[COVID-19] Hải Phòng không cần lòng vòng

Hải Phòng vào ngày 22/2, Bệnh viện Giao thông Vận tải đã bị phong tỏa sau khi phát hiện một nữ điều dưỡng xét nghiệm PCR dương dính, gọi là BN 2385.

Ngay sau đó thêm 2 ca dương tính liên quan:

– Một là bạn trai làm điều dưỡng cùng viện.

– Một là em gái ruột cùng nhà với BN 2385.

Đáng nói, kết quả điều tra dịch tễ bước đầu trong vòng 14 ngày cả ba bệnh nhân không đi ra khỏi địa phận Hải Phòng, không có tiền sử tiếp xúc với ca bệnh.

Dư luận hết sức lo lắng!

Hải Dương đang bùng phát dữ dội chủng vi rút biển thể Anh, thành phố Hải Phòng ở ngay bên cạnh, thời gian ủ bệnh của chủng vi rút mới này không biết kéo dài bao lâu, triệu chứng chẳng có gì cả; ổ dịch lại bùng phát ngay trong bệnh viện.

Đó là lí do dư luận lo sợ Hải Phòng sẽ bung và toang!

Tôi dự đoán Hải Phòng sẽ không bung và toang, truy vết xét nghiệm trong những ngày tới tôi tin số ca nhiễm mới không đếm hết đầu ngón tay, thậm chí rất ít.

Vi rút lây lan liên quan đến hành vi hơn là không gian.

Đại dịch COVID-19 xảy ra trên phạm vi toàn cầu, theo nguyên lí, với hệ số lây nhiễm quá lớn của bệnh nhiễm trùng đường hô hấp như vậy, thì cư dân ở những thành phố đông đúc sẽ là quả bom nổ chậm, ngược lại cư dân ở thành phố có mật độ thưa hơn sẽ đỡ nhiễm, vùng nông thông giống như giãn cách xã hội tự nhiên sẽ được coi là an toàn.

Nhưng thật oái oăm Hải Dương bùng phát dịch mạnh mẽ ở nông thôn!

Trước và sau tết Nguyên Đán, có những dòng người dịch chuyển từ Hải Dương về các tỉnh, riêng Hải Phòng kiểm soát rất chặt chẽ người về từ Hải Dương.

– Điện Biên 4 ca dương tính từ Hải Dương về.

– Gia Lai 27 ca dương tính liên quan Hải Dương.

Riêng Hà Nội, hiện tại đã xét nghiệm cho 40.672 người trở về từ Hải Dương sau tết Nguyên Đán, kết quả đều âm tính; con số đúng như tôi đã dự đoán.

Thế giới cũng xảy ra hiện tượng tương tự như vậy.

Dữ liệu do Ngân hàng Thế giới thu thập từ 284 thành phố của Trung Quốc cho thấy mật độ dân số không tỉ lệ thuận với khả năng lây nhiễm, mà ngược lại. Trên thực tế, các thành phố có mật độ dân số rất cao, chẳng hạn như Bắc Kinh, Thượng Hải và Thâm Quyến, tỉ lệ mắc bệnh trên 10.000 người thấp hơn rất nhiều so với các thành phố có mật độ dân số thưa thớt. Đến thời điểm hiện Tại, Trung Quốc đang phải đối phó với các ổ dịch bùng phát ở nông thôn, đặc biệt là tỉnh Hồ Bắc.

Nghiên cứu khảo sát 36 thành phố khác trên thế giới, 913 thành phố và khu đô thị lớn ở Hoa Kỳ, cũng cho kết quả tương tự với tỉ lệ mắc và tử vong càng tăng lên ở những nơi có mật độ dân số thưa.

Các số liệu báo cáo từ nhiều thành phố đông dân cư như Singapore, Hồng Kông, Tokyo và Seoul, cho thấy lệ lây nhiễm tương đối thấp. Ấn Độ dịch bệnh bùng phát dữ dội, các khu ổ chuột lây nhiễm với tốc độ khủng khiếp, nhanh chóng mất kiểm soát ngay cả khi đã phong tỏa tuyệt đối.

Giải thích hiện tượng này, giáo sư Shima Hamidi của Đại học Johns Hopkins cho rằng, những người ở thành phố đông đúc luôn có ý thức phòng bệnh tốt hơn, họ cẩn thận hơn, hiểu biết về dịch bệnh cũng nhiều hơn.

Bản thân tôi là bác sĩ, tôi hiểu rằng nhân viên y tế chúng tôi mỗi ngày tiếp xúc với hàng trăm bệnh nhân, trong đó có nhiều người mang vi rút lây nhiễm, nhưng bằng những hiểu biết khoa học mà chúng tôi đã tự phòng vệ được cho mình để giảm thiểu thấp nhất nguy cơ.

