Y khoa Diễn đàn Y khoa, y tế sức khoẻ, kiến thức lâm sàng, chẩn đoán và điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Nghiên cứu mới cho thấy việc sử dụng thuốc chống trầm cảm kéo dài có thể làm tăng nguy cơ tử vong do tim bất ngờ, đặc biệt ở nhóm tuổi trẻ hơn.
Tử vong tim đột ngột và thuốc chống trầm cảm
Tử vong tim đột ngột (SCD) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong các bệnh lý tim mạch, chiếm khoảng một nửa trong tổng số ca tử vong do bệnh lý này. Nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng một số loại thuốc chống trầm cảm có liên quan đến nguy cơ cao mắc các vấn đề tim mạch, bao gồm SCD. Một nghiên cứu mới đây đã xác nhận rằng việc sử dụng thuốc chống trầm cảm có thể làm tăng nguy cơ SCD, với sự khác biệt giữa các nhóm tuổi và thời gian sử dụng thuốc.
SCD xảy ra khi một người trải qua cơn ngừng tim đột ngột (SCA), tức là tim ngừng bơm máu đột ngột và không được xử lý kịp thời, thường xảy ra trong vòng một giờ sau khi các triệu chứng bệnh xuất hiện.
Thuốc chống trầm cảm và nguy cơ SCD
Theo bác sĩ Jasmin Mujkanovic, một nhà nghiên cứu tại Khoa Tim mạch thuộc Bệnh viện Rigshospitalet Hjertecentret, thuốc chống trầm cảm được kê đơn phổ biến cho các tình trạng tâm thần như trầm cảm hoặc rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD). Tuy nhiên, các loại thuốc này có thể có tác dụng phụ nghiêm trọng, chẳng hạn như kéo dài khoảng QT (khi cơ tim mất nhiều thời gian hơn để co bóp và thư giãn), có thể làm tăng nguy cơ xảy ra các sự kiện rối loạn nhịp tim, và trong một số trường hợp hiếm, có thể dẫn đến SCD.
Nghiên cứu mới nhất do Mujkanovic dẫn đầu đã phân tích thông tin y tế và giấy chứng tử của cư dân người lớn tại Đan Mạch trong độ tuổi từ 18 đến 90 vào năm 2010. Các nhà nghiên cứu đã phân loại người tham gia theo việc họ có trải qua SCD hay không, cũng như theo thời gian sử dụng thuốc chống trầm cảm – từ 1 đến 5 năm hoặc 6 năm trở lên.
Kết quả nghiên cứu và ảnh hưởng của thời gian sử dụng thuốc
Kết quả nghiên cứu cho thấy, những người sử dụng thuốc chống trầm cảm trong khoảng từ 1 đến 5 năm có nguy cơ SCD cao hơn 56%. Đặc biệt, những người dùng thuốc trong 6 năm trở lên có nguy cơ SCD cao gấp 2,2 lần. Bác sĩ Mujkanovic nhấn mạnh rằng thời gian tiếp xúc lâu dài với thuốc có thể gia tăng nguy cơ tử vong tim đột ngột; tuy nhiên, cần thận trọng khi giải thích dữ liệu này, vì thời gian sử dụng thuốc dài có thể phản ánh tình trạng trầm cảm nghiêm trọng hoặc kéo dài, vốn cũng đã là yếu tố nguy cơ độc lập cho các bệnh tim mạch.
Khi phân tích theo nhóm tuổi, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng những người từ 30 đến 39 tuổi sử dụng thuốc chống trầm cảm từ 1 đến 5 năm có nguy cơ SCD cao gấp ba lần so với những người không dùng thuốc. Nguy cơ này tăng gấp năm lần nếu họ sử dụng thuốc trên 6 năm.
Những phát hiện thú vị về nhóm tuổi
Trong nhóm người từ 50 đến 59 tuổi, việc sử dụng thuốc chống trầm cảm từ 1 đến 5 năm làm tăng gấp đôi nguy cơ SCD, và gấp bốn lần đối với những người dùng thuốc trong 6 năm trở lên. Đối với nhóm tuổi từ 40 đến 79, tỷ lệ mắc SCD cao hơn đáng kể ở những người sử dụng thuốc chống trầm cảm trong 6 năm trở lên so với những người dùng từ 1 đến 5 năm.
Mujkanovic cho biết: “Trong từng nhóm tuổi, những người sử dụng thuốc chống trầm cảm đều có nguy cơ SCD cao hơn so với những người không sử dụng.” Tuy nhiên, một 30-39 tuổi đang dùng thuốc chống trầm cảm vẫn có nguy cơ tuyệt đối thấp hơn so với một người 70-79 tuổi không dùng thuốc. Nguy cơ tuyệt đối tăng theo độ tuổi, nên trong khi việc dùng thuốc có thể làm tăng nguy cơ tương đối ở những người trẻ tuổi, nguy cơ tuyệt đối của họ vẫn thấp hơn so với những người lớn tuổi.
