lão Hóa
Trong nghiên cứu được công bố trên tạp chí *Nature Aging*, các nhà nghiên cứu cho biết rằng phương pháp Dunedin Pace of Aging Calculated from NeuroImaging (DunedinPACNI) có thể giúp xác định ảnh hưởng của quá trình lão hóa đối với sức khỏe và đánh giá hiệu quả của các chiến lược chống lão hóa. “Nghiên cứu đã phát triển và xác thực một biomarker mới dựa trên MRI gọi là DunedinPACNI, không chỉ cho điểm số về tuổi não mà còn cho thấy mối liên hệ với suy giảm nhận thức và các chỉ số sức khỏe khác,” tiến sĩ Madalina Tivarus, một trong những chuyên gia không tham gia nghiên cứu, chia sẻ.
Nghiên cứu này xây dựng trên nền tảng của Nghiên cứu Dunedin, một nghiên cứu trước đó theo dõi một nhóm 1.037 người sinh ra ở Dunedin, New Zealand từ năm 1972 đến 1973. Nghiên cứu này đã xem xét các thay đổi liên quan đến tuổi tác trong biến methyl hóa gen để tạo ra một “đồng hồ sinh học”.
Đánh Giá Tốc Độ Lão Hóa Qua MRI
Trong Nghiên cứu Dunedin, các nhà nghiên cứu đã thường xuyên kiểm tra huyết áp, chỉ số khối cơ thể (BMI), mức glucose, cholesterol, chức năng phổi và thận của các tham gia viên. Sau gần 20 năm, họ đã sử dụng mẫu thay đổi tổng thể từ các chỉ số sức khỏe này để tính toán tốc độ lão hóa của mỗi người. Trong nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu đã sử dụng một lần chụp MRI não duy nhất ở độ tuổi 45 và đối chiếu với dữ liệu lão hóa từ Nghiên cứu Dunedin.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng độ chính xác của dự đoán từ DunedinPACNI tương đương với các phương pháp epigenetic đã được thiết lập. Những người có điểm số DunedinPACNI cao hơn thường có nhiều chỉ số cho thấy lão hóa nhanh hơn, bao gồm: khả năng cân bằng kém, tốc độ đi bộ chậm, sức mạnh cơ thể yếu và khả năng phối hợp kém.
Tác Động Của DunedinPACNI Đến Sức Khỏe
Tiến sĩ Emer MacSweeney, Giám đốc điều hành và bác sĩ tư vấn về hình ảnh não, nhấn mạnh tầm quan trọng của hình ảnh não trong nghiên cứu này. Ông cho biết: “Các nhà nghiên cứu đã quan sát rằng những người có điểm DunedinPACNI cao hơn, chỉ ra lão hóa não nhanh hơn, cũng có khả năng cao hơn trong việc trải qua suy giảm sức khỏe ở các hệ thống cơ quan khác như sức khỏe tim mạch và hô hấp.”
Nghiên cứu này mở ra cơ hội sử dụng chụp MRI để theo dõi quá trình lão hóa não trước khi các vấn đề nghiêm trọng xuất hiện. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng cần phải thực hiện nhiều nghiên cứu bổ sung để xác minh tính chính xác của mô hình này trên các nhóm dân số đa dạng hơn.
Hướng Đi Tương Lai trong Nghiên Cứu Lão Hóa
Mặc dù nghiên cứu này có nhiều hứa hẹn, nhưng nó vẫn cần được thử nghiệm rộng rãi trên các nhóm dân số lớn và đa dạng về độ tuổi, chủng tộc và nền tảng sức khỏe. Các nhà nghiên cứu đã so sánh DunedinPACNI với các chỉ số đo lường thể tích hippocampus và thể tích não thất, thường được sử dụng trong nghiên cứu về lão hóa não. Họ phát hiện ra rằng DunedinPACNI có mối tương quan mạnh mẽ hơn với các vấn đề về nhận thức, sức khỏe kém và nguy cơ mắc bệnh so với các phương pháp truyền thống.
