Ối vỡ non hay ối vỡ sớm, bạn đã phân biệt được chưa?

Ối vỡ non và ối vỡ sớm, bạn đã phân biệt được chưa?

🌟Thai nhi ở trong tử cung của mẹ được bao quanh bởi nước ối. Nước ối đóng vai trò nuôi dưỡng, giúp thai nhi hấp thụ các chất dinh dưỡng và bảo vệ khỏi sự tấn công của vi trùng từ môi trường âm đạo.

🌟Thông thường thì ối sẽ bị vỡ khi chuyển dạ một cách tự nhiên.

👉Nếu vì một nguyên nhân nào đó khiến ối bị vỡ trước khi thai phụ chưa có chuyển dạ, gọi là ối vỡ non. Ối vỡ sớm là ối vỡ xảy ra sau hoặc cùng lúc với chuyển dạ, trước khi cổ tử cung mở hết.

👉Khi xảy ra ối vỡ thì môi trường vô trùng xung quanh bé bị phá vỡ, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng cho cả mẹ và bé, và nó cũng làm tăng nguy cơ sinh non.

❓Vậy vì sao xuất hiện ối vỡ trước chuyển dạ?

• Nhiễm trùng do vi khuẩn từ dưới âm đạo xâm nhập qua màng ối như nhiễm Nesseria G, Chlamydia.T, Trichomonas V, GBS,…
• Hút thuốc lá khi mang thai
• Bệnh lây truyền qua đường tình dục như: lậu, chlamydia.
• Xuất huyết âm đạo
• Hở eo tử cung
• Khoét chóp tử cung (CTC)

❓Sản phụ nhận biết ối vỡ như thế nào?

Khi có nước âm đạo ra đột ngột, loãng, trắng trong hay lợn cợn xanh hoặc vàng, sau đó tiếp tục rỉ rả. Đóng băng vệ sinh thấy băng ướt nước.

Và làm sao phân biệt nước ối với nước tiểu và dịch viêm nhiễm âm đạo?

• Nước ối: có màu trắng trong hoặc có chất nhầy, máu, không có mũi, thường thấm ướt quần lót, có thể kèm cơn gò tử cung.
• Nước tiểu: màu vàng nhạt, không ra nước nhiều và không rỉ rả liên tục, có mùi khai.
• Dịch âm đạo: màu trắng đục, vàng hoặc xanh, có thể có mùi tanh, ngứa nếu viêm âm đạo. Phân biệt bằng cách hỏi bệnh sử và kiểm tra lâm sàng cẩn thận.
• Chất nhầy cổ tử cung: ở giai đoạn cuối thai kỳ hoặc bắt đầu chuyển dạ, cổ tử cung khi mở sẽ tống nước nhầy lỏng cổ tử cung ra ngoài; nhầy, dai và thường có lẫn ít máu hồng.

❓ Vậy làm thế nào để chẩn đoán xác định ối vỡ?

• Khám âm đạo là cách tốt nhất. Dùng một mỏ vịt vô trùng để quan sát cổ tử cung xem có nước ối chảy ra không.
• Nếu khi khám mỏ vịt mà vẫn chưa xác định được, có thể làm thêm test Nitrazine.
• Đôi khi cũng cần phải dùng đến phương pháp siêu âm đo lượng nước ối trong tử cung.
• Không thực hiện khám âm đạo bằng tay vì không giúp gì cho chẩn đoán và có thể dẫn tới nhiễm trùng.

💥Mọi thai phụ đến bệnh viện vì ra nước âm đạo, trước tiên phải loại trừ tai biến sa dây rốn, bằng cách nghe tim thai. Không đi tìm sa dây rốn bằng khám âm đạo.

💥Triệu chứng và chẩn đoán ối vỡ non không có khác biệt ở những tuổi thai khác nhau, nhưng xử lý ối vỡ non phụ thuộc hoàn toàn vào tuổi thai tại thời điểm xảy ra vỡ ối.

❓Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Khi bị vỡ ối thì thai phụ cần nhập viện theo dõi, được dùng khámg sinh đề phòng nhiễm trùng.

Xử trí ối vỡ tuỳ thuộc 2 yếu tố chủ chốt:

• Tuổi thai ở thời điểm vỡ ối
• Tình trạng có hay không có nhiễm trùng ối

👉Khi có nhiễm trùng (sốt, dịch âm đạo hôi) cho kháng sinh và chấm dứt thai kỳ ngay tránh diễn tiến nặng dần. Sơ sinh phải được xem là có nguy cơ cao nhiễm trùng sơ sinh và được chăm sóc đặc biệt.

👉Khi không có nhiễm trùng, sẽ xét đến tuổi thai. Tuổi thai là để quyết định trì hoãn hay không trì hoãn thai kỳ

1️⃣Thai dưới 26 tuần: không có chỉ định dưỡng thai, thường bạn sẽ được tham vấn lấy thai ra vì khả năng bị nhiễm trùng, dị tật xương khớp và phổi cao.

2️⃣Thai >= 26 – 34 tuần: cố gắng dưỡng thai

• Thuốc trưởng thành phổi thai: Tiêm bắp Betamethasone 12mg/24 giờ x 2 ngày hoặc Dexamethasone 6mg/12 giờ x 2 ngày.

• Sử dụng kháng sinh phổ rộng ngừa nhiễm trùng cho mẹ và thai.
• Sử dụng thuốc giảm co.
• Hạn chế thăm khám bằng tay → có thể theo dõi bằng khám mỏ vịt.

⚡️Không kéo dài thai kỳ vô thời hạn. Việc kéo dài thai kỳ chỉ để chờ hiệu lực của thuốc trưởng thành phổi.

⚡️Nếu có dấu hiệu sốt hoặc xét nghiệm nghi ngờ nhiễm trùng thì phải lấy thai ra, khả năng thai không sống được do quá non tháng.

3️⃣Thai >= 34 -36 tuần: cân nhắc chích thuốc hỗ trợ phổi đủ liều rồi cho chấm dứt thai kỳ.

4️⃣Thai >= 36 tuần: Nên khởi phát chuyển dạ ngay trong 6 – 12 giờ hoặc nếu thuận lợi thì nên chấm dứt thai kỳ càng sớm càng tốt.

👉Chấm dứt thai kỳ tùy tình trạng cổ tử cung, ngôi thai, tình trạng thai, có nhiễm trùng hay không.

• Ngôi bất thường hoặc có những bằng chứng cho thấy thai nhi không chịu nổi cuộc chuyển dạ → mổ lấy thai.
• Nếu có bằng chứng nhiễm trùng trên lâm sàng và không có chống chỉ định để đường âm đạo, cho kháng sinh và khởi phát chuyển dạ ngay lập tức.
• Khi cổ tử cung thuận lợi → gây chuyển dạ bằng truyền oxytocin.
• Khi cổ tử cung không thuận lợi → làm chín muồi cổ tử cung.

📍Tài liệu tham khảo:

1. Bộ Y tế (2017), Hướng dẫn quốc gia về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, trang 123.

2. ACOG (2020), Prelabor rupture of membranes, vol 135.

3. Patrick Duff (2021), Preterm prelabor rupture of membranes: Management and outcome, Uptodate.

4. Patrick Duff (2021), Preterm prelabor rupture of membranes: Clinicalmanifestations and diagnosis, Uptodate 2021.

❓Câu hỏi:

Câu 1. Test Nitrazine làm như thế nào?

Câu 2. Với tuổi thai nhỏ hơn 34 tuần, có nên kéo dài thai kỳ đến khi đủ tháng hay không?