Những khuyến cáo và mối quan hệ giữa trầm cảm và sức khỏe tim mạch
Mujkanovic cũng nhấn mạnh rằng: “Điều quan trọng là không nên hoảng sợ nếu bạn đang sử dụng thuốc chống trầm cảm. Mặc dù nghiên cứu cho thấy nguy cơ tăng lên ở những người dùng thuốc, nhưng trầm cảm vốn đã là yếu tố nguy cơ độc lập cho bệnh tim mạch và SCD. Nguy cơ tăng lên có thể do nhiều yếu tố kết hợp, điều này cho thấy cần có một cách tiếp cận toàn diện hơn trong việc quản lý sức khỏe tâm thần và sức khỏe tim mạch cho những bệnh nhân này.”
Chuyên gia Cheng-Han Chen cũng cho rằng, mặc dù những kết quả này có thể gây lo ngại, nhưng cần phải xem xét những hạn chế của các nghiên cứu quan sát và không nên vội vàng kết luận về mối quan hệ nguyên nhân. Cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định cơ chế mà thuốc chống trầm cảm có thể làm tăng nguy cơ SCD.
Kết luận, nghiên cứu này không chỉ mang lại cái nhìn sâu sắc về mối liên hệ giữa việc sử dụng thuốc chống trầm cảm và nguy cơ tử vong do tim đột ngột, mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý sức khỏe tâm thần và sức khỏe tim mạch một cách toàn diện tại Việt Nam. Trong bối cảnh tỷ lệ trầm cảm và các rối loạn tâm lý khác đang gia tăng, việc hiểu rõ những rủi ro tiềm ẩn liên quan đến thuốc chống trầm cảm là rất cần thiết. Điều này không chỉ giúp bác sĩ và bệnh nhân đưa ra quyết định thông minh hơn trong việc điều trị, mà còn khuyến khích các chương trình giáo dục sức khỏe cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức về mối liên hệ giữa sức khỏe tâm thần và sức khỏe tim mạch. Từ đó, có thể xây dựng một hệ thống y tế vững mạnh hơn, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân Việt Nam.
Hỏi đáp về nội dung bài này
Câu hỏi 1: Sự kết nối giữa thuốc chống trầm cảm và nguy cơ tử vong do tim mạch đột ngột là gì?
Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng có mối liên hệ giữa một số loại thuốc chống trầm cảm và nguy cơ cao về các vấn đề tim mạch, bao gồm cả tử vong do tim mạch đột ngột (SCD). Nghiên cứu mới đã xác nhận rằng việc sử dụng thuốc chống trầm cảm có thể làm tăng nguy cơ SCD, với sự khác biệt tùy thuộc vào độ tuổi và thời gian sử dụng thuốc.
Câu hỏi 2: Ai là người có nguy cơ cao nhất khi sử dụng thuốc chống trầm cảm?
Các nghiên cứu cho thấy những người từ 30 đến 39 tuổi sử dụng thuốc chống trầm cảm trong 1 đến 5 năm có nguy cơ SCD cao gấp ba lần so với những người không sử dụng thuốc. Nguy cơ này tăng lên năm lần nếu họ sử dụng thuốc trong 6 năm hoặc lâu hơn.
Câu hỏi 3: Tác động của thời gian sử dụng thuốc chống trầm cảm là gì?
Kết quả nghiên cứu cho thấy những người sử dụng thuốc chống trầm cảm trong 1 đến 5 năm có nguy cơ SCD cao hơn 56%. Đối với những người sử dụng thuốc trong 6 năm hoặc lâu hơn, nguy cơ này tăng lên gấp 2,2 lần.
Câu hỏi 4: Làm thế nào để hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa trầm cảm và sức khỏe tim mạch?
Trầm cảm là một yếu tố nguy cơ độc lập đối với bệnh tim mạch và SCD. Việc sử dụng thuốc chống trầm cảm có thể làm tăng nguy cơ, nhưng cũng cần xem xét rằng trầm cảm có thể làm tăng các yếu tố nguy cơ tim mạch khác. Cần có cách tiếp cận toàn diện trong việc quản lý sức khỏe tâm thần và sức khỏe tim mạch.
Câu hỏi 5: Người dùng thuốc chống trầm cảm nên làm gì nếu lo ngại về nguy cơ SCD?
Các bác sĩ khuyên rằng bệnh nhân nên thảo luận với bác sĩ của họ trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào về thuốc. Mặc dù nghiên cứu cho thấy có sự gia tăng nguy cơ, trầm cảm cũng có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe tim mạch, vì vậy việc điều trị cần được duy trì và theo dõi cẩn thận.
Nguồn thông tin được tham khảo từ trang web: medicalnewstoday, Does long-term antidepressant use affect risk?
Nội dung được biên tập, sáng tạo thêm bởi: Ban biên tập Y khoa – Nội dung có sử dụng AI trong quá trình biên tập.
Vui lòng không reup bài khi chưa được cho phép!