Mặc dù chưa sẵn sàng cho việc sử dụng lâm sàng, DunedinPACNI cho thấy khả năng trở thành một biomarker hứa hẹn cho quá trình lão hóa sinh học trong tương lai.
Kết luận
Trong bối cảnh y tế và sức khỏe tại Việt Nam, nghiên cứu về phương pháp dự đoán tốc độ lão hóa thông qua một lần chụp MRI não như trong bài viết này mang lại nhiều ý nghĩa quan trọng. Đầu tiên, điều này mở ra cơ hội cho việc phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe liên quan đến lão hóa, chẳng hạn như chứng sa sút trí tuệ, từ đó giúp người dân có thể chủ động thay đổi lối sống để cải thiện sức khỏe của bản thân.
Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức liên quan đến sự gia tăng tuổi thọ và những bệnh lý liên quan đến tuổi tác. Phát triển các phương pháp như DunedinPACNI có thể giúp cho các bác sĩ và chuyên gia y tế có công cụ mạnh mẽ hơn trong việc đánh giá sức khỏe cộng đồng, từ đó thiết lập các chương trình phòng ngừa hiệu quả hơn.
Hơn nữa, việc ứng dụng công nghệ chẩn đoán hiện đại này có thể tạo ra cơ hội cho ngành y tế Việt Nam tiếp cận những tiến bộ khoa học mới nhất, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Vì vậy, việc tiếp tục nghiên cứu và phát triển ứng dụng của phương pháp này sẽ là một bước tiến quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe cộng đồng tại Việt Nam trong tương lai.
Hỏi đáp về nội dung bài này
Câu hỏi 1: Nghiên cứu này cho biết điều gì về tốc độ lão hóa của con người?
Nghiên cứu cho biết rằng tốc độ lão hóa của mỗi người có thể khác nhau, phần lớn là do lối sống và một phần nhỏ là do di truyền. Tốc độ lão hóa này có thể chỉ ra khả năng phát triển các rối loạn liên quan đến tuổi tác, chẳng hạn như bệnh mất trí nhớ.
Câu hỏi 2: Phương pháp nào được sử dụng để dự đoán tốc độ lão hóa?
Các nhà nghiên cứu đã phát triển một phương pháp dựa trên một lần quét não duy nhất thực hiện ở độ tuổi khoảng 45, được gọi là Dunedin Pace of Aging Calculated from NeuroImaging (DunedinPACNI), giúp dự đoán tốc độ lão hóa của cả não và cơ thể.
Câu hỏi 3: Những chỉ số nào cho thấy tốc độ lão hóa nhanh hơn?
Các chỉ số cho thấy tốc độ lão hóa nhanh hơn bao gồm: sự mất cân bằng, tốc độ đi bộ chậm hơn, sức mạnh cơ bắp kém, khả năng phối hợp kém, và hiệu suất kém trong các bài kiểm tra chức năng nhận thức.
Câu hỏi 4: Lợi ích của việc sử dụng hình ảnh não trong nghiên cứu này là gì?
Việc sử dụng hình ảnh não có thể phản ánh sự lão hóa toàn diện của cơ thể, cho thấy não có thể là một dấu hiệu sinh học cho tuổi sinh học tổng thể, từ đó cung cấp một cách đo lường không xâm lấn và dễ tiếp cận cho các quá trình lão hóa.
Câu hỏi 5: Nghiên cứu này có những hạn chế nào?
Nghiên cứu có một số hạn chế như dữ liệu mẫu cụ thể được sử dụng để đào tạo mô hình chủ yếu là từ những người có tổ tiên châu Âu và từ một vị trí địa lý cụ thể. Ngoài ra, hiệu suất của nó trong các nhóm tuổi trẻ hơn hoặc trẻ em chưa được kiểm tra.
Nguồn thông tin được tham khảo từ trang web: medicalnewstoday, Novel brain scan may predict age-related disease
Nội dung được biên tập, sáng tạo thêm bởi: Ban biên tập Y khoa
Vui lòng không reup bài khi chưa được cho phép!
