NGÔ BẢO CHÂU ĐẦU QUÂN CHO TQ?

Những ngày qua, mạng xã hội lan truyền thông tin GS Ngô Bảo Châu “gia nhập Viện Toán thuộc Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân ở Trung Quốc, lấy tên tiếng Trung là Wu Baozhu – 吴宝珠”.

Vậy thực hư câu chuyện này thế nào?

Vào ngày 25 tháng 8 năm 2019, Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân đã bổ nhiệm Ngô Bảo Châu, người đạt huy chương Fields toán, làm giáo sư chủ nhiệm. Chủ tịch Học viện Chu Ngọc đã trao thư bổ nhiệm cho Ngô Bảo Châu. Giáo sư An Thực, Phó Bí thư Đảng uỷ, Phó Hiệu trưởng Học viện chủ trì buổi lễ bổ nhiệm.

Quan trọng là chức danh “giáo sư chủ nhiệm”.

Nguyên văn tiếng Trung “giáo sư chủ nhiệm – 讲席教授” và dịch ra tiếng Anh là “chair professor”. Đây là khái niệm dùng để chỉ một giáo sư được bổ nhiệm nắm giữ chức vụ hàn lâm ở một số nước châu Á và Bắc Mỹ. Cụ thể tại Trung Quốc, giáo sư chủ nhiệm chỉ đến giao lưu giảng dạy 2 lần mỗi năm, không toàn thời gian; tức là không thuộc biên chế của nhà trường.

Ngược lại, chức danh “giáo sư chính thức – 全职教授” mới tham gia giảng dạy chính, toàn thời gian, thuộc biên chế. Tiếng Anh giáo sư chính thức là “full professor”.

Về cái tên tiếng Trung “Wu Baozhu – 吴宝珠”.

Thực ra đây là cách phiên âm tiếng Trung, cái hay của ngôn ngữ này là mọi thuật ngữ khoa học, mọi danh từ riêng đặc biệt là tên người, đều dễ dàng phiên âm sang chữ Trung Quốc.

Ngôn ngữ Việt không có đặc điểm này.

Ngô Bảo Châu phiên âm sang tiếng Trung sẽ được viết là 吴宝珠, khi đọc sẽ là Wú Bǎozhū nên dịch theo tiếng Anh sẽ thành Wu Baozhu. Cũng như vậy, giáo sư An Thực viết tiếng Trung là 安实, khi đọc sẽ là Ānshí, vậy tên tiếng Anh sẽ dùng Anshi. Giáo sư Chu Ngọc tiếng Trung là 周玉, khi đọc là Zhōuyù, nên tên tiếng Anh tương ứng là Zhouyu.

Như vậy Gs Châu không đầu quân cho Trung Quốc!

Hiện tại, vào website Đại học Chicago, trong danh sách giảng viên thì Gs Ngô Bảo Châu vẫn đứng đầu. Về mặt toán học, Gs Châu là người nổi tiếng thế giới, bởi ông đã chinh phục được đỉnh cao là việc chứng minh Bổ đề Cơ bản của Chương trình Langlands, một sự thách đố với tất cả giới toán học. Bản thân Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân coi việc mời được Gs Ngô Bảo Châu làm giáo sư chủ nhiệm, đó là một vinh dự rất lớn cho Học viện này. Có chút ngạc nhiên khá thú vị ở Trung Quốc, rằng tại sao Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân lại mời được Gs Châu, mà không phải là Đại học Bắc Kinh hay Đại học Thanh Hoa?

Bởi vì hai đại học danh tiếng này cũng chỉ mời được các giáo sư toán ở Bắc Mỹ, nhưng mời được giáo sư đạt huy chương Fields ở Đại học Chicago, dù chỉ là giáo sư chủ nhiệm, nhưng đến thời điểm hiện tại là rất khó.

Với một nhà toán học lớn ở tầm đỉnh cao quốc tế, việc giao lưu như hình thức giáo sư chủ nhiệm với một nền toán học đang phát triển mạnh mẽ như Trung Quốc, đó là điều hết sức bình thường.

Vấn đề là bản chất sự việc.

Nếu chỉ nhìn lướt qua bài báo đăng ở Trung Quốc, rằng Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân chính thức bổ nhiệm Ngô Bảo Châu làm giáo sư chủ nhiệm, Gs Châu đã gia nhập Viện toán thuộc Học viện, đọc thêm các phát biểu của Chủ tịch Chu Ngọc và Phó Bí thư Đảng uỷ An Thực, đọc bài phỏng vấn Gs Châu; thì độc giả dễ bị nhầm lẫn và cho rằng Gs Ngô Bảo Châu đã đầu quân cho Trung Quốc.

