[Covid 19] Các thuốc chữa trị Covid-19 tại nhà và bệnh viện (cập nhật tháng 7/2021)

Trong bài viết này, tôi ghi ngắn gọn các thuốc dùng để chữa tại nhà (ngoại trú) và tại bệnh viện (nội trú). Lưu ý là quý vị luôn cần phải tư vấn với BS về thuốc điều trị Covid-19 cho dù tại nhà hay tại bệnh viện vì những thuốc này có thể có tác dụng phụ nguy hiểm. Việc chữa trị tại nhà hay tại bệnh viện tùy vào triệu chứng, bệnh nền, rủi ro phát bệnh nặng.

A. Điều trị tại nhà hay tại văn phòng BS

– Bệnh nhân Covid-19 có thể có nhiều triệu chứng khác nhau, nên cả BS và bệnh nhân cần phải nghĩ đến chẩn đoán Covid-19 cho bất kỳ triệu chứng nào khác thường ngày ví dụ như mệt mỏi, biếng ăn (do mất vị giác), đau nhức khớp, nhức mỏi hay các triệu chứng kinh điển như sốt, ho, khó thở

– Giáo dục và giải thích kỹ về Covid-19 cho bệnh nhân và gia đình giúp chữa trị thành công.

#. Các triệu chứng hô hấp cần phải được chữa ngay

– Các triệu chứng về phổi cần phải được chữa sớm ví dụ như cho thuốc giảm ho, tiêu đàm (Benzonatate, Aprodine) khi bệnh nhân bị ho, thuốc trị sốt (Tylenol), thuốc xịt phổi Albuterol (ProAir) khi bệnh nhân khó thở, và trụ sinh trong trường hợp có dấu hiệu viêm phổi

– Dùng oxygen tại nhà nếu cảm giác khó thở hay mệt và khi oxygen trong máu bị tụt dưới 90%, mục tiêu là giữ oxygen trên 90%. Bệnh nhân có thể bắt đầu bằng cho chạy 2L/min và chỉnh lên xuống khi cần thiết.

– Máy đo nồng độ oxygen trong máu (Pulse oxygen), bình thường là trên 95%, nếu dưới 90% hoặc có triệu chứng khó thở/mệt thì gọi BS ngay

# . Điểm quan trọng nhất để bệnh nhân chiến đấu hiệu quả với Covid-19/Sars-Cov-2 là có hệ miễn dịch tốt

– Bệnh nhân cần chữa dứt, hoặc kiểm soát tốt các bệnh mãn tính, cần tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc (tạo ra hệ miễn dịch tốt), và ăn uống cân bằng. Quý vị xem lại video số về cách tăng cường hệ miễn dịch của tôi (video số 142)

# Các loại thuốc

1. Paracetamol (Acetaminophen, APAP) hay Tylenol

– là thuốc giảm đau và hạ sốt, nên dùng ngay khi nghi ngờ có triệu chứng. Liều dùng 2 viên 500mg mỗi ngày 3 lần, tối đa 3g một ngày. Lưu ý bệnh nhân bệnh gan cần phải hỏi ý kiến BS vì dùng nhiều APAP có thể tăng rủi ro tổn thương gan.

2. NSAID (Ibuprofen 200mg, Aleve hay Naproxen 500mg)

– là thuốc kháng viêm, giảm đau nhức, và hạ sốt. Trước kia có nhiều nghi ngờ về NSAID trong chữa trị Covid-19, nhưng nghiên cứu gần đây trên Lancet chỉ ra NSAID có thể chữa triệu chứng không thua gì Acetaminophen và không có tăng rủi ro (1). Vì vậy, Ibuprofen 200mg /Aleve có thể dùng cho chữa trị Covid-19 nếu bệnh nhân không thể dùng Acetaminophen.

3. Vitamin D liều thấp mỗi ngày

– Ngày càng có nhiều nghiên cứu chỉ ra vai trò quan trọng của vitamin D trong việc ngăn ngừa và bảo vệ cơ thể khỏi Covid-19. Khi bệnh nhân bị thấp vitamin D thì rủi ro mắc Covid-19 hoặc có bệnh Covid-19 nặng hơn sẽ cao hơn. Quý vị nên kiểm tra mức vitamin D và có thể dùng 1 viên 2000 IU mỗi ngày.

4. Thuốc Steroid: Dexamethasone và Prednisone

– Dexamethasone (Steroid) đã chứng minh có thể giảm tỉ lệ tử vong trong các nghiên cứu trước đây và hiện nay đã được NIH đưa vào phác đồ điều trị trong bệnh viện.

– Tuy nhiên, chưa có những hướng dẫn về trị Steroid tại nhà nên tùy vào từng ca mà BS có thể cho uống Steroid tại nhà. Liều thông thường là 6mg Dexamethasone hay 40mg Prednisone mỗi ngày trong vòng 5-7 ngày.

5. Melatonin

– Melatonin là thuốc ngủ gốc thảo dược, có rất ít tác dụng phụ và bệnh nhân có thể dùng trong một thời gian dài. Các video về giấc ngủ của tôi có phân tích về thuốc này.

– Một nghiên cứu hồi quy từ Cleveland Clinic cho thấy bệnh nhân dùng Melatonin có thể giảm được 28% rủi ro nhiễm virus Sars-Cov-2. Dựa vào điều này, nhiều BS đã cho bệnh nhân dùng Melatonin, liều dùng 10mg mỗi tối

B . Các thuốc dùng điều trị tại bệnh viện

Các thuốc được khuyến cáo sử dụng từ IDSA là dexamethasone, remdesivir, tocilizumab. Lưu ý là trong các thuốc này, FDA chỉ mới phê chuẩn thuốc remdesivir.

1. Dexamethasone (Steroid)

– Là thuốc ức chế hệ miễn dịch. Nghiên cứu RECOVERY (2) cho thấy dexamethasone có thể giảm nguy cơ tử vong trong bệnh viện đến 36% đối với bệnh nhân thở máy, và giảm 18% đối với bệnh nhân nhận oxygen

2. Remdesivir

– là thuốc kháng virus, dùng để ức chế khả năng nhân đôi của virus. Kết quả cho thấy Remdesivir giảm thời gian nằm viện từ 15 ngày xuống còn 11 ngày. Nhóm dùng remdesivir có thể giảm nguy cơ tử vong khoảng 27%. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây chỉ ra không có sự khác biệt lớn giữa hai nhóm dùng Remdesivir và giả dược (3)

3. Tocilizumab và Sarilumab

– là thuốc ức chế hệ miễn dịch, dùng chữa trị bệnh thấp khớp và bệnh viêm động mạch. Thuốc tocilizumab là ức chế protein IL-6, khóa chuỗi kháng viêmNghiên cứu đang trên NEJM chỉ ra xác suất sống ở bệnh nhân được điều trị với tocilizumab và sarilumab tăng 61%.

4. Baricitinib

– Là thuốc ức chế hệ miễn dịch, dùng trong chữa trị bệnh thấp khớp và da liễu. Thuốc Barcitinib ức chế và khóa chuỗi viêm sưng, dẫn đến kiểm soát viêm sưng và ức chế hệ miễn dịch.

BS Wynn Tran, Los Angeles, Hoa Kỳ