Y khoa Diễn đàn Y khoa, y tế sức khoẻ, kiến thức lâm sàng, chẩn đoán và điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Tiêm vaccine phòng bệnh zona có thể giảm nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ đến 20%, mở ra hy vọng mới trong việc ngăn ngừa căn bệnh này.
Tình trạng và dự báo bệnh mất trí nhớ
Dementia hiện đang ảnh hưởng đến hơn 57 triệu người trên toàn cầu, và con số này dự kiến sẽ tăng gấp ba lần trong vòng 25 năm tới. Bệnh mất trí nhớ có thể do nhiều yếu tố khác nhau gây ra, bao gồm tuổi tác, di truyền, các bệnh mạch máu và, theo các nghiên cứu mới, một số nhiễm virus. Một trong những nhiễm virus liên quan đến nguy cơ tăng cao mắc bệnh mất trí nhớ là zona, xảy ra khi virus thủy đậu tiềm ẩn tái hoạt động trong các tế bào thần kinh. Nghiên cứu gần đây cho thấy việc tiêm phòng bệnh zona có thể giảm nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ tới 20%. Nếu những phát hiện này được xác nhận, việc tiêm phòng zona có thể là một phương pháp tiết kiệm chi phí để làm chậm sự gia tăng nhanh chóng của các ca bệnh mất trí nhớ.
Tăng trưởng nhanh chóng của bệnh mất trí nhớ
Theo dữ liệu, số lượng người mắc bệnh mất trí nhớ đã tăng 117% từ năm 1990 đến 2016, và hiện tại có hơn 57 triệu người đang sống với căn bệnh này. Dự báo rằng con số này sẽ đạt hơn 150 triệu vào năm 2050. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) khuyên rằng mọi người có thể giảm nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ bằng cách duy trì lối sống năng động, chế độ ăn uống lành mạnh và kiểm soát các tình trạng như tiểu đường và huyết áp cao. Tuy nhiên, một số yếu tố nguy cơ như tuổi và di truyền lại nằm ngoài tầm kiểm soát của con người.
Nghiên cứu về virus và bệnh mất trí nhớ
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các nhiễm virus, đặc biệt là những virus ảnh hưởng đến hệ thần kinh, có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ. Một nghiên cứu gần đây do các nhà khoa học từ Stanford Medicine thực hiện và công bố trên tạp chí Nature đã chỉ ra rằng việc tiêm phòng zona có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ lên đến 20%. Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng điều này cung cấp thêm bằng chứng về mối liên hệ giữa nhiễm virus và bệnh mất trí nhớ, đồng thời cho thấy vaccine có thể là một phương pháp tiết kiệm chi phí để giảm nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ.
Khuyến nghị từ các chuyên gia
Tiến sĩ Courtney M. Kloske, giám đốc Engagement Khoa học của Hiệp hội Alzheimer, tuy không tham gia vào nghiên cứu này, đã nhận định rằng nghiên cứu mới này tăng cường kiến thức hiện tại của chúng ta bằng cách gợi ý rằng vaccine zona có thể giảm nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ. Những kết quả mới này, mặc dù còn sơ bộ, cần có thêm nhiều nghiên cứu trong các nhóm nghiên cứu lớn và đa dạng để xác định xem việc tiêm phòng có thể giảm nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ khi chúng ta già đi hay không.
Thiết kế nghiên cứu và phát hiện
Nghiên cứu đã tận dụng một chính sách y tế tại xứ Wales, nơi mà vào ngày 1 tháng 9 năm 2013, vaccine zona được giới thiệu, sử dụng một dạng virus sống đã được làm suy yếu. Cơ quan y tế đã cung cấp vaccine cho tất cả những người 79 tuổi, nhưng những ai sinh trước ngày 1 tháng 9 năm 1933 thì không đủ điều kiện. Các nhà nghiên cứu đã so sánh sức khỏe của hai nhóm người: một nhóm đã nhận vaccine và một nhóm chưa. Kết quả cho thấy, trong số 296.324 người trong mẫu này, khoảng 14.465 người đã có ít nhất một chẩn đoán zona. Những người đã tiêm vaccine có nguy cơ mắc zona thấp hơn 37,2% so với những người chưa tiêm.
Nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ và giới tính
Tổng cộng có 35.307 người được chẩn đoán mắc bệnh mất trí nhớ trong suốt 7 năm theo dõi. Những người đã tiêm vaccine zona có nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ thấp hơn 3,5%, tương ứng với mức giảm 20%. Tiến sĩ Steven Allder, chuyên gia thần kinh học, cho rằng những phát hiện này củng cố lập luận về việc khuyến khích tiêm vaccine zona cho người lớn tuổi. Nếu nghiên cứu tiếp theo xác nhận mối liên hệ giữa vaccine và nguy cơ thấp hơn về bệnh mất trí nhớ, điều này có thể làm cho việc tiêm vaccine trở thành một chiến lược sức khỏe cộng đồng hấp dẫn hơn.