Đại dịch COVID-19 đang chứng tỏ một điều, vi rút sẽ tấn công nhiều hơn vào nhóm người hiểu biết ít hơn, dịch bệnh lây lan liên quan đến hành vi cá nhân hơn là mô hình không gian chật chội như chúng ta vẫn lo sợ.

Ổ dịch ở Bệnh viện Giao thông Vận tải cũng là một minh chứng.

Ca bệnh BN 2385 và bạn trai được phát hiện do Bệnh viện Giao thông Vận tải tiến hành xét nghiệm sàng lọc diện rộng cho nhân viên y tế vào ngày 21/2. Tôi nhấn mạnh đến nhân viên y tế. Đó là những người hiểu biết về dịch bệnh hơn hẳn người ngoài ngành y, trong môi trường bệnh viện bắt buộc phải tuân thủ chống nhiễm khuẩn, đó là lí do đến giờ phút này vẫn chỉ có BN 2385 cùng bạn trai bị dương tính, số nhân viên còn lại chưa xác nhận thêm ca nào, nên khả năng bung và toang ở bệnh viện này là rất thấp.

Tôi cũng lưu ý đến con số 250 trường hợp F1.

Trong dịp tết Nguyên Đán năm Tân Sửu, bằng những mô hình toán học, mỗi quốc gia đưa ra con số khuyến cáo một người nên tiếp xúc với bao nhiêu người trong mỗi ngày, đám đông tập trung liên hoan ăn uống tối đa nên bao nhiêu người.

Ví dụ Singapore khuyến cáo nên tiếp xúc dưới 8 người trong ngày.

Con số 250 trường hợp F1, với ba ca bệnh, nghĩa là trung bình mỗi người tiếp xúc với 6 người khác trong ngày. So tỉ lệ lây nhiễm và tình hình bệnh tật với Singapore, thì rõ ràng đây là con số khá an toàn cho cộng đồng, dịch bệnh sẽ nằm trong tầm kiểm soát.

Trong những ngày tới, nếu cả 250 trường hợp F1 đều âm tính, hoặc nếu dương tính số rất ít, thì chứng tỏ ý thức và kĩ năng phòng chống dịch bệnh của ba ca bệnh là rất tốt, điều đó càng củng cố thêm niềm tin mà tôi dự đoán Hải Phòng không bung và không toang.

Công tác phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm có ba khâu chính. Một là kiểm soát nguồn lây, tìm nguồn lây, cách ly và khống chế. Hai là cắt đứt đường lây, phong tỏa trước khi lây cho người mới mẫn cảm. Ba là bảo vệ người mẫn cảm bằng các biện pháp phòng vệ chặt chẽ hoặc tiêm chủng.

Hiện tại ổ dịch ở Hải Phòng chưa biết ca bệnh số không, thời gian điều tra dịch tễ và xét nghiệm giải trình tự gen cùng với tải lượng vi rút có thể đưa ra câu trả lời, hoặc ít nhất là dự đoán. Nhưng bước đầu, xét nghiệm sàng lọc trên diện rộng tại Bệnh viện Giao thông Vận tải, chỉ có 2 ca dương tính thì tôi cho rằng việc mất dấu Z0 thực ra không đáng ngại lắm trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay.

Tôi cho rằng Hải Phòng không cần phải lòng vòng làm quá, chỉ cần truy vết các Fn một cách thần tốc, khoanh vùng cách li thật nhỏ để không ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế xã hội; quan trọng hơn cả là bảo vệ người dân và bệnh nhân dương tính, không để xảy ra tình trạng sợ hãi hoang mang, không kì thị hoặc tấn công cá nhân mà hậu quả là che giấu tiếp xúc, che giấu dịch bệnh.

Giáo dục kiến thức về dịch bệnh là rất quan trọng!

Đã đến lúc người dân phải hiểu về vi rút, có đủ kiến thức để sống chung với vi rút, chủ động phòng tránh một cách khoa học, thay vì phó mặc cho y tế và chính quyền lao đi truy vết sau mỗi ca dương tính. Sự thiếu hiểu biết và chủ quan đều nguy hiểm như nhau, nhưng thiếu hiểu biết thì sợ hãi, nó sẽ làm tê liệt hết sức kháng cự của cơ thể cũng như cả hệ thống.

Tôi dự báo với niềm tin vững chắc Hải Phòng sẽ khống chế thành công ổ dịch!

BS. Trần Văn Phúc