Nguy cơ bị đái tháo đường sau cắt tụy
Các BN sau cắt tụy hoặc cắt khối tá tụy có nguy cơ cao bị đái tháo đường, tuy nhiên chưa có nhiều số liệu về tỷ lệ cũng như thời điểm xuất hiện ĐTĐ ở những BN này. Những nghiên cứu ngắn hạn thấy tỷ lệ xuất hiện ĐTĐ mới là từ 10 – 30%.
Nghiên cứu KIP-MED được tiến hành trên 96 BN ở Nhật Bản được cắt khối tá tụy. Các BN được xét nghiệm trước mổ, sau mổ 1 tháng rồi định kỳ mỗi 6 tháng bằng nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống và một số xét nghiệm khác trong ít nhất 36 tháng sau mổ.
Kết quả: có 33/96 BN xuất hiện ĐTĐ mới, như vậy tỷ lệ mới mắc ĐTĐ ở thời điểm 36 tháng sau mổ cắt khối tá tụy là 53,8%. Các chỉ số về khả năng sản xuất insulin cũng như thay đổi nồng độ C-peptide sau khi làm test glucagon ở nhóm sẽ tiến triển thành ĐTĐ thấp hơn nhóm không bị ĐTĐ.
Các nghiên cứu khác cho thấy các yếu tố tiên lượng sẽ bị ĐTĐ sau mổ cắt tụy là khối lượng tụy nội tiết còn lại ít và HbA1C trước mổ ≥ 5,4%.
Bài đăng trên JCEM số tháng 12/ 2022
Tác giả: Nguyễn Quang Bảy