XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA TRÊN (PHẦN 5)
ESGE 2021: GUIDELINE ĐIỀU TRỊ XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA TRÊN CỦA HỘI NỘI SOI CHÂU ÂU (P1)
Nó có những điểm khác biệt so với hướng dẫn của Hoa Kỳ, và một số vấn đề thì lại chi tiết hơn (đọc lại PHẦN 4: guideline ACG 2021 ở đây: https://www.facebook.com/photo?fbid=4035633933217662…)
Trong chuỗi bài này mình sẽ tóm tắt lại những khuyến cáo chính của guideline ESGE :
PHẦN 1: ĐÁNH GIÁ TRƯỚC NỘI SOI
Đánh giá và hồi sức ban đầu:
1. Ngay lập tức đánh giá huyết động và truyền dịch tinh thể ngay nếu huyết động không ổn định.
Truyền máu
2. Với bệnh nhân không có tiền căn bệnh tim mạch, truyền máu khi Hb ≤7, mục tiêu là từ 7-9 g/dl
3. Với bệnh nhân có bệnh tim mạch, truyền máu khi Hb ≤8, mục tiêu sau truyền là ≥10 g/dl
Đánh giá nguy cơ:
4. Nếu GBS ≤ 1, có thể xuất viện, điều trị ngoại trú và nội soi ngoại trú
BN đang dùng thuốc chống huyết khối (kháng tiểu cầu và kháng đông)
5. BN đang dùng aspirin liều thấp (LDA) đơn trị trước đó để dự phòng tiên phát bệnh tim mạch, có thể tạm ngưng LDA, sau đó, cẩn trọng đánh giá lại chỉ định lâm sàng của nó.
6. Với LDA đơn trị dự phòng thứ phát, không nên ngưng. Nếu ngưng vì lý do nào đó, dùng lại càng sớm càng tốt, tốt nhất là trong 3-5 ngày
7. BN dùng kháng tiểu cầu kép dự phòng thứ phát bệnh tim mạch, aspirin không nên ngưng, thuốc kháng tiểu cầu còn lại có thể ngưng, nhưng dùng lại sớm nhất có thể, tốt nhất là trong 5 ngày. Nên hội chẩn bs tim mạch
8. Không truyền tiểu cầu thường quy khi XHTHT khi đang dùng kháng tiểu cầu
9. Không khuyến cáo dùng tranexamic acid.
10. BN đang dùng kháng đông anti-vitamin K (VKA) trước đó, có thể tạm ngưng kháng đông
11. Nếu dùng VKA trước đó, mà huyết động không ổn, có thể dùng Vitamin K liều thấp + phức hợp prothrombin (PCC), hoặc huyết tương tươi đông lạnh (FFP) nếu không có PCC. Không nên vì chờ điều chỉnh đông máu mà làm chậm nội soi.
12. BN đang dùng kháng đông trực tiếp (DOAC), thuốc kháng đông nên ngưng, không hoãn nội soi. Nếu chảy máu tiếp diễn, dùng antidote hoặc PCC.
Thuốc ức chế bơm proton
13. PPI: có thể dùng liều cao trước khi nội soi để làm giảm tỷ lệ tổn thương nguy cơ cao cần can thiệp qua nội soi, tuy nhiên không vì vậy mà làm hoãn việc nội soi
Somatostatin và analogues
14. Không khuyến cáo: somatostatin hoặc octreotide trong XHTH trên không do vỡ dãn tĩnh mạch thực quản-dạ dày.
Sonde dạ dày/hút rửa dạ dày
15. Không khuyến cáo đặt sonde dạ dày hay hút rửa dạ dày thường quy
Nội khí quản
16. Không khuyến cáo đặt nội khí quản thường quy để bảo vệ đường thở trước nội soi
17. Chỉ đặt NKQ để bảo vệ đường thở khi: tiếp tục nôn ra máu, kích thích, lơ mơ không thể tự bảo vệ đường thở. (cân nhắc)
Prokinetic
18. Khuyến cáo sử dụng Erythromycin như ACG 2021 (xem lại bài trước)
PHẦN 2: NỘI SOI, ĐIỀU CHỈNH VIỆC SỬ DỤNG THUỐC KHÁNG TIỂU CẦU VÀ KHÁNG ĐÔNG SAU XHTH (còn tiếp)
guideline hơi dài, đọc mệt lắm, bữa sau học tiếp :))
Nguồn: BS. Hà Văn Quốc + Biomedical Data Science Initiativies