[COVID-19] Chuyện vaccine Verocell và biến thể delta tự huỷ

Hôm qua rộ lên bản tin về 2 người ở Thanh Hoá tử vong sau khi tiêm vaccine Tàu. Không thể kết luận gì được về nguyên nhân và hậu quả ở đây. Tuy nhiên, nếu xem xét trong bối cảnh chung, thì công chúng có lí do quan tâm đến hiệu lực và an toàn của vaccine Tàu.

Hôm trước, sau khi điểm qua hiệu lực của vaccine Tàu ở Bahrain tôi có đề nghị là nên tiêm liều 3 (AstraZeneca hay Pfizer) cho những người đã tiêm 2 liều vaccine Tàu.

Hôm nay, báo PLO cũng có đi một bản tin với đề nghị như thế. Tôi nghĩ các giới chức y tế nên xem xét khuyến cáo này một cách nghiêm chỉnh.

Điều đáng nói là Nhà nước triển khai tiêm chủng vaccine cho cả 90 triệu người hơn 9 tháng qua, mà cho đến nay vẫn chưa có bất cứ một dữ liệu nào về hiệu lực của vaccine. Chẳng có dữ liệu về an toàn và biến chứng. Tất cả chỉ là dựa vào dữ liệu ở nước ngoài. Chữ thì nhiều, số thì ít.

Chúng ta cũng không biết bao nhiêu ca nhiễm là thuộc biến thể Delta! Toàn là suy đoán và ý kiến cá nhân.

Lại nói về chuyện biến thể Delta tự biến mất bên Nhật. Chỉ 3 tháng trước, Nhật ghi nhận 25,000 ca nhiễm mỗi ngày. Nhưng trong tuần qua, con số chỉ còn vài trăm! Câu hỏi là chuyện gì đã xảy ra trong thời gian qua. Một nhà di truyền học, Ituro Inoue, phân tích dữ liệu và phát hiện rằng trong mấy tháng qua, biến thể Delta là yếu tố chánh làm tăng số ca nhiễm, nhưng mấy tuần qua, biến thể này … biến mất! Từ đó, họ đề ra giả thuyết rằng biến thể Delta đột biến để trở thành “tự huỷ” (họ dùng chữ “self-destruction).

Số liệu về biến thể Delta ở Nhật cho thấy mức độ biến thiên (genetic diversty) khá thấp, và chúng tiến hoá thành một protein lớn có tên là nsp14. Protein này giúp cho con virus chỉnh sửa sai sót trong quá trình tái sản sanh. Nếu nó không chỉnh sửa tốt thì bản sao mới của con virus sẽ có khả năng sống sót thấp. Do đó, sự biến mất của biến thể Delta có lẽ xuất phát từ protein nsp14.

Tuy nhiên, chúng ta phải cân nhắc khi đọc những tin như thế này. Cần phải nhấn mạnh là câu chuyện biến thể Delta tự huỷ chỉ là một GIẢ THUYẾT; nó không phải là sự thật. Giả thuyết cần phải có kiểm chứng, nhưng ở đây giả thuyết tự hủy của biến thể Delta chưa qua kiểm chứng, chưa có dữ liệu cơ bản nào nhứt quán với giả thuyết đó. Thành ra, chúng ta nên xem giả thuyết đó như là một chuyện giải trí khoa học thôi.