[Bài giảng] Sinh lý và điều hòa đau

Download: https://drive.google.com/file/d/0B-GoTCHohhFOck1YdGxiTWdlSGhxS2xZUXRmMnNOZEdjRzJN/view

 

ĐỊNH NGHĨA:

Đau là sự trải nghiệm cảm xúc và cảm
giác khó chịu có/không tổn thương mô.
Đau là cơ chế bảo vệ, giúp cá thể phản
ứng lại để loại bỏ nguyên nhân gây đau

International Association for the Study of Pain. Pain. 1979;6(3):247–8.
The Handbook of Chronic Pain. Nova Biomedical Books; 2007

MỞ ĐẦU

DỊCH TỂ HỌC:

Là vấn đề sức khỏe toàn cầu (World
Health Organization).
Khoảng 1/5 người lớn đau mỗi năm,
trong đó 1/5 đau thần kinh

 

CÁC LOẠI ĐAU:

Dựa vào nguồn gốc, vị trí, thời gian

Đau cấp Đau mạn

Đau
tạng

Đau bản thể Đau do ung
thư

Đau không
do ung thư

Đau nông
(da)

Đau bản thể
sâu Đau cơ
xương

Đau thần kinh

MỞ ĐẦU

ĐAU
THẦN
KINH

• Các loại viêm/đau
khớp
• Đau thắt lưng cơ học
• Thương tổn trong thể
dục thể thao
• Đau sau phẫu thuật
• Đau do chấn thương

• Đau thắt lưng
• Đau sợi cơ
(Fibromyalgia)
• Đau CS cổ
• Đau do ung thư

• Đau thần kinh do ĐTĐ
• Tổn thương tuỷ sống
• Đau thắt lưng do chèn ép TK
• Chèn ép TK Toạ
• Đau TK sau đột quỵ
• Các hội chứng đau theo vùng
• Tổn thương đa dây TK do
HIV

ĐAU
THỤ
THỂ

ĐAU
HỖN
HỢP

SINH LÝ DẪN TRUYỀN ĐAU

Yam et al. Int. J. Mol. Sci. 2018, 19, 2164

THỤ CẢM THỂ ĐAU

CÁC THỤ CẢM THỂ Ở DA

Neuroscience. 2nd edition. Purves D, Augustine GJ, Fitzpatrick D, et al.,
editors. Sunderland (MA): Sinauer Associates; 2001.

Touch, pressure, vibration, skin stretch Nociceptors

THỤ CẢM THỂ ĐAU

Cohen et al. BMJ 2014;348-56

DẪN TRUYỀN ĐAU TẠI THỤ THỂ

Kích thích hóa học, cơ

học, nhiệt

Thay đổi thụ thể

Tăng dòng ion qua

màng

Khử cực điện thế

màng

Điện thế hoạt động

SINH LÝ DẪN TRUYỀN ĐAU

Yam et al. Int. J. Mol. Sci. 2018, 19, 2164

SỢI THẦN KINH DẪN TRUYỀN ĐAU

DẪN TRUYỀN ĐAU TẠI HẠCH RỄ SAU

Cohen et al. BMJ 2014;348-56

DẪN TRUYỀN ĐAU TẠI SỪNG SAU TỦY

Cohen et al. BMJ 2014;348-56

SINH LÝ DẪN TRUYỀN ĐAU

Yam et al. Int. J. Mol. Sci. 2018, 19, 2164

CÁC VÙNG NÃO LIÊN QUAN ĐAU

ĐIỀU HÒA ĐAU

ĐIỀU HÒA ĐAU

Có thể xảy ra ở:
– Ngoại biên (thụ thể đau)
– Tủy sống
– Trên tủy (hành não, chất xám quanh cuống
não)
Có thể ức chế hoặc kích thích đau
Vị trí điều hòa đau chính là sừng sau tủy
sống

ĐIỀU HÒA ĐAU

Opiods nội sinh: 3 chất được xác định
– Enkephalins
– Endorphins
– Dynorphins
Các chất dẫn truyền thần kinh: serotonin,
noradrenalin…

ĐIỀU HÒA ĐAU Ở TỦY SỐNG

ĐIỀU HÒA ĐAU Ở TỦY SỐNG:

LÝ THUYẾT CỔNG

http://wikidoc.org/images/f/fe/Gate_control_A_firing.png
(1) (2)

Rubbing the area that hurts
stimulates receptors of innocuous
stimuli like touch, pressure and
vibration.
These mechano-receptors send
signals along the Ab nerve fibers
that (1) stimulate spinal nerves
(inhibitory inter-neurons) that in
turn inhibit signaling in the 2nd
order neurons (projection neuron)
and (2) directly inhibit the 2nd
order neuron to reduce or stop
pain signal from being sent to the
brain

The Gate Control theory has
been superseded by newer
ones but is still used for the
sake of demonstration.

ỨNG DỤNG TRONG ĐIỀU TRỊ ĐAU

Cohen et al. BMJ 2014;348-56
(1) (2)

KẾT LUẬN

Sinh lý và điều hòa đau phức tạp và
chưa được hiểu đầy đủ
Nhiều nghiên cứu vẫn đang tiếp tục
Hiểu được sinh lý và cơ chế điều hòa
đau giúp cho việc kiểm soát đau ngày
càng tốt hơn

(1) (2)

UNIVERSITY MEDICAL CENTER
HO CHI MINH CITY
ĐƠN VỊ

RỐI LOẠN VẬN ĐỘNG

KHÓA RỐI LOẠN VẬN ĐỘNG, TIÊM
BOTULINUM TOXIN VÀ ĐIỀU TRỊ KÍCH

THÍCH NÃO SÂU

1. 2. Đối tượng: Bác sĩ đã có bằng sau
đại học chuyên khoa