Y khoa Diễn đàn Y khoa, y tế sức khoẻ, kiến thức lâm sàng, chẩn đoán và điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Sử dụng gabapentin để chữa đau lưng có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ, đặc biệt ở người từ 35 đến 49 tuổi, theo một nghiên cứu mới.
Gabapentin và Nguy Cơ Bệnh Sa Sút Trí Tuệ
Gabapentin là một loại thuốc được phê duyệt tại Hoa Kỳ nhằm điều trị cơn co giật và đau thần kinh do zona. Tuy nhiên, thuốc này còn được sử dụng ngoài chỉ định để điều trị nhiều vấn đề sức khỏe khác, bao gồm cả chứng đau lưng dưới. Nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng việc sử dụng gabapentin có thể làm tăng nguy cơ phát triển suy giảm nhận thức và bệnh sa sút trí tuệ. Một nghiên cứu mới đây cho thấy những người nhận ít nhất sáu đơn thuốc gabapentin để điều trị đau lưng dưới có nguy cơ cao hơn mắc bệnh sa sút trí tuệ và suy giảm nhận thức nhẹ (MCI).
Nguy Cơ Tăng Cao Ở Người Trẻ Tuổi
Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng những nguy cơ này đặc biệt cao hơn gấp đôi ở những người trưởng thành trong độ tuổi từ 35 đến 49. Giống như tất cả các loại thuốc, gabapentin cũng có một số tác dụng phụ tiềm ẩn như chóng mặt, mệt mỏi, giữ nước và miệng khô. Các nghiên cứu trước đó cũng cho thấy gabapentin có thể gây khó thở và làm tăng nguy cơ suy giảm nhận thức cũng như bệnh sa sút trí tuệ.
Phân Tích Dữ Liệu Từ Nghiên Cứu
Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ hơn 26.000 người trưởng thành thông qua mạng lưới nghiên cứu y tế liên bang TriNetX. Họ đã chọn những người tham gia có chẩn đoán đau mãn tính, hội chứng đau mãn tính, đau thần kinh cột sống thắt lưng và đau lưng dưới mãn tính. Các nhà nghiên cứu cũng phân loại người tham gia thành các nhóm tuổi khác nhau: từ 18–64, 18–34, 35–49, 50–64 và 65 tuổi trở lên.
Các Kết Quả Đáng Chú Ý
Trong quá trình phân tích, các nhà nghiên cứu phát hiện rằng những người tham gia nhận sáu đơn thuốc gabapentin trở lên có nguy cơ phát triển bệnh sa sút trí tuệ cao hơn 29% và có khả năng mắc MCI cao hơn 85%. Điều này cho thấy một mối liên hệ giữa việc kê đơn gabapentin và bệnh sa sút trí tuệ trên quy mô toàn quốc. Mặc dù điều này không đồng nghĩa với việc có nguyên nhân trực tiếp, nhưng điều này cần sự điều tra sâu hơn về tác động lâu dài của loại thuốc này.
Khuyến Nghị Cho Các Bác Sĩ
Về mặt lâm sàng, các bác sĩ kê đơn gabapentin cho bệnh nhân đau mãn tính nên thực hiện các bài kiểm tra nhận thức thường xuyên khi gặp gỡ bệnh nhân. Ngoài ra, bệnh nhân đang sử dụng loại thuốc này cũng nên thông báo cho bác sĩ nếu họ nhận thấy bất kỳ dấu hiệu suy giảm nhận thức nào, chẳng hạn như nhầm lẫn, trí nhớ kém hoặc suy nghĩ chậm lại.
Rủi Ro Cao Ở Người Trẻ
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng khi xem xét theo nhóm tuổi, nguy cơ mắc bệnh sa sút trí tuệ ở những người từ 35 đến 49 tuổi cao hơn gấp đôi và nguy cơ mắc MCI cao hơn gấp ba lần. Điều này đã khiến họ bất ngờ khi phát hiện ra nguy cơ tương đối cao hơn trong dân số không cao tuổi. Kết quả này cho thấy gabapentin có thể có tác động lớn hơn đến khả năng nhận thức ở những người không cao tuổi, khi mà người cao tuổi đã có nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh do tuổi tác.
Sự Cần Thiết Của Nghiên Cứu Thêm
Kết quả chính của nghiên cứu này là bệnh nhân được kê đơn gabapentin để điều trị đau lưng mãn tính cần được theo dõi chặt chẽ bởi bác sĩ để phát hiện sự suy giảm nhận thức. Hơn nữa, gabapentin cần được kê đơn một cách thận trọng do những nguy cơ liên quan đến bệnh sa sút trí tuệ và suy giảm nhận thức. Các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ tiếp tục nghiên cứu này và khám phá xem có mối quan hệ nguyên nhân thật sự nào giữa gabapentin và suy giảm nhận thức hay không.
