Y khoa Ykhoa, y học, y tế, kiến thức, lâm sàng, cận lâm sàng, chẩn đoán, điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
>>> Người nổi tiếng nên dừng quảng cáo về sức khỏe! <<<
Mấy ngày hôm nay mình thấy báo chí đưa hàng loạt các tin về thực trạng nhức nhối trong giới nghệ sĩ hiện nay, đó là… quảng cáo “thuốc” (thực ra không phải là thuốc mà là các dạng thực phẩm chức năng nhưng quảng cáo có công dụng như thuốc!)⚠ Trong các bài báo đó chúng ta dễ dàng thấy những tên ca sĩ, diễn viên tên tuổi quảng cáo các sản phẩm về viêm xoang, sản phẩm tan mỡ và thậm chí sản phẩm hỗ trợ điều trị tận gốc các tế bào ung thư, v.v… Mình không rõ những nghệ sĩ này nhận được bao nhiêu tiền từ những sô quảng cáo như thế này nhưng thực sự những thông tin như vậy sẽ mang lại những thiệt hại nặng nề cho những người nghe/người xem nếu họ tin vào “thần tượng của họ” mà bỏ qua những lời khuyên từ những chuyên gia về sức khỏe hoặc những bác sĩ điều trị.
Bài viết sau đây mình viết lúc nghệ sĩ Chí Tài mất hồi tháng 12 năm ngoái vì đột quỵ sau khi quảng cáo cho một sản phẩm “được cho là” giúp phòng ngừa đột quỵ! Lúc ấy mình đã định đăng nhưng lại thôi vì không muốn làm buồn thêm cho người thân trong gia đình của nghệ sĩ trong lúc tang gia bối rối. Hôm nay, mình quyết định đăng lên ở đây, góp thêm tiếng nói để hy vọng làm giảm được vấn nạn này!
Bài viết ngày 10 tháng 12 năm 2020
Sự ra đi đột ngột của nghệ sĩ Chí Tài (được cho rằng do đột quỵ) để lại cho bao người nỗi tiếc thương! Tuy nhiên, một ngày trước đó, “Thời báo Kinh Tế Sàigòn Online” đăng 1 bài viết có sự tham gia chính của anh và nghệ sĩ Việt Hương để quảng cáo cho một sản phẩm thực phẩm chức năng có tên là “NattoEnzym” để phòng ngừa “đột quỵ”! Và trang web đăng quảng cáo này đã lập tức được tháo xuống ngay sau cái chết của anh.
Qua đây mình muốn nhắc đến một vấn đề đang nhức nhối trong xã hội chúng ta, đó là “người nổi tiếng quảng cáo về sản phẩm sức khỏe”! Những câu hỏi mình thường gặp khi các bạn gửi tin nhắn riêng cho mình (inbox) hoặc mình thấy trong các hội nhóm (group) trên mạng xã hội về thực phẩm chức năng (tpcn) như: loại này có hiệu quả chữa bệnh không, có tốt không, có an toàn không? Mình đã từng viết nhiều bài phân tích về vấn đề này và nhấn mạnh là: tpcn không phải là thuốc và chưa từng được chứng minh có hiệu quả đối với sức khỏe một cách khoa học. Hơn nữa chúng không được quản lý chặt chẽ như thuốc, nghĩa là không có cơ quan chức năng nào đứng ra bảo đảm các thành phần trong sản phẩm là an toàn và hiệu quả. Như trà giảm cân Golean Detox chứa chất cấm gây đau tim, đột quỵ và tăng nguy cơ ung thư nhưng chỉ phát hiện khi đã ra ngoài thị trường và người tiêu dùng đã sử dụng. Do vậy, người đảm bảo chất lượng sản phẩm trước khi ra thị trường không ai khác đó chính là “NHÀ SẢN XUẤT và NGƯỜI BÁN” chứ không phải bất cứ một tổ chức Y tế nào cả!
Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả bán hàng và tin dùng, các hãng thực phẩm chức năng thường sử dụng kiến thức giả khoa học, tập đoàn bán hàng đa cấp và cả “những người nổi tiếng” với những câu chuyện “thần thoại”! Và chiến lược sử dụng “người nổi tiếng” xem ra có hiệu quả “rất đáng kể” khi các fan hâm mộ thường “đặt trọn niềm tin” cho họ mà không mảy may nghi ngờ!
