Học CME cơ xương khớp

Thường năm nào tôi cũng vượt chỉ tiêu do học CME nhiều cộng thêm tôi hay đi thuyết trình tại các hội thảo. Hơn 1 năm nay, do Covid-19 nên các CME tôi học toàn online trên Zoom nhìn chán lắm, không có cảnh tay bắt mặt mừng khi gặp đồng nghiệp, thầy cô, hay học trò, và càng không có ăn uống (thường là đồ ăn ngon).

Năm nay CME về cơ xương khớp ở trường đại học Y khoa USC khác hơn vì cho phép mọi người gặp trực tiếp. Các BS chuyên khoa, thầy cô, học trò resident/fellows gặp bên ngoài ai cũng vui vẻ hơn. Tôi mừng vì gia đình chuyên khoa xương khớp-tự miễn ở BV đại học USC Rheum ai cũng khỏe mạnh. BS chuyên khoa như chúng tôi tiếp xúc Covid-19 mỗi ngày, nhất là các thầy cô lớn tuổi. Hôm nay, resident của tôi (Dr. Chacon) cũng có bài thuyết trình

Các cập nhật thú vị:

1. Các thuốc mới trị bệnh Lupus (SLE) do FDA

– Belimumab (Benlysta) – IV or SC; FDA-approved forlupus nephritis (Dec 2020)

– Voclosporin (Lupkynis) – PO; FDA-approved for lupusnephritis (Jan 2021)

– Anifrolumab (Saphnelo) – IV; FDA-approved for SLE(Aug 2021)

2. Covid-19 và bệnh tự miễn/cơ xương khớp

– Covid-19 (-): Tiếp tục cho bệnh nhân các thuốc ức chế hệ miễn dịch như thường lệ (ngoại trừ Rituxan) nếu không có triệu chứng

– Covid-19 (+): Tạm ngưng thuốc 1-2 tuần, và tiếp tục thuốc sau khi hết triệu chứng hoặc (-) PCR

– Không nên kiểm tra định lượng kháng thể (tôi có nói điều này trên Youtube Video)

3. Vaccine Covid-19 và bệnh nhân cơ xương khớp

– Nên Vaccine cho tất cả bệnh nhân Covid-19 giảm rủi ro tử vong và nhập viện

– Bệnh nhân cần liều vaccine (mRNA) thứ 3, chích 4 tuần sau khi chích liều thứ 2, do có hệ miễn dịch yếu hơn- Không cần ngưng thuốc HCQ, SSZ, Steroid, LEF, AZA trước chích vaccine – Ngưng thuốc 1 tuần sau khi chích vaccine nếu bệnh nhân đang dùng M TX/MMF/Jak

– Bệnh nhân đang dùng hóa trị CYC chuyển về liều tuần đầu tiên sau khi chích Vax

3. Biosimilar vs Biologics

– có thể có hiệu quả tương đương, giá rẻ hơn 10-40% – tỉ lệ ngưng thuốc có thể cao hơn, dẫn đến bệnh không kiểm soát hoàn toàn

4. Thuốc IL-1 chữa Gút (Gout)

– Anakinra and Canakinumab hiệu quả trong chữa trị Gút khi bệnh nhân không thể dùng các thuốc khác- Off label (FDA không chấp thuận)

5. Tocilizumab chữa trị RA/Covid-19/ an toàn cho phụ nữ có thai

6. Vảy nến/viêm khớp dạng thấp

– JAK có thể tăng rủi ro bệnh tim mạch

– Có thêm các biologics mới TNFi, IL-6R,IL-1,IL-17,IL-12/23

7. Loãng xương

– Chữa bệnh nhân dựa trên rủi ro cao, không chỉ dựa vào BMD (DEXA)

– Anti-remodeling agents (Estrogen agonists/antagonist (raloxifene), Bisphosphonates (oral and IV), RANK ligand inhibitor (denosumab)

– Remodeling stimulators (increased formation more thanresorption), Parathyroid hormone receptor activators, Teriparatide and abaloparatide, Modeling stimulator (increase bone formation, decreasebone resorption) (Sclerostin inhibitor• Romosozumab)

– Gãy xương 1 lần là tiên lượng gãy xương lần 2 rất cao, BS nên can thiệp ngay khi có dấu hiệu gãy xương

– Dùng FRAX score để theo dõi và chữa trị

– Anabolic therapy là trị liệu cho bệnh nhân rủi ro gãy xương cao, BS chú ý kiểm tra rủi ro biến chứng bệnh tim mạch

– Nhấn mạnh vai trò của vật lý trị liệu và dinh dưỡng cân bằng

8. Cần sa (Cannabis/THC/CBD) trong chữa trị giảm đau (thảo luận nóng)

– Kích hoạt thụ thể CB1 và CB2 trên não, có thể giúp giảm đau trong các bệnh mãn tính hay ung thư

– Có bằng chứng hạn chế trong các bệnh khác, cần thêm các nghiên cứu lâm sàng.

– Chưa có nhiều hướng dẫn từ các tổ chức chuyên khoa

– Cần thảo luận kỹ với BS chuyên khoa, BN không nên tự ý dùng cần sa giảm đau. Nếu kê toa thì nên dùng liều hiệu quả thấp nhất

– Dùng cần sa có thể có những tác dụng phụ nguy hiểm như bệnh phổi (viêm, ung thư..) tim mạch, tai nạn giao thông, và sức khỏe thai nhi nếu mẹ dùng cần sa

– BS nên cập nhật về hướng chẩn trị này vì bệnh nhân thường nghe theo lời khuyên bạn bè hay mua cần sa online

– THC và CBD giống nhau nhưng cũng khác nhau, tỉ lệ CBD/THC quan trọng, cũng như cách dùng (xoa tại chỗ và uống)

9. Case thú vị

– Viêm sưng da vùng mắt do chích chất độn Hyaluronic Acid dẫn đến tắc động mạch mắt cấp tính. Điểm thú vị là UCLA có hẳn một team chuyên về Filler response team cho các biến chứng do chích filler

Bs Wynn Tran, Los Angeles, Hoa Kỳ