Sự thực Gs Châu vẫn ở Đại học Chicago.

…. ∭ ∞ ∞ ∭….

Bài trên Website Học viện CN Cáp Nhĩ Tân.

✓ TÊN BÀI VIẾT: “Chủ nhân huy chương Fields Ngô Bảo Châu được bổ nhiệm làm Giáo sư chủ nhiệm của Học viện – 菲尔兹奖得主吴宝珠受聘我校讲席教授”.

✓ NGÀY ĐĂNG: 29 tháng 8, 2019

✓ SỐ NGƯỜI ĐỌC: 8059

(Tin tức Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân): Ngày 25 tháng 8, người đoạt huy chương Fields, GS Ngô Bảo Châu đã được bổ nhiệm làm giáo sư chủ nhiệm của Học viện. Chủ tịch Chu Ngọc trao thư bổ nhiệm cho Giáo sư Ngô Bảo Châu. Giáo sư An Thực, phó bí thư đảng ủy, phó hiệu trưởng nhà trường chủ trì buổi lễ bổ nhiệm.

Giáo sư Hồ Toàn Hoa, Chủ nhiệm Viện Toán học, giới thiệu lý lịch của Giáo sư Ngô Bảo Châu. Giáo sư Ngô Bảo Châu là một nhà toán học nổi tiếng thế giới, ông sinh năm 1972 tại Hà Nội, Việt Nam, ông đã giành được huy chương Fields, giải cộng đồng toán học quốc tế danh giá nhất năm 2010. Ông là viện sĩ của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Hoa Kỳ. Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Pháp. Ông nổi tiếng thế giới với việc chứng minh Bổ đề Cơ bản Langlands. Năm 2009, Tạp chí Time xếp việc chứng minh bổ đề cơ bản là một trong mười khám phá khoa học hàng đầu của năm.

Thay mặt nhà trường, Gs Chu Ngọc gửi lời chào mừng nồng nhiệt và lời cảm ơn chân thành tới Giáo sư Ngô Bảo Châu đã gia nhập Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân. Ông cho biết Viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân đã rất coi trọng việc xây dựng các bộ môn khoa học trong những năm gần đây, đặc biệt là phát triển các bộ môn toán học. Dưới sự lãnh đạo của Giáo sư Hồ Toàn Hoa, một nhóm các học giả nổi tiếng quốc tế đã đến Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân để thực hiện trao đổi và hợp tác học thuật, dẫn đến sự phát triển nhanh chóng của toán học và cải thiện đáng kể việc xây dựng đội ngũ. Trường đã liên tiếp thành lập Viện Nghiên cứu Toán học và Trường Cao đẳng Toán học, cung cấp thêm không gian cho sự phát triển hơn nữa của toán học. Sự gia nhập của Giáo sư Ngô Bảo Châu sẽ mang lại cơ hội mới cho sự phát triển trong tương lai của ngành toán học của Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân, đồng thời sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc thu hút thêm nhiều học giả nổi tiếng đến trường và xây dựng một đội ngũ kỷ luật cấp cao. Hy vọng Giáo sư Ngô Bảo Châu sẽ tiếp tục phát huy tầm ảnh hưởng quốc tế của mình trong lĩnh vực toán học và thúc đẩy sự phát triển ngành toán học của Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân lên một tầm cao hơn.

Giáo sư Ngô Bảo Châu cho biết, ông rất vinh dự được gia nhập Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân, trong tương lai, ông sẽ thực hiện đầy đủ nhiệm vụ của mình với tư cách là giáo sư chủ nhiệm, tham gia tích cực vào sự phát triển toán học của Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân và đóng góp vào việc xây dựng đội ngũ, đào tạo nhân tài, nghiên cứu khoa học và giao lưu quốc tế về toán học. Ông sẽ thu hút thêm nhiều học giả nổi tiếng trong lĩnh vực toán học đến với Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân thông qua nhiều hình thức như hội thảo, trường hè, hội nghị quốc tế. để bước lên trường quốc tế, và giúp Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân xây dựng một trung tâm nghiên cứu toán học cấp cao quốc tế càng sớm càng tốt.

Trong thời gian ở trường, Giáo sư Ngô Bảo Châu đã tổ chức một cuộc hội thảo kéo dài hai tuần, tổ chức một loạt các bài giảng, và cũng tổ chức một cuộc gặp gỡ hỏi đáp giữa giáo viên và học sinh với các giáo viên và sinh viên toán học.