🔑LỜI NÓI ĐẦU:
Đồ uống có đường thực sự đã rất quen thuộc đối với một bộ phận không hề nhỏ ở nước ta, đặc biệt là các bạn trẻ-những bạn đang trong độ tuổi đi học. Đồ uống có đường dường như đã rất thân thuộc với các bạn đấy, 1 ngày có khi 2 3 chai là chuyện bình thường hoặc uống các loại đồ uống có đường khác có thể không phải đồ uống có đường đóng chai. Nhưng điều đó nên hay không, hãy cùng tìm hiểu trong bài này nhé.
❗KHUYẾN NGHỊ LƯỢNG ĐƯỜNG NÊN SỬ DỤNG MỖI NGÀY:
- Theo WHO,cả nam và nữ nên giảm lượng đường tự do (free sugars) tiêu thụ hàng ngày xuống dưới 10% tổng năng lượng tiêu thụ. Để đạt được lợi ích sức khỏe bổ sung, nên giảm xuống dưới 5% tổng năng lượng, tương đương khoảng 25 gram (6 muỗng cà phê) đường mỗi ngày .
Lưu ý: Mặc dù WHO không phân biệt khuyến nghị theo giới tính, nhưng các tổ chức khác như American Heart Association (AHA) có khuyến nghị cụ thể:
- Nam giới: Không nên tiêu thụ quá 9 muỗng cà phê (36 gram) đường tự do mỗi ngày.
- Nữ giới: Không nên tiêu thụ quá 6 muỗng cà phê (25 gram) đường tự do mỗi ngày.
📈 Thực trạng tiêu thụ đồ uống có đường tại Việt Nam
- Tăng trưởng chóng mặt: Từ 1,59 tỷ lít năm 2009 lên 6,67 tỷ lít năm 2023, tương đương mức tăng 420% trong 14 năm[1].
- Tiêu thụ bình quân đầu người: Từ 18 lít/người/năm năm 2009 lên 66 lít/người/năm năm 2023, tăng 350%[1].
- Thanh thiếu niên: 43% học sinh uống đồ uống có đường hơn hai lần mỗi tuần, 13,5% uống gần như mỗi ngày[2].
‼️Đã bao giờ bạn thắc mắc hàm lượng đường có trong một chai đồ uống có đường mà bạn tiêu thụ
Trên thực tế thì, trung bình một chai đồ uống có đường mà bạn tiêu thụ hằng ngày chứa hàm lượng đường tương đương với khuyến nghị của WHO về lượng đường bạn tiêu thụ hàng ngày, thậm chí nó có thể vượt hơn như thế nữa(chưa kể lượng đường bạn nêm nếm trong thức ăn). Và hãy thử tưởng tượng một ngày bạn chỉ cần 2 chai như thế thì lượng đường bạn đang sử dụng đang vượt ngưỡng khuyến nghị là như nào. Điều này thực sự không khó để kiểm chứng, bạn có thể mua thử bất kỳ chai đồ uống có đường nào và kiểm tra thành phần dinh dưỡng của nó.
🧠 Hệ lụy sức khỏe:
🧬 Nghiên cứu từ Harvard T.H. Chan School of Public Health
Nghiên cứu của Dr. Frank Hu tại Harvard cho thấy việc tiêu thụ quá nhiều đường có thể làm tăng huyết áp và gây viêm mãn tính – hai yếu tố nguy cơ chính dẫn đến bệnh tim mạch. Đặc biệt, đường làm gan chuyển hóa giống như rượu, dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, từ đó tăng nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim[3].
📚 Tổng quan từ The BMJ
Một nghiên cứu tổng hợp (umbrella review) đăng trên The BMJ kết luận rằng việc tiêu thụ đường quá mức có tác động tiêu cực rõ rệt đến sức khỏe, đặc biệt là trong các bệnh lý chuyển hóa như béo phì, tiểu đường type 2 và bệnh tim mạch[4].
🧠 Nghiên cứu về ảnh hưởng đến não bộ
Một nghiên cứu gần đây cho thấy chế độ ăn nhiều đường có thể gây viêm não, ảnh hưởng đến trí nhớ, khả năng học hỏi và điều chỉnh cảm xúc. Đặc biệt, đường làm thay đổi cách não bộ xử lý dopamine – hormone liên quan đến cảm giác thỏa mãn – khiến người ta dễ nghiện và khó kiểm soát thói quen ăn uống.
🧬 Nghiên cứu từ Frontiers in Immunology
Một nghiên cứu trên tạp chí Frontiers in Immunology cho thấy chế độ ăn nhiều đường có thể làm tăng tỷ lệ tế bào CD4+ trong mô hình chuột, làm trầm trọng thêm tình trạng viêm thần kinh trung ương. Mặc dù chưa có nghiên cứu lâm sàng xác nhận, nhưng kết quả này gợi ý rằng đường có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và gây viêm mãn tính.
📌Lời khuyên dành cho những người vẫn thường hay tiêu thụ đồ uống có đường:
✅Hạn chế lượng đồ uống có đường
✅ Chọn đồ uống không có đường hoặc ít đường
✅Tăng cường uống nước lọc
✅Thay đổi từ từ thói quen sử dụng đồ uống có đường
📚Nguồn tham khảo:
- Tuổi trẻ News-Sugary drink consumption in Vietnam soars 420% over 14 years-16/11/2024
- Vietnam News-Sugary drinks fuel obesity and health risks-11/11/2024
- Harvard Health Publishing-The Sweet Danger of Sugar-6/1/2022
- Thebmj-Dietary sugar consumption and health-5/4/2023
📷Nguồn ảnh: VOV.vn