Cách đây không lâu, vào tháng 8 năm 2020, một vụ việc khác được phanh phui, trong đó nghệ sĩ Trung Dân là nhân vật chính. Ông đã dựng lên một câu chuyện “không có thật” là ông đi khám bệnh ở bệnh viện và được BS chẩn đoán bị viêm gan nặng. Ông quyết tâm tìm kiếm một sản phẩm mà theo ông không cần sắc thuốc, không cần nhờ vả bà con lên núi, lên rừng kiếm, ông khẳng định ông đã tìm thấy: “Viên sủi hỗ trợ điều trị viêm gan, có tên là Glycofast, thành phần chính là cà gai leo”. Câu chuyện đã thu hút bởi nhiều người vì cách điều trị bệnh viêm gan thật đơn giản, “dễ mua” và người quảng cáo “uy tín”. Tuy nhiên, sau đó BS của bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới đã chứng minh giấy xét nghiệm mà nghệ sĩ Trung Dân sử dụng trong clip quảng cáo là GIẢ và không có bệnh nhân nào tên Nguyễn Trung Dân trong danh sách người đến khám ở bệnh viện. Trước các bằng chứng không thể chối cãi, nghệ sĩ Trung Dân đã nhận lỗi về mình… (câu chuyện chi tiết hơn ở link phía dưới)
https://www.phunuonline.com.vn/bac-si-boc-me-quang-cao-than-duoc-tri-viem-gan-a1416595.html
Tháng 9 năm 2019, doanh nhân nổi tiếng Lê Anh Thơ cũng đã từng lợi dụng sự tin cậy của mọi người để đứng ra quảng cáo cho trung tâm làm đẹp và chăm sóc sức khỏe tên là “WORLD MEDICAL beauty & healthcare” về dịch vụ “chích vaccine ngừa ung thư”. Không những thế Thơ còn rất hăng hái gọi mời các fan của mình chích vaccine trên Facebook (bài viết lúc đó lên tới hơn 1700 shares), nếu để ý kỹ thì sẽ thấy luôn có 1 nhân vật của phòng khám đi sau các comment để kéo con mồi về ổ! Sau khi bị lộ thì Thơ đã lẳng lặng xóa bài… (câu chuyện chi tiết hơn ở link phía dưới)
https://soha.vn/vo-dien-vien-binh-minh-bi-to-tiep-tay-cho-lua-dao-khi-quang-cao-vaccine-phong-ngua-ung-thu-20190923153738472.htm
Thực sự, tôi không thể kể hết tất cả và còn rất rất nhiều người nổi tiếng khác đã và đang tham gia những “phi vụ” quảng cáo về các sản phẩm sức khỏe như thế này! Điều này theo tôi đánh giá là “rất nguy hiểm” cho cộng đồng, vì khi người tiếp nhận những thông tin giả này có thể mất những cơ hội để được điều trị một cách đúng đắn mà dẫn đến những hậu quả khôn lường và thậm chí là cả tính mạng!
Tôi đã rất đắn đo suy nghĩ trước khi viết bài cảnh báo này cho mọi người vì tôi không muốn động chạm vào nỗi đau của gia đình người đã mất cũng như các bạn quý mến nghệ sĩ Chí Tài. Tuy nhiên, tôi nghĩ cần gióng lên một hồi chuông cảnh tỉnh cho mọi người về tình hình quảng cáo tràn lan các sản phẩm sức khỏe thông qua người nổi tiếng nhưng không thể đảm bảo về hiệu quả cũng như độ an toàn vì không được bất cứ tổ chức y tế nào quản lý. Mong mọi người hãy tỉnh táo khi quyết định “tự tìm” thuốc chữa, cách chữa cho bệnh của mình bằng những câu chuyện quảng cáo của người nổi tiếng trên báo đài hoặc mạng xã hội.
Qua bài viết này tôi cũng hy vọng những người nổi tiếng trong xã hội nên cân nhắc thật kỹ trước khi tham gia những hợp đồng quảng cáo về sức khỏe, vì hậu quả của nó sẽ là khôn lường đến những người bệnh đang thực sự cần phương pháp điều trị đúng đắn.
TS. Nguyễn Hồng Vũ,
Viện Nghiên cứu ung thư, City of Hope, California, USA
Cố vấn khoa học Ruy Băng Tím
Thông tin tham khảo:
https://vnexpress.net/danh-hai-chi-tai-qua-doi-4203916.html (Danh hài Chí Tài qua đời)
https://thanhnien.vn/thoi-su/bat-nhao-nghe-si-quang-cao-1378992.html (Bát nháo nghệ sĩ quảng cáo)
https://zingnews.vn/nhieu-nghe-si-quang-cao-san-pham-kem-chat-luong-post1213402.html (Nhiều nghệ sĩ quảng cáo sản phẩm kém chất lượng)
https://www.facebook.com/vu.nguyen.758/posts/2703867802960907 ( Ai là người đảm bảo chất lượng & an toàn cho sản phẩm TPCN?)
#drvunguyen #tpcn