Ý Kiến Chuyên Gia Về Nghiên Cứu
Tiến sĩ Neel Anand, một bác sĩ phẫu thuật cột sống có chứng nhận và giám đốc Trung tâm Cột sống Cedars-Sinai ở Los Angeles, đã bình luận rằng có những lợi ích và hạn chế khi nghiên cứu với dữ liệu lớn, vì có nhiều biến số và khó xác định yếu tố nguyên nhân thực sự. Ông nhấn mạnh rằng không có loại thuốc nào hoàn toàn không có tác dụng phụ và khuyến cáo bệnh nhân cần cẩn trọng khi sử dụng thuốc trong thời gian dài.
Kết luận
Bài viết này đưa ra một cảnh báo quan trọng về mối liên hệ giữa việc sử dụng gabapentin và nguy cơ phát triển chứng mất trí nhớ, đặc biệt là ở nhóm người trẻ tuổi từ 35 đến 49. Tại Việt Nam, gabapentin đang được sử dụng rộng rãi để điều trị đau mãn tính, nhưng thông tin về tác dụng phụ lâu dài của nó vẫn còn hạn chế. Nghiên cứu này không chỉ giúp nâng cao nhận thức về sự cần thiết phải theo dõi sức khỏe tâm thần của bệnh nhân khi sử dụng gabapentin, mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tư vấn cho bệnh nhân về các nguy cơ tiềm ẩn.
Điều này có ý nghĩa lớn trong việc cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam, khi mà việc phát hiện sớm các triệu chứng suy giảm nhận thức có thể giúp giảm thiểu nguy cơ phát triển các bệnh lý nghiêm trọng hơn trong tương lai. Các bác sĩ cần thực hiện các cuộc kiểm tra nhận thức định kỳ cho bệnh nhân sử dụng gabapentin và khuyến khích họ thông báo ngay cho bác sĩ nếu có dấu hiệu suy giảm trí nhớ. Như vậy, nghiên cứu này không chỉ là một lời nhắc nhở mà còn là một cơ hội để cải thiện chăm sóc sức khỏe cộng đồng, hướng tới một tương lai khỏe mạnh hơn cho người dân Việt Nam.
Hỏi đáp về nội dung bài này
Câu hỏi 1: Gabapentin là gì và được sử dụng để làm gì?
Gabapentin là một loại thuốc được chấp thuận tại Hoa Kỳ để điều trị co giật và đau thần kinh liên quan đến zona. Nó cũng được sử dụng không theo chỉ định để điều trị các vấn đề sức khỏe khác, bao gồm đau lưng dưới.
Câu hỏi 2: Sử dụng gabapentin có ảnh hưởng đến trí nhớ không?
Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng việc sử dụng gabapentin có thể làm tăng nguy cơ phát triển suy giảm nhận thức và chứng mất trí nhớ. Một nghiên cứu mới cho thấy những người nhận sáu đơn thuốc gabapentin trở lên để điều trị đau lưng dưới có nguy cơ cao hơn mắc chứng mất trí nhớ và suy giảm nhận thức nhẹ.
Câu hỏi 3: Ai là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất khi sử dụng gabapentin?
Các nhà khoa học phát hiện rằng những nguy cơ này tăng gấp đôi ở người lớn trong độ tuổi từ 35 đến 49. Điều này cho thấy nhóm tuổi này có thể nhạy cảm hơn với tác động của gabapentin đối với chức năng nhận thức.
Câu hỏi 4: Các tác dụng phụ nào có thể xảy ra khi sử dụng gabapentin?
Như tất cả các loại thuốc, gabapentin có một số tác dụng phụ tiềm ẩn, bao gồm chóng mặt, mệt mỏi, giữ nước và miệng khô. Nó cũng có thể gây khó thở và tăng nguy cơ phát triển suy giảm nhận thức và chứng mất trí nhớ.
Câu hỏi 5: Các bác sĩ nên làm gì khi kê đơn gabapentin cho bệnh nhân?
Các bác sĩ nên tiến hành kiểm tra nhận thức thường xuyên cho bệnh nhân khi kê đơn gabapentin cho đau mãn tính. Ngoài ra, bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu suy giảm nhận thức nào, chẳng hạn như nhầm lẫn, trí nhớ kém hoặc tư duy chậm lại.
Nguồn thông tin được tham khảo từ trang web: medicalnewstoday, Prolonged gabapentin use for pain may heighten risk
Nội dung được biên tập, sáng tạo thêm bởi: Ban biên tập Y khoa
Vui lòng không reup bài khi chưa được cho phép!