Khuyến nghị tiêm phòng và chi phí
Tại Hoa Kỳ, CDC khuyến nghị tiêm phòng zona cho những người từ 50 tuổi trở lên và cho bất kỳ ai trên 19 tuổi có hệ miễn dịch yếu. Medicare hoặc bảo hiểm có thể chi trả toàn bộ hoặc một phần chi phí. Tại Vương quốc Anh, vaccine zona được cung cấp miễn phí bởi Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) cho những người từ 60 đến 80 tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu. Các nhà nghiên cứu cho rằng nếu nghiên cứu tiếp theo xác nhận kết quả của họ, vaccine zona có thể là một phương pháp tiết kiệm chi phí hơn để ngăn ngừa hoặc trì hoãn bệnh mất trí nhớ so với các can thiệp dược phẩm hiện có.
Câu hỏi còn bỏ ngỏ
Tuy nhiên, một số câu hỏi quan trọng vẫn còn đó. Nghiên cứu hiện tại đã đánh giá nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ ở những người đã nhận vaccine cũ, trong khi vaccine mới Shingrix là một loại vaccine tái tổ hợp. Tiến sĩ David Cutler đã cảnh báo rằng nếu tác động lên bệnh mất trí nhớ là thật, thì đó có thể là do vaccine hoặc do tỷ lệ mắc zona thấp hơn trong nhóm nghiên cứu. Ông nhấn mạnh rằng cần có nghiên cứu so sánh giữa vaccine Zostavax và Shingrix để xác định liệu vaccine mới có mang lại hiệu quả tương tự hay không.
Kết luận, việc tiêm phòng bệnh zona có thể mang lại lợi ích lớn không chỉ trong việc ngăn ngừa bệnh mà còn trong việc giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, một vấn đề đang ngày càng gia tăng tại Việt Nam và trên toàn thế giới. Nghiên cứu mới đây cho thấy việc tiêm vắc-xin zona có thể giúp giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ lên đến 20%. Điều này mở ra một hướng đi mới trong việc phòng ngừa các bệnh về não bộ, đồng thời giảm gánh nặng cho hệ thống y tế và gia đình người bệnh.
Tại Việt Nam, trong bối cảnh dân số già hóa và tỷ lệ mắc bệnh mất trí nhớ gia tăng, việc khuyến khích tiêm phòng vắc-xin zona có thể trở thành một chiến lược y tế công cộng hiệu quả. Bằng cách tăng cường kiến thức và ý thức cho cộng đồng về lợi ích của việc tiêm phòng, chúng ta có thể góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giảm thiểu chi phí điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người cao tuổi. Do đó, cần có thêm nhiều nghiên cứu và chương trình truyền thông để nâng cao nhận thức và khuyến khích mọi người tham gia tiêm phòng, từ đó tạo ra những thay đổi tích cực trong sức khỏe và y tế tại Việt Nam.
Hỏi đáp về nội dung bài này
Câu hỏi 1: Có bao nhiêu người mắc chứng mất trí nhớ trên toàn thế giới?
Hiện tại, chứng mất trí nhớ ảnh hưởng đến hơn 57 triệu người trên toàn thế giới, và con số này dự kiến sẽ tăng gấp ba lần trong 25 năm tới.
Câu hỏi 2: Những yếu tố nào có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ?
Nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phát triển chứng mất trí nhớ, bao gồm tuổi tác, di truyền, các bệnh mạch máu và theo nghiên cứu mới, một số virus nhiễm trùng.
Câu hỏi 3: Tiêm vaccine zona có thể giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ như thế nào?
Nghiên cứu mới cho thấy rằng tiêm vaccine chống zona có thể giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ lên tới 20%.
Câu hỏi 4: Vaccine chống zona có an toàn và hiệu quả không?
Theo CDC, vaccine chống zona không liên quan đến bất kỳ sự kiện bất lợi nghiêm trọng nào và có hiệu quả trên 90% trong việc ngăn ngừa zona.
Câu hỏi 5: Phụ nữ có tỷ lệ giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ khác với nam giới không?
Có, hiệu quả của vaccine chống zona trong việc giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ khác biệt rõ rệt giữa hai giới, với mức giảm lớn hơn ở phụ nữ so với nam giới.
Nguồn thông tin được tham khảo từ trang web: medicalnewstoday, Shingles vaccine lowers risk by 20%, large dataset suggests
Nội dung được biên tập, sáng tạo thêm bởi: Ban biên tập Y khoa – Nội dung có sử dụng AI trong quá trình biên tập.
Vui lòng không reup bài khi chưa được cho phép!
