Y khoa Ykhoa, y học, y tế, kiến thức, lâm sàng, cận lâm sàng, chẩn đoán, điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Ngày: 28 tháng 5 năm 2021
Nguồn: Đại học Colorado tại Boulder
Tóm lược:
Một nghiên cứu di truyền trên 840.000 người đã phát hiện ra rằng việc thay đổi thời gian ngủ sớm hơn chỉ một giờ sẽ giảm 23% nguy cơ mắc bệnh trầm cảm nặng.
Thức dậy sớm hơn một giờ có thể làm giảm 23% nguy cơ mắc bệnh trầm cảm nặng của một người, một nghiên cứu di truyền mới được công bố ngày 26 tháng 5 trên tạp chí JAMA Psychiatry cho thấy.
Nghiên cứu trên 840.000 người, của các nhà nghiên cứu tại Đại học Colorado Boulder và Viện Broad của MIT và Harvard, đại diện cho một số bằng chứng mạnh mẽ nhất cho thấy loại thời gian – xu hướng ngủ của một người vào một thời điểm nhất định – ảnh hưởng đến nguy cơ trầm cảm.
Đây cũng là một trong những nghiên cứu đầu tiên để định lượng mức độ thay đổi cần thiết để ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần.
Khi mọi người trở lại – hậu đại dịch, từ làm việc và đi học từ xa – một xu hướng khiến nhiều người chuyển sang lịch ngủ muộn hơn – những phát hiện này có thể có ý nghĩa quan trọng.
“Chúng ta đã biết từ lâu rằng có mối quan hệ giữa thời gian ngủ và tâm trạng, nhưng một câu hỏi mà chúng ta thường nghe từ các bác sĩ là: Chúng ta cần thay đổi mọi người sớm hơn bao nhiêu để thấy được lợi ích?” tác giả cao cấp Celine Vetter, trợ lý giáo sư về sinh lý học tích hợp tại CU Boulder cho biết. “Chúng tôi phát hiện ra rằng thời gian ngủ sớm hơn một giờ thậm chí có liên quan đến nguy cơ trầm cảm thấp hơn đáng kể.”
Các nghiên cứu quan sát trước đây đã chỉ ra rằng cú đêm có nguy cơ bị trầm cảm cao gấp đôi so với những người dậy sớm, bất kể chúng ngủ bao lâu. Nhưng vì bản thân rối loạn tâm trạng cũng có thể làm gián đoạn giấc ngủ, các nhà nghiên cứu đã gặp khó khăn trong việc giải mã cái nào gây ra cái nào.
Các nghiên cứu khác có quy mô nhỏ, dựa trên bảng câu hỏi từ một thời điểm duy nhất hoặc không tính đến các yếu tố môi trường có thể ảnh hưởng đến cả thời gian ngủ và tâm trạng, có khả năng gây nhiễu cho kết quả.
Vào năm 2018, Vetter đã công bố một nghiên cứu lớn và dài hạn trên 32.000 y tá cho thấy rằng những người “dậy sớm” ít có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm hơn tới 27% trong suốt 4 năm, nhưng điều đó đặt ra câu hỏi: Ý nghĩa của việc trở thành một người dậy sớm?
Tác giả chính Iyas Daghlas, MD, đã chuyển sang dữ liệu từ công ty xét nghiệm DNA 23 and Me và cơ sở dữ liệu y sinh UK Biobank của Anh để hiểu rõ hơn về việc thay đổi thời gian ngủ sớm hơn có thực sự có ích hay không. Daghlas sau đó đã sử dụng một phương pháp gọi là “ngẫu nhiên hóa Mendel” thúc đẩy các liên kết di truyền để giúp giải mã nguyên nhân và kết quả.
Daghlas, người tốt nghiệp Đại học Y Harvard vào tháng 5 cho biết: “Nghiên cứu về di truyền của chúng tôi được đặt ra từ khi mới sinh nên một số thành kiến ảnh hưởng đến các loại nghiên cứu dịch tễ học khác có xu hướng không ảnh hưởng đến các nghiên cứu di truyền”.
Hơn 340 biến thể di truyền phổ biến, bao gồm các biến thể trong cái gọi là “gen đồng hồ” PER2, được biết là ảnh hưởng đến kiểu thời gian của một người và di truyền học giải thích chung 12-42% sở thích về thời gian ngủ của chúng ta.
