Y khoa Ykhoa, y học, y tế, kiến thức, lâm sàng, cận lâm sàng, chẩn đoán, điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Nhiều bệnh nhân sau mổ cắt tuyến thượng thận 1 bên sẽ được các phẫu thuật viên cho dùng corticoid đường tĩnh mạch để đề phòng bị suy thượng thận. Câu hỏi đặt ra là có nhiều loại u thượng thận khác nhau, vậy thì những BN sau cắt tuyến thượng thận nào có nguy cơ suy thượng thận, và thời gian dùng corticoid kéo dài bao lâu ?
Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng Test Synacthene (cosyntropin) vào ngày 1 sau phẫu thuật (POD1-CST) có thể giúp xác định những bệnh nhân có nguy cơ suy thượng thận sau cắt tuyến thượng thận một bên. Các thầy thuốc tại Trường Đại học Wisconsin – Hoa Kỳ đã tiến hành đánh giá trên 108 BN cắt tuyến thượng thận 1 bên, gồm 47 BN có tăng tiết cortisol tự chủ nhẹ (MACE), 27 BN hội chứng Cushing rõ, 22 BN hội chứng Conn và 12 BN bị cả hội chứng Cushing và Conn, từ tháng 9/2014 đến tháng 10/2020.
Kết quả: 51 BN (47%) có kết quả test Synacthene bất thường; và 54 BN (50%) được cho dùng corticoid lúc ra viện. Trong số này, thời gian dùng corticoid ở 27 BN tăng tiết cortisol tự chủ nhẹ là 2,1 tháng, ở 20 BN Cushing rõ là 6 tháng, ở 1 BN hội chứng Conn là 1 tháng và ở 6 BN bị cả hội chứng Cushing và Conn là 0,8 tháng. Đáng chú ý là 7 BN Cushing rõ (26%) và 20 BN tăng tiết cortisol tự chủ nhẹ (43%) không cần dùng corticoid khi ra viện. Nhưng cũng có 2 BN Cushign rõ có kết quả test Synacthene ngày 1 sau mổ là bình thường nhưng xuất hiện suy thượng thận vài tuần sau phẫu thuật. Tất cả các trường hợp suy thượng thận đều không nặng
Advertisement
Dựa trên những kết quả này, các tác giả kết luận: Test synacthene giúp xác định những BN Cushing có nguy cơ bị suy thượng thận sau mổ cắt tuyến thượng thận một bên, cần điều trị corticoid. Một phần tư số BN bị Cushing rõ và gần một nửa số BN bị tăng tiết corticol tự chủ nhẹ có thể không cần dùng corticoid sau mổ. Những BN cường aldosterone tiên phát không có Cushing đi kèm thì có thể không cần đánh giá nguy cơ suy thượng thận.
Bài đăng trên The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, Volume 107, Issue 2, tháng 9/ 2021
