Sàng lọc và chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ thời điểm nào là hợp lý nhất?
☝🏻Trong 3 tháng đầu thai kỳ
Lần khám thai đầu tiên, đánh giá các yếu tố nguy cơ của ĐTĐ chung.
✏️Nguy cơ cao: BMI thừa cân và có thêm 1 yếu tố: tiền sử gia đình có ĐTĐ thế hệ 1, chủng tộc, tim mạch, tăng huyết áp hoặc HbA1C > 5,7% hoặc tiền ĐTĐ hoặc Tiền sử ĐTĐTK hoặc tuổi > 35 hoặc suy giảm miễn dịch mắc phải (HIV)
✏️Nguy cơ thấp: Tuổi < 25 hoặc BMI < 23 hoặc không có tiền sử gia đình ĐTĐ thế hệ 1 hoặc không có tiền sử rối loạn dung nạp glucose hoặc ĐTĐTK.
⚡️Nếu nguy cơ thấp: sàng lọc ở 24 – 28 tuần
⚡️Nếu nguy cơ cao: xét nghiệm glucose huyết tương tĩnh mạch lúc đói (nhịn ăn ít nhất 8 giờ trước xét nghiệm) hoặc bất kỳ ngay.
📌Kết quả:
🔖Bình thường:
+ Glucose HTTM khi đói 70 – 90 mg/dL (3,9 – 5,0 mmol/L)
+ Glucose HTTM bất kỳ ≤ 199 mg/dL (11 mmol/L)
+ Nhóm này cũng vẫn thực hiện xét nghiệm sàng lọc khi 24-28 tuần
🔖Nghi ngờ:
+ Glucose HTTM khi đói 91 -125 mg/dL (5,1-6,9 mmol/L) và/ hoặc HbA1c 5,7%-6,4%.
+ Thực hiện xét nghiệm sàng lọc ngay
🔖 Chẩn đoán ĐTĐ mang thai (khác với ĐTĐ thai kỳ):
+ Glucose HTTM khi đói ≥ 126 mg/dL (7,0 mmol/L). Cần làm 2 thời điểm khác nhau hoặc kèm thêm HbA1C bất thường
+ Glucose HTTM bất kỳ ≥ 200 mg/dL (11,1 mmol/L) kèm các triệu chứng của tăng gluces huyết điển hình hoặc cơn tăng glucose huyết cấp.
+ Giới thiệu khám chuyên khoa Nội tiết
💥 Tăng HbA1C trong 3 tháng đầu thai kỳ làm tăng nguy cơ dị tật thai (thai vô sọ, tật đầu nhỏ, dị tật tim thai, tư vấn sàng lọc dị tật (đặc biệt dị tật tim thai)
✌️Trong 3 tháng giữa thai kỳ:
Sàng lọc cho mọi thai phụ từ 24 – 28 tuần, với nghiệm pháp dung nạp glucose 75 gram – 2 giờ (OGTT)
👉Chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ khi có 1 trong 3 giá trị đường huyết bằng hoặc vượt ngưỡng.
📝Hướng dẫn chuẩn bị trước khi thực hiện sàng lọc
– Nhịn đói ít nhất 8 giờ trước khi làm nghiệm pháp (Có thể uống nước lọc),
– Lấy 1- 2ml máu tĩnh mạch, định lượng Glucose HTTM lúc đói, trước khi làm nghiệm pháp.
– Uống ly nước đường hoặc dung dịch pha sẵn 75g glucose, uống trong vòng 5 phút.
– Lấy 1- 2ml máu tĩnh mạch, định lượng Glucose HTTM ở 2 thời điểm: 1 giờ và 2 giờ sau uống nước glucose.
✍️Trong 3 tháng cuối thai kỳ
Không có chống chỉ định khi thực hiện sàng lọc trong 3 tháng cuối thai kỳ.
📌Theo bạn sàng lọc ĐTĐ thai kỳ thời điểm nào là quan trọng hơn? Và sàng lọc này có ý nghĩa trong điều trị hay phòng ngừa ĐTĐ thai kỳ nhiều hơn?
📌 Sàng lọc ĐTĐ có tầm quan trọng như thế nào đối với thai kỳ?
Tài liệu tham khảo:
Phác đồ điều trị sản phụ khoa của Bệnh viện Từ Dũ năm 2022
Hướng dẫn quốc gia của Bộ Y Tế năm 2016