Y khoa Diễn đàn Y khoa, y tế sức khoẻ, kiến thức lâm sàng, chẩn đoán và điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Sử dụng công nghệ số có thể giảm nguy cơ suy giảm nhận thức và bệnh mất trí nhớ ở người cao tuổi, theo nghiên cứu mới cho thấy.
Thực trạng sử dụng công nghệ số và sức khỏe não bộ
Kể từ khi mạng Internet trở nên phổ biến vào giữa những năm 1990, con người đã kết nối với nhau nhiều hơn bao giờ hết. Đặc biệt, từ khi mạng xã hội trở thành xu hướng chủ đạo vào đầu những năm 2000, người dùng ở mọi lứa tuổi dành hàng giờ mỗi ngày — trung bình khoảng hai giờ 24 phút — để lướt qua các trang Facebook, Instagram và xem video TikTok.
Michael K. Scullin, Ph.D., giáo sư tâm lý và thần kinh học tại Đại học Baylor, cho biết: “Trong ba thập kỷ qua, sự thay đổi lớn nhất đối với xã hội toàn cầu chính là cuộc cách mạng số. Sự xuất hiện của máy tính cá nhân, Internet và điện thoại thông minh đã thay đổi hành vi hàng ngày của con người. Điều này đặt ra một câu hỏi thú vị cho các nhà khoa học: Sự thay đổi cơ bản trong cách con người hành xử hàng ngày ảnh hưởng đến kết quả nhận thức trong tương lai như thế nào?”
Những nghiên cứu trước đây về tác động của công nghệ
Trước đây, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra những nguy cơ sức khỏe tiềm tàng của việc sử dụng quá nhiều công nghệ, bao gồm tác động tiêu cực đến chức năng não bộ. Tuy nhiên, Scullin và nhóm nghiên cứu của ông đã công bố một nghiên cứu mới trong tạp chí Nature Human Behaviour, cho thấy việc sử dụng công nghệ số có thể giúp bảo vệ chống lại suy giảm nhận thức và giảm rủi ro mắc chứng sa sút trí tuệ ở người cao tuổi.
Nghiên cứu này đã phân tích dữ liệu từ hơn 136 nghiên cứu liên quan đến nhận thức hoặc chẩn đoán chứng sa sút trí tuệ, với hơn 400.000 người tham gia cao tuổi có độ tuổi trung bình khoảng 69. Kết quả cho thấy việc sử dụng công nghệ số có liên quan đến việc giảm 58% nguy cơ suy giảm nhận thức ở người cao tuổi.
Những phát hiện tích cực từ nghiên cứu
Scullin nhấn mạnh rằng không có bằng chứng thuyết phục nào cho thấy việc sử dụng máy tính, Internet và điện thoại thông minh có thể dẫn đến tỷ lệ suy giảm nhận thức cao hơn. Thay vào đó, 90% số nghiên cứu chỉ ra rằng việc sử dụng công nghệ số liên quan đến nguy cơ thấp hơn về suy giảm nhận thức, ngay cả khi kiểm soát nhiều yếu tố khác như giáo dục, tình trạng kinh tế xã hội, sức khỏe tổng quát và lối sống.
“10% còn lại của các nghiên cứu cho thấy kết quả ‘không rõ ràng’. Dữ liệu tổng hợp cho thấy rằng, trong số những người đầu tiên áp dụng công nghệ số ở độ tuổi trung niên hoặc cao tuổi, việc sử dụng các thiết bị này liên quan đến kết quả tích cực cho sức khỏe nhận thức tổng thể,” Scullin cho biết.
