Vừa rồi anh Phan Trúc có chia sẻ bài giảng về Đa u tủy. Trong bài giảng khá dài và chi tiết này, em nghĩ có một xét nghiệm rất cơ bản mà các bạn. anh chị đồng nghiệp nên nắm bắt là điện di protein huyết thanh (serum protein electrophoresis, SPEP) là một xét nghiệm không phức tạp lắm, thường được chỉ định đầu tiên trong các trường hợp nghi ngờ Đa u tủy xương.
Điện di protein huyết thanh
Xét nghiệm này phân tách các protein dựa trên điện tích, kích thước và hình dạng của chúng. Sau khi chạy điện di, albumin thường có đỉnh cao nhất và nằm gần cực dương nhất. Năm loại globuline là alpha-1, alpha-2, beta-1, beta-2, gamma, nằm dần về phía cực âm.
Vùng gamma globuline là vùng được quan tâm đặc biệt trong xét nghiệm này (không nên nhầm lẫn giữa vùng gama globuline và IgG nha mọi người)
Các immunoglobulin chủ yếu nằm trong vùng gamma bao gồm ((IgA, IgG, IgM. IgD. IgE)
Trong bệnh lý tăng immunoglobulin đơn dòng sẽ tạo thành hình ảnh điển hình là một đỉnh hẹp duy nhất, giống cái chóp nhà thờ ở vùng gamma trong kết quả điện di ( Hình 1), nhưng nó không thể cho ta thông tin tăng đơn dòng là dòng nào. Nếu thấy hình ảnh này các bạn có thể chuyển bệnh nhân sang chuyên khoa huyết học được rồi.
Hình ảnh tăng gamma globuline đa dòng thường là một đáy rộng. Tuy nhiên những trường hợp nồng độ globuline đơn dòng này rất thấp có thể không phát hiện được bằng xét nghiệm điện di protein huyết thanh. Khi đó cần một xét nghiệm chuyên sâu hơn- điện di cố định miễn dịch.
Advertisement
Ngoài ra, ở các tổn thương xương trong bệnh Đa u tủy xương thì xét nghiệm đánh giá phải là xquang hệ thống xương và MRI cột sống (không phải là xạ hình xương như vài người nghĩ, xạ hình xương ít có giá trị trong bệnh lý này)
Chúc các anh chị em đồng nghiệp trên diễn đàn ngày đầu tháng 3 mạnh khỏe!
BS Trang.
