Y khoa Diễn đàn Y khoa, y tế sức khoẻ, kiến thức lâm sàng, chẩn đoán và điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Nghiên cứu mới cho thấy sự kết hợp giữa hai loại thuốc ung thư có thể làm chậm và đảo ngược triệu chứng của bệnh Alzheimer, mở ra hy vọng mới cho bệnh nhân.
Nghiên cứu về bệnh Alzheimer và khả năng điều trị mới
Các nhà nghiên cứu đang tích cực tìm kiếm phương pháp điều trị hoặc thậm chí là chữa trị bệnh Alzheimer, một trong những căn bệnh thần kinh phổ biến nhất hiện nay. Một trong những hướng nghiên cứu hiện tại là xem xét các loại thuốc đã được phê duyệt cho những bệnh khác, một cách tiếp cận được gọi là tái sử dụng thuốc. Gần đây, một nghiên cứu đã chỉ ra rằng hai loại thuốc điều trị ung thư có thể giúp đảo ngược những thay đổi trong não do bệnh Alzheimer gây ra, có khả năng làm chậm hoặc thậm chí đảo ngược các triệu chứng của bệnh.
Thuốc hiện tại dùng để điều trị bệnh Alzheimer chủ yếu chỉ giúp làm giảm triệu chứng và làm chậm quá trình tiến triển của bệnh chứ không thể chữa trị tận gốc. Theo các nhà khoa học, việc tìm kiếm các loại thuốc đã được phê duyệt sẽ giúp rút ngắn thời gian phát triển thuốc mới, vì các hợp chất này đã được kiểm nghiệm về độc tính và tác dụng phụ.
Phương pháp tái sử dụng thuốc trong nghiên cứu
Marina Sirota, PhD, giáo sư tại Đại học California – San Francisco, cho biết: “Alzheimer là một bệnh phức tạp và rất khó điều trị, vì vậy chúng ta cần sử dụng tất cả các công cụ có thể để đẩy nhanh quá trình phát triển thuốc và hỗ trợ bệnh nhân.” Bà là đồng tác giả của nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Cell, đã xác định hai loại thuốc điều trị ung thư có thể giúp cải thiện tình trạng bệnh Alzheimer.
Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã sử dụng các nghiên cứu trước đó để đánh giá cách mà bệnh Alzheimer thay đổi biểu hiện gen trong các tế bào não, chủ yếu là nơ-ron và tế bào glia. Tế bào glia là các tế bào không phải nơ-ron, có chức năng hỗ trợ và bảo vệ nơ-ron trong hệ thần kinh. Sirota nhấn mạnh rằng việc nhắm đến cả tế bào nơ-ron và tế bào glia có thể giúp điều trị bệnh một cách toàn diện hơn.
Khám phá các loại thuốc mới
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng cơ sở dữ liệu Connectivity Map để xem xét hàng ngàn loại thuốc nhằm tìm ra những loại có khả năng đảo ngược dấu hiệu biểu hiện gen của bệnh Alzheimer. Họ bắt đầu với 1.300 loại thuốc và cuối cùng đã thu hẹp lại thành sự kết hợp của letrozole và irinotecan thông qua phân tích dữ liệu dựa trên cả dữ liệu phân tử và lâm sàng.
Sirota cho biết: “Chúng tôi đã xác định các hợp chất có khả năng đảo ngược các dấu hiệu bệnh theo kiểu tế bào về trạng thái bình thường dựa trên hồ sơ biểu hiện gen. Sau đó, chúng tôi tiếp tục lọc danh sách để tìm ra các ứng viên ảnh hưởng đến nhiều loại tế bào.” Họ cũng kiểm tra xem những bệnh nhân đã sử dụng các loại thuốc này có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer thấp hơn hay không bằng cách tra cứu hồ sơ y tế điện tử.
Kết quả nghiên cứu trên mô hình chuột
Sau khi xác nhận sự liên quan của hai loại thuốc này với nguy cơ thấp của bệnh Alzheimer, các nhà nghiên cứu đã quyết định thử nghiệm sự kết hợp của letrozole – loại thuốc dùng để điều trị ung thư vú – và irinotecan – loại thuốc điều trị ung thư đại trực tràng và phổi – trên mô hình chuột mắc bệnh Alzheimer nặng.
Kết quả nghiên cứu cho thấy sự kết hợp này đã đảo ngược nhiều khía cạnh của bệnh Alzheimer trong mô hình chuột, bao gồm việc khôi phục lại các thay đổi trong biểu hiện gen của nơ-ron và tế bào glia. Hơn nữa, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng sự kết hợp này giúp giảm lượng protein amyloid-beta và tau trong não, được biết đến là những dấu hiệu đặc trưng của bệnh Alzheimer.
Những khuyến nghị và triển vọng trong nghiên cứu
Sirota cũng lưu ý rằng mặc dù chưa hiểu rõ cơ chế chính xác của các loại thuốc này trong việc điều trị Alzheimer, nhưng irinotecan có tác dụng ức chế enzym DNA topoisomerase I, ảnh hưởng đến các pha S và G2 của chu kỳ tế bào, trong khi letrozole ức chế enzym aromatase, rất quan trọng trong việc tổng hợp estrogen.
