Bác sĩ từ chối mổ cứu thai nhi: Cuộc chiến ngành y và xã hội đã bắt đầu
Những ngày qua, cộng đồng y bác sĩ đang chia sẻ một câu chuyện do Vụ trưởng Pháp chế (Bộ Y tế) kể về một ê kíp sản khoa từ chối mổ một sản phụ đã chết để cứu đứa bé dù hi vọng thành công tới 20% vì sợ trở thành “Hoàng Công Lương” thứ hai. Khác hẳn với các vụ tai biến chết người mà báo chí đồng loạt đăng tải để phê phán, sự việc này hầu như không có nhiều người quan tâm. Đây là một hiện tượng đáng sợ!
Câu chuyện cụ thể do TS. Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế kể lại:
“Chuyện là, khi đến một tỉnh phía Bắc để xử lý trường hợp sản phụ tử vong, đoàn công tác của Bộ Y tế đã phát hiện khi người mẹ chết, thai nhi vẫn còn có thể được cứu, dù tỉ lệ thành công chỉ còn 20%. Một giáo sư sản khoa trong đoàn phát hiện dù sản phụ đã chết nhưng tim thai vẫn còn đập đến 5 phút sau đó. Nếu bác sĩ quyết định mổ cấp cứu nhanh, bỏ qua các bước quy trình thì có thể cứu sống em bé, dù chỉ có 20% hy vọng.
Tuy vậy, ê-kíp bác sĩ trực ca này đã không cứu thai nhi, họ trả lời thành thực:
“Từ vụ bác sĩ Hoàng Công Lương ở Hòa Bình bị khởi tố, chúng em không dám làm sai quy trình. Nếu thành công, đây là điều kỳ diệu. Nếu thất bại, chúng em sẽ bị khởi tố vì ai cho mổ để chết cả mẹ lẫn con”.
Trong trường hợp này, hai mẹ con sản phụ đều tử vong”.
Điều đáng sợ ở đây là đang có rất nhiều nhân viên y tế truyền tải thông điệp này như một phao cứu sinh “hợp pháp” cho vai trò của mình, như vậy sẽ có nhiều sinh mệnh vô tội bị chết mà bác sĩ không thể cứu được do bị trói tay trong khâu quản lý. Xã hội sẽ không có dịp lên án bác sĩ, nhưng những sinh mạng vô tội bị chết đó sẽ không có cơ hội được cứu.
Vậy lỗi này do ai?
Hiện nay xã hội luôn được dịp lên án, báo chí chỉ chăm chăm vào những ca chết người, giật tít “cái chết bất thường”, bài vở chưa được giới chuyên môn kiểm định đã đăng tải, khiến nhiều y bác sĩ chán nản với nghề. Vụ án của BS Hoàng Công Lương chính là một giọt nước tràn ly, khi mà bao nhiêu hội đoàn y khoa có chuyên môn, cơ quan chủ quản Bộ Y Tế tham gia minh oan, người nhà nạn nhân kêu oan giúp BS nhưng Toà án Hoà Bình vẫn tuyên án tù BS Lương.
Vậy mà một câu chuyện động trời như vụ trưởng kể, lại không thấy báo chí đua nhau khai thác. Có thể nói báo chí ngày nay đã đi vào khai thác tin giật gân, kích động người dân chán ghét ngành y mà không lường trước hậu quả. Ví dụ chỉ một tin tức sai sót y khoa nào vừa có, báo chí sẽ tranh nhau đưa ra nhiều tin, mô tả cụ thể đám tang ra sao, người nhà đau khổ thế nào, bệnh tình ra sao, bác sĩ đã độc ác thế nào. Nhưng sự thực về tình trạng quá tải thì không hề thấy được đưa lên bàn cân nhận định. Người dân đã bị đầu độc theo quan điểm một chiều của những nhà báo “kền kền” từ đó có động thái quay sang chán ghét, thù hằn những người đang bán sức khoẻ để cứu sinh mạng người bệnh. Liên tục đọc bình luận dưới những bài báo về tai biến y khoa là những lời chửi đau lòng như: “Bác sĩ phải đút tiền mới chịu khám bệnh”, “bỏ tù tụi nó hết đi”, “đồ bác sĩ lạnh lùng giết người”, “vô lương tâm”… Những lời bình luận đó đã làm tổn thương sâu sắc đến mức nào cho những người làm ngành y!
Đâu đó trên mạng xã hội vẫn lan truyền những câu chuyện y bác sĩ từ chối cứu người vì làm trái quy trình. Thế nhưng không thấy một cơ quan báo chí nào vào cuộc điều tra. Đơn giản vì nguồn tin đó đã bị giấu nhẹm đi hết, không một ai biết, người nhà cũng không biết, vì bác sĩ đã làm việc quá hoàn hảo, quá đúng quy trình, chỉ có người thân không biết rằng bệnh nhân đã chưa được cố gắng cứu chữa hết sức. Giả sử họ tự ý làm sai quy trình, nếu không cứu được, thì phải làm sao: người nhà kiện tụng, cấp trên kiểm điểm, báo chí đua nhau lên án, chắc không ai chịu đựng nỗi. Vậy nên họ đã chọn cách “đúng quy trình”, chính quy trình đã từ chối cứu một người vô tội, không phải y bác sĩ.
Tôi nghĩ rằng có thể đâu đó có một số ít y bác sĩ cảm thấy hả dạ, nhưng trong thâm tâm tôi tin rằng hầu hết đều cảm thấy đau lòng khi đọc những câu chuyện như vậy. Bác sĩ được đào tạo để cứu người, chứ đâu phải để tỏ ra dửng dưng. Nhưng bây giờ ai cũng tự bảo vệ bản thân hết, sẽ còn bao nhiêu ca “chết đúng quy trình”?
Một khi xã hội còn thù ghét ngành y, các cơ quan chức năng chưa nhìn nhận đúng mức vai trò của người thầy thuốc, thì sẽ còn rất nhiều trường hợp “bị chết hợp pháp” như vậy xảy ra. Than ôi!
Bác sĩ Lê Chí Công