Công nghệ số và sự kích thích trí não
Khi được hỏi về cách mà việc sử dụng công nghệ số có thể giúp giảm nguy cơ suy giảm nhận thức và chứng sa sút trí tuệ ở người cao tuổi, Scullin cho rằng công nghệ số tạo ra cơ hội cho sự kích thích nhận thức và tinh thần. “Việc học cách sử dụng máy tính, điều hướng Internet và sử dụng điện thoại thông minh có thể tạo ra thử thách, nhưng đó là dấu hiệu tốt cho việc ‘tập thể dục cho bộ não’. Các thiết bị số cũng giúp chúng ta kết nối với bạn bè và gia đình qua email, tin nhắn, chia sẻ ảnh, gọi video, và nhiều cách khác. Điều này rất có giá trị vì các nghiên cứu chỉ ra rằng sự cô đơn và cách ly xã hội dẫn đến những kết quả nhận thức tiêu cực ở người cao tuổi,” ông nói thêm.
Giải pháp để giảm nguy cơ suy giảm nhận thức
Jared F. Benge, Ph.D., giáo sư thần kinh học tại Trường Y Dell thuộc Đại học Texas ở Austin, nhấn mạnh rằng việc thay đổi một hoạt động thụ động như xem TV bằng một hoạt động thú vị hơn, ví dụ như tìm kiếm thông tin trên Internet hoặc học điều gì đó mới, có thể kích thích hơn so với các hoạt động khác.
Benge cho biết: “Chứng sa sút trí tuệ là một loạt bệnh vô cùng phức tạp, gây gánh nặng lớn về cá nhân, xã hội và kinh tế. Không có một giải pháp kỳ diệu nào để chữa trị, ngăn ngừa hoặc đảo ngược tất cả các trường hợp. Thay vào đó, chúng ta cần hiểu rõ các công cụ mà chúng ta có để giúp đỡ. Môi trường số có thể là một công cụ hữu ích để giúp ngăn ngừa, quản lý và cải thiện sức khỏe não bộ.”
Các mẹo sử dụng công nghệ cho người cao tuổi
Đối với những người có người thân cao tuổi hoặc những người cao tuổi tự thân, bác sĩ Gary Small, chủ tịch khoa tâm thần tại Trung tâm Y tế Hackensack ở New Jersey, đã đưa ra một số mẹo để sử dụng công nghệ số nhằm giảm nguy cơ suy giảm nhận thức khi già đi:
– **Sử dụng công nghệ nhưng đừng lạm dụng:** Việc sử dụng quá nhiều công nghệ có thể gây mệt mỏi tinh thần và giảm sự chú ý. Hãy thường xuyên nghỉ ngơi để cân bằng giữa thế giới trực tuyến và ngoại tuyến.
– **Tập luyện nhưng đừng gây căng thẳng cho não:** Nếu gặp khó khăn trong việc điều hướng một ứng dụng hoặc chương trình, hãy tìm sự trợ giúp hoặc chuyển sang các nền tảng dễ sử dụng hơn.
– **Giữ kết nối:** Sự cô đơn làm tăng nguy cơ trầm cảm và chứng sa sút trí tuệ, vì vậy hãy làm quen với email, nhắn tin, mạng xã hội, và hội nghị video để gần gũi hơn với bạn bè và gia đình.
Cuối cùng, mặc dù chúng ta có thuốc có thể trì hoãn sự suy giảm nhận thức tạm thời, nhưng không có cách chữa trị. Tuy nhiên, những thói quen lối sống như tập thể dục, chế độ ăn uống lành mạnh, kích thích tinh thần, và duy trì kết nối xã hội có thể có tác động tích cực đến việc giảm nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ.
