Băng huyết sau sinh (phần 1)

Băng huyết sau sinh (phần 1)

🌟Các tai biến sản khoa có thể xuất hiện ở bất cứ thời điểm nào của thai kỳ. Có 5 tai biến sản khoa thường gặp là băng huyết sau sinh, sản giật, nhiễm trùng hậu sản, vỡ tử cung và uốn ván rốn sơ sinh.

Trong đó, băng huyết sau sinh là tai biến sản khoa thường gặp nhất và là nguyên nhân tử vong mẹ hàng đầu. Vậy băng huyết sau sinh là gì?

💥Băng huyết sau sinh là tình trạng mất > 500ml máu sau sinh đường âm đạo hoặc mất > 1000ml máu sau mổ lấy thai hoặc ảnh hưởng tổng trạng hoặc Haematocrit giảm > 10% so với trước sinh.

👉Phân loại:

+Nguyên phát (< 24 giờ đầu)

+Thứ phát (sau 24 giờ – 12 tuần)

💫 Chẩn Đoán

– Đo lượng máu mất bằng túi đo máu lót ngay sau khi sổ thai và ra hết nước ối.

– Dấu hiệu mất máu cấp tính: mệt, vật vã, da xanh niêm nhạt, vã mồ hôi.

– Thay đổi tổng trạng, sinh hiệu: mạch nhanh, huyết áp tụt.

– Tử cung tăng thể tích.

– Ra huyết âm đạo đỏ tươi lượng nhiều – liên tục.

💫Nguyên Nhân

1️⃣ Đờ tử cung.

2️⃣ Chấn thương đường sinh dục (đặc biệt là vỡ tử cung).

3️⃣ Bất thường về bong nhau, sổ nhau.

4️⃣ Rối loạn đông máu.

💫Điều Trị

1️⃣ Hồi sức tích cực

– Huy động tất cả mọi người để cấp cứu.

– Thiết lập ít nhất 2 đường truyền tĩnh mạch, catheter 18G cho dịch chảy với tốc độ nhanh.

– Đánh giá tình trạng mất máu và thể trạng chung của sản phụ (các dấu hiệu sinh tồn: mạch, huyết áp, nhịp thở, nhiệt độ).

– Nếu nghi ngờ có choáng hoặc bắt đầu có choáng phải xử trí ngay theo phác đồ xử trí choáng.

– Thông tiểu.

2️⃣ Co hồi tử cung

– Xoa đáy tử cung và dùng thuốc co hồi TC:

+ Oxytocin 5 UI 6 ống pha 500 ml dịch tinh thể, tối đa 80 UI.

+ Methyl-ergometrin 0,2mg 1 ống TB hay tiêm vào cơ tử cung (không bao giờ tiêm tĩnh mạch), tối đa 5 liều, không sử dụng: tiền căn cao huyết áp, hội chứng Raynaud.

+ Carbetocin (Duratocin 100mcg) 1 ống TMC, chỉ một liều duy nhất (khuyến cáo sử dụng dự phòng trong những trường hợp nguy cơ cao BHSS)

+ Prostaglandin F2 alpha (Carboprost tromethamine): 250mcg TB mỗi 15-20 phút nếu cần, tổng liều là 2mg) nếu không có hen suyễn và cao huyết áp.

+ Prostaglandin E1 (Misoprostol: Cytotec) 200mcg: 800 mcg đặt hậu môn 1 lần duy nhất, có thể dùng cho người cao huyết áp hay hen suyễn. Theo dõi nhiệt độ sản phụ vì có thể sốt > 40°C và lạnh run. Sử dụng phối hợp với thuốc gò tử cung đường tiêm, không sử dụng như thuốc gò duy nhất để điều trị BHSS.

-Thuốc cầm máu:Tranexamic acid tiêm tĩnh mạch sớm trong vòng 3 giờ đầu sau sinh ở sản phụ được chẩn đoán BHSS ngả âm đạo hay mổ lấy thai bất kể nguyên nhân.

+Liều:Tranexamic acid 1g tiêm TMC với tốc độ 100mg/phút, lặp lại liều thứ hai nếu 30 phút sau sản phụ còn băng huyết hoặc nếu băng huyết lại trong vòng 24 giờ sau liều đầu tiên.

3️⃣ Tìm nguyên nhân

+Kiểm tra đường sinh dục và thực hiện các biện pháp cầm máu cơ học khác.

+ Làm xét nghiệm cơ bản: nhóm máu, huyết đồ, đông máu toàn bộ.

📍Tài liệu tham khảo:

Phác đồ điều trị sản phụ khoa Từ Dũ năm 2022

❓Câu hỏi:

1.Băng huyết sau sinh không đáp ứng với thuốc tăng go và xoa đáy tử cung, thường là do nguyên nhân nào?