Viêm Túi Lệ Là Gì? Nguyên Nhân và Triệu Chứng Nhận Biết?

DS. Phạm Xuân Thức

Viêm túi lệ (dacryocystitis) là một tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở túi lệ, thường do tắc nghẽn ống dẫn nước mắt. Tình trạng này có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về nguyên nhân, triệu chứng, và phương pháp điều trị viêm túi lệ, nhằm giúp các độc giả có thêm thông tin tham khảo.

Nguyên Nhân

Viêm túi lệ thường xảy ra khi ống dẫn nước mắt bị tắc nghẽn, dẫn đến sự tích tụ của nước mắt và vi khuẩn trong túi lệ. Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này bao gồm:

1. Tắc nghẽn ống lệ: Có thể do sự hình thành của sẹo, khối u, hoặc các vấn đề bẩm sinh.
2. Nhiễm trùng: Vi khuẩn, thường là Staphylococcus aureus hoặc Streptococcus, có thể xâm nhập vào túi lệ khi có sự tắc nghẽn.
3. Chấn thương: Chấn thương vùng mặt hoặc mắt cũng có thể dẫn đến viêm túi lệ.

Ngoài ra, yếu tố nguy cơ bao gồm tuổi tác, giới tính (phụ nữ có nguy cơ cao hơn), và các bệnh lý như viêm mũi dị ứng hay viêm xoang.

Triệu Chứng

Các triệu chứng của viêm túi lệ thường bao gồm:

• Đau và sưng: Khu vực quanh túi lệ (gần góc trong của mắt) có thể bị sưng và đau.
• Chảy nước mắt: Sự tích tụ nước mắt có thể dẫn đến hiện tượng chảy nước mắt liên tục.
• Mủ: Xuất hiện mủ hoặc dịch nhầy từ túi lệ, có thể có mùi hôi.
• Đỏ mắt: Khu vực quanh mắt có thể đỏ và viêm.

Các triệu chứng này có thể xuất hiện đột ngột và thường kèm theo sốt, đặc biệt trong trường hợp nhiễm trùng nặng.

Chẩn Đoán

Chẩn đoán viêm túi lệ thường dựa trên triệu chứng lâm sàng và tiền sử bệnh. Bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm hình ảnh như siêu âm hoặc CT scan để xác định mức độ tắc nghẽn và tình trạng của túi lệ. Ngoài ra, việc lấy mẫu dịch từ túi lệ để nuôi cấy vi khuẩn có thể giúp xác định nguyên nhân gây nhiễm trùng.

Điều Trị

Việc điều trị viêm túi lệ phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Các phương pháp điều trị bao gồm:

1. Kháng sinh: Nếu có dấu hiệu nhiễm trùng, bác sĩ sẽ kê đơn kháng sinh. Một số loại kháng sinh thường được sử dụng bao gồm:
   • Amoxicillin/Clavulanate (Augmentin): Liều dùng khuyến nghị cho người lớn là 500 mg x 3 lần/ngày hoặc 875 mg x 2 lần/ngày trong 7-10 ngày.
   • Ciprofloxacin (Cipro): Liều dùng cho người lớn là 500 mg x 2 lần/ngày trong 7-14 ngày.
   • Clindamycin (Cleocin): Liều dùng cho người lớn là 300 mg x 3 lần/ngày trong 7-10 ngày, đặc biệt khi có nghi ngờ nhiễm trùng do Staphylococcus.
2. Xoa bóp túi lệ: Kỹ thuật xoa bóp nhẹ nhàng có thể giúp thông tắc ống lệ. Bác sĩ có thể hướng dẫn bệnh nhân cách thực hiện tại nhà.
3. Phẫu thuật: Trong trường hợp tắc nghẽn kéo dài hoặc nhiễm trùng nặng, phẫu thuật có thể cần thiết. Các phương pháp phẫu thuật bao gồm:
   • Dacryocystorhinostomy (DCR): Phẫu thuật tạo một lối đi mới từ túi lệ vào mũi để giải phóng sự tắc nghẽn.
   • Dacryocystectomy: Phẫu thuật cắt bỏ túi lệ trong trường hợp nhiễm trùng nặng hoặc có khối u.
4. Điều trị hỗ trợ: Sử dụng thuốc giảm đau như Paracetamol hoặc Ibuprofen có thể giúp giảm triệu chứng đau và khó chịu.

Kết Luận

Viêm túi lệ là một tình trạng có thể gây ra nhiều phiền toái cho bệnh nhân nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bác sĩ chuyên khoa cần nắm rõ các nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị để có thể đưa ra phác đồ điều trị thích hợp cho bệnh nhân. Việc giáo dục bệnh nhân về cách nhận biết các triệu chứng và khi nào cần tìm kiếm sự trợ giúp y tế là rất quan trọng để phòng ngừa các biến chứng có thể xảy ra.

Vậy theo các bạn, với những bệnh nhân ở xa các cơ ở y tế thì có thể tự điều trị ở nhà được không ? Liệu có cản trở gì khi điều trị ?

Tài liệu tham khảo

1. MSD Manual. (n.d.). Dacryocystitis.
2. EyeWiki. (n.d.). Dacryocystitis.
3. Sức Khỏe Đời Sống. (2023). Điều trị viêm túi lệ kéo dài.
4. Mắt Sài Gòn. (n.d.). Viêm túi lệ.