Kết luận, bài viết này đã chỉ ra rằng việc sử dụng công nghệ số không chỉ giúp kết nối con người mà còn có thể mang lại những lợi ích đáng kể cho sức khỏe trí tuệ, đặc biệt là ở người cao tuổi. Kết quả nghiên cứu cho thấy việc sử dụng công nghệ có thể giảm 58% nguy cơ suy giảm nhận thức, giúp người cao tuổi duy trì sự minh mẫn và giảm thiểu nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ. Điều này có ý nghĩa rất lớn đối với y tế và sức khỏe tại Việt Nam, nơi mà tình trạng lão hóa dân số đang gia tăng. Việc khuyến khích người cao tuổi tham gia vào các hoạt động sử dụng công nghệ, như học hỏi, giao tiếp qua mạng xã hội, có thể tạo ra một môi trường sống tích cực hơn, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống và sức khỏe tinh thần của họ. Sự chủ động trong việc áp dụng công nghệ sẽ không chỉ giúp người cao tuổi cải thiện khả năng nhận thức mà còn tạo ra sự kết nối xã hội, góp phần giảm thiểu cảm giác cô đơn và trầm cảm. Việc này không chỉ có lợi cho cá nhân mà còn mang lại lợi ích cho toàn xã hội, từ đó cải thiện sức khỏe cộng đồng và giảm gánh nặng cho hệ thống y tế.
Hỏi đáp về nội dung bài này
Câu hỏi 1: Sử dụng công nghệ có ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe não bộ không?
Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng việc sử dụng quá nhiều công nghệ có thể gây ra những tác động tiêu cực đến chức năng não bộ, dẫn đến khái niệm “dementia kỹ thuật số.” Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đã phát hiện rằng việc sử dụng công nghệ kỹ thuật số có thể thực sự giúp bảo vệ chống lại sự suy giảm nhận thức và giảm nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ ở người cao tuổi.
Câu hỏi 2: Nghiên cứu mới này đã được thực hiện như thế nào?
Nghiên cứu này đã phân tích dữ liệu từ hơn 136 nghiên cứu liên quan đến chẩn đoán nhận thức hoặc chứng sa sút trí tuệ, với hơn 400.000 người cao tuổi tham gia, có độ tuổi trung bình khoảng 69. Kết quả cho thấy việc sử dụng công nghệ kỹ thuật số có liên quan đến việc giảm 58% nguy cơ suy giảm nhận thức ở người cao tuổi.
Câu hỏi 3: Tại sao việc sử dụng công nghệ lại có lợi cho sức khỏe não bộ?
Việc sử dụng công nghệ kỹ thuật số cung cấp cơ hội cho sự kích thích nhận thức và tinh thần. Học cách sử dụng máy tính, điều hướng Internet và sử dụng điện thoại thông minh có thể được xem như là một bài tập tốt cho não bộ. Ngoài ra, các thiết bị kỹ thuật số cũng giúp duy trì kết nối với bạn bè và gia đình, điều này rất quan trọng vì sự cô đơn và cách ly xã hội có thể dẫn đến những hậu quả tiêu cực đến nhận thức ở người cao tuổi.
Câu hỏi 4: Có những hoạt động nào có thể thay thế để cải thiện sức khỏe nhận thức?
Các chuyên gia khuyến cáo rằng việc thay thế các hoạt động thụ động như xem TV bằng các hoạt động tích cực hơn như tìm kiếm thông tin trên Internet hoặc học hỏi điều mới có thể kích thích não bộ hơn. Điều này có thể giúp cải thiện sức khỏe nhận thức tổng thể cho người cao tuổi.
Câu hỏi 5: Những lời khuyên nào dành cho người cao tuổi để sử dụng công nghệ một cách hiệu quả?
Các chuyên gia khuyên rằng người cao tuổi nên sử dụng công nghệ nhưng không lạm dụng nó. Họ cũng nên giữ kết nối xã hội, và nếu gặp khó khăn trong việc sử dụng công nghệ, họ có thể tìm kiếm sự hỗ trợ từ người khác hoặc sử dụng các nền tảng dễ dàng hơn. Việc giữ cho não bộ hoạt động bằng cách sử dụng công nghệ có thể góp phần giảm thiểu nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ.
Nguồn thông tin được tham khảo từ trang web: medicalnewstoday, Engaging with digital technology may reduce risk by 58%
Nội dung được biên tập, sáng tạo thêm bởi: Ban biên tập Y khoa – Nội dung có sử dụng AI trong quá trình biên tập.
Vui lòng không reup bài khi chưa được cho phép!