Nghiên cứu này đã thu hút sự chú ý từ nhiều chuyên gia trong lĩnh vực thần kinh học, như John Dickson, MD, PhD, tại Bệnh viện Tổng hợp Massachusetts, đã nhận xét rằng đây là một nghiên cứu thú vị và sáng tạo. Ông đánh giá cao việc kết hợp dữ liệu lớn để xác định các mục tiêu điều trị tiềm năng cho bệnh Alzheimer, đồng thời nhấn mạnh rằng việc tái sử dụng thuốc đã được chứng minh là có hiệu quả trong điều trị nhiều bệnh lý.
Nhiều chuyên gia khác cũng đồng tình với quan điểm rằng việc tái sử dụng thuốc có thể mang lại nhiều lợi ích, từ việc phát triển nhanh chóng đến giảm chi phí, do các loại thuốc này đã có hồ sơ an toàn được thiết lập. Điều này mở ra hy vọng rằng các liệu pháp mới có thể giúp cải thiện tình trạng của bệnh nhân Alzheimer trong tương lai gần.
Kết luận
Bài viết này đã chỉ ra những tiến bộ đáng kể trong nghiên cứu điều trị bệnh Alzheimer thông qua việc tái sử dụng các loại thuốc đã được phê duyệt cho các bệnh khác, đặc biệt là các thuốc điều trị ung thư. Ý tưởng này không chỉ có tiềm năng mang lại những phương pháp điều trị mới cho bệnh nhân Alzheimer mà còn tiết kiệm thời gian và chi phí cho việc phát triển thuốc mới.
Tại Việt Nam, với tỷ lệ người mắc Alzheimer ngày càng gia tăng, việc áp dụng những nghiên cứu như vậy sẽ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân và gia đình họ. Hơn nữa, việc chuyển giao và áp dụng các nghiên cứu khoa học vào thực tiễn y tế sẽ góp phần nâng cao hiệu quả điều trị và phát triển hệ thống y tế. Như vậy, nghiên cứu này không chỉ có giá trị cho cộng đồng khoa học mà còn mang lại hy vọng mới cho hàng triệu người đang sống chung với bệnh Alzheimer tại Việt Nam.
Hỏi đáp về nội dung bài này
Câu hỏi 1: Nghiên cứu hiện tại đang tìm kiếm điều trị hoặc chữa trị cho bệnh Alzheimer như thế nào?
Nghiên cứu hiện tại đang tìm kiếm điều trị hoặc chữa trị cho bệnh Alzheimer bằng cách khám phá các loại thuốc đã được phê duyệt cho các bệnh khác, một cách tiếp cận được gọi là tái sử dụng thuốc.
Câu hỏi 2: Hai loại thuốc nào đã được xác định là có tiềm năng trong việc điều trị bệnh Alzheimer?
Một nghiên cứu mới đã xác định hai loại thuốc điều trị ung thư là letrozole và irinotecan có thể giúp đảo ngược những thay đổi trong não do bệnh Alzheimer gây ra, có khả năng làm chậm hoặc thậm chí đảo ngược triệu chứng của bệnh.
Câu hỏi 3: Tại sao việc tái sử dụng thuốc lại quan trọng trong nghiên cứu điều trị bệnh Alzheimer?
Việc tái sử dụng thuốc rất quan trọng vì nó có thể làm nhanh quá trình phát hiện thuốc mới, vì các hợp chất đã được kiểm tra độ độc và các tác dụng phụ, từ đó giúp tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả hơn cho bệnh nhân.
Câu hỏi 4: Kết quả của nghiên cứu trên mô hình chuột cho thấy điều gì về sự kết hợp của letrozole và irinotecan?
Kết quả của nghiên cứu trên mô hình chuột cho thấy rằng sự kết hợp hai loại thuốc này đã đảo ngược nhiều khía cạnh của bệnh Alzheimer, bao gồm cả việc khôi phục các dấu hiệu biểu hiện gen trong tế bào thần kinh và mô tế bào hỗ trợ, đồng thời giảm lượng protein amyloid-beta và tau trong não.
Câu hỏi 5: Những lợi ích nào mà việc tái sử dụng thuốc mang lại trong nghiên cứu điều trị bệnh Alzheimer?
Việc tái sử dụng thuốc mang lại nhiều lợi ích như phát triển nhanh hơn vì các thuốc này đã có hồ sơ an toàn được thiết lập, tiết kiệm chi phí vì không phải phát triển thuốc mới từ đầu, và có thể giúp giải quyết nhiều cơ chế chưa được khám phá liên quan đến bệnh Alzheimer.
Nguồn thông tin được tham khảo từ trang web: medicalnewstoday, Cancer drug combo shows promise in mice
Nội dung được biên tập, sáng tạo thêm bởi: Ban biên tập Y khoa
Vui lòng không reup bài khi chưa được cho phép!