Các nhà nghiên cứu đã đánh giá dữ liệu di truyền được xác định trên các biến thể này từ lên đến 850.000 cá thể, bao gồm dữ liệu từ 85.000 người đã đeo thiết bị theo dõi giấc ngủ có thể đeo được trong 7 ngày và 250.000 người đã điền vào bảng câu hỏi về sở thích ngủ. Điều này đã cho họ một bức tranh chi tiết hơn, tính đến từng giờ, về cách các biến thể trong gen ảnh hưởng khi chúng ta ngủ và thức dậy.
Ở mẫu lớn nhất trong số này, khoảng một phần ba đối tượng được khảo sát tự nhận mình là chim chào mào buổi sáng, 9% là cú đêm và số còn lại ở giữa. Nhìn chung, điểm giữa giấc ngủ trung bình là 3 giờ sáng, nghĩa là họ đi ngủ lúc 11 giờ tối và thức dậy lúc 6 giờ sáng.
Với thông tin này trong tay, các nhà nghiên cứu đã chuyển sang một mẫu khác bao gồm thông tin di truyền cùng với hồ sơ y tế và đơn thuốc ẩn danh và khảo sát về chẩn đoán rối loạn trầm cảm nghiêm trọng.
Sử dụng các kỹ thuật thống kê mới, họ hỏi: Những người có các biến thể di truyền khiến họ trở thành người dậy sớm cũng có nguy cơ trầm cảm thấp hơn?
Câu trả lời là chắc chắn có.
Mỗi điểm giữa của giấc ngủ sớm hơn một giờ (giữa giờ đi ngủ và thức dậy) tương ứng với việc giảm 23% nguy cơ mắc chứng rối loạn trầm cảm nghiêm trọng.
Điều này cho thấy rằng nếu ai đó thường đi ngủ lúc 1 giờ sáng thay vào đó đi ngủ lúc nửa đêm và ngủ cùng thời gian, họ có thể giảm 23% nguy cơ mắc bệnh; nếu họ đi ngủ lúc 11 giờ đêm, họ có thể cắt giảm khoảng 40%.
Nghiên cứu vẫn chưa rõ liệu những người đã dậy sớm có thể hưởng lợi từ việc dậy sớm hơn hay không. Nhưng đối với những người trong khoảng thời gian trung bình hoặc khoảng buổi tối, chuyển sang giờ đi ngủ sớm hơn có thể sẽ hữu ích.
Điều gì có thể giải thích hiệu ứng này?
Một số nghiên cứu cho thấy rằng việc tiếp xúc với ánh sáng nhiều hơn trong ngày, điều mà những người dậy sớm có xu hướng mắc phải, dẫn đến một loạt các tác động nội tiết tố có thể ảnh hưởng đến tâm trạng.
Những người khác lưu ý rằng có một đồng hồ sinh học, hoặc nhịp sinh học, có xu hướng khác với hầu hết mọi người, tự bản thân nó có thể gây chán nản.
Daghlas nói: “Chúng ta đang sống trong một xã hội được thiết kế dành cho những người vào buổi sáng, và buổi tối mọi người thường cảm thấy như thể họ luôn ở trạng thái sai lệch với đồng hồ xã hội đó.
Ông nhấn mạnh rằng một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên lớn là cần thiết để xác định chắc chắn liệu việc đi ngủ sớm có thể làm giảm trầm cảm hay không. “Nhưng nghiên cứu này chắc chắn thay đổi trọng lượng của bằng chứng sang việc hỗ trợ tác động nhân quả của thời gian ngủ đối với chứng trầm cảm.”
Đối với những người muốn chuyển sang lịch ngủ sớm hơn, Vetter đưa ra lời khuyên sau:
“Hãy giữ cho một ngày của bạn thật tươi sáng và ban đêm thật tối,” cô nói. “Hãy uống cà phê buổi sáng ở hiên nhà. Đi bộ hoặc đạp xe đi làm nếu bạn có thể và hạn chế những thiết bị điện tử vào buổi tối.”
Nguồn: Materials provided by University of Colorado at Boulder. Original written by Lisa Marshall.
Tài liệu tham khảo:
Iyas Daghlas, Jacqueline M. Lane, Richa Saxena, Céline Vetter. Genetically Proxied Diurnal Preference, Sleep Timing, and Risk of Major Depressive Disorder. JAMA Psychiatry, 2021; DOI: 10.1001/jamapsychiatry.2021.0959
University of Colorado at Boulder. “Waking just one hour earlier cuts depression risk by double digits, study finds.” ScienceDaily. ScienceDaily, 28 May 2021. <www.sciencedaily.com/releases/2021/05/210528114107.htm>.
Người dịch: Kim Luận
Bài viết dược tự dịch và biên tập bởi ykhoa.org – vui lòng không reup khi chưa được cho phép!
Hiệu đính: Bảo Ngân
