Y khoa Ykhoa, y học, y tế, kiến thức, lâm sàng, cận lâm sàng, chẩn đoán, điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Ung thư thanh quản là gì?
Ung thư thanh quản là loại ung thư cổ họng mà có thể ảnh hưởng đến thanh quản. Thanh quản nói theo cách khác là “hộp tiếng nói” của bạn. Bao gồm các sụn và cơ giúp bạn có khả năng giao tiếp lời nói.
Loại ung thư này có thể làm tổn hại đến lời nói. Khi không được chữa trị nhanh chóng, thì có thể lây lan đến những bộ phận cơ thể khác.
Theo viện ung thư Quốc gia (National Cancer Institute), các loại ung thư ở cổ và đầu chiếm khoảng 4% trên tổng tất cả loại ung thư ở Hoa Kỳ. Tỷ lệ sống sót cho loại ung thư này thì dựa vào vị trí xác định của ung thư và thời gian phát hiện sớm hay muộn.
Theo như số liệu của Hiệp hội ung thư Hoa Kỳ, 90% người đang ở giai đoạn 01 của ung thư phần thanh môn có thể sống kéo dài hơn 05 năm. Thanh môn là một phần của thanh quản mà chứaa dây thanh âm.
Tuy nhiên, 59% những người bị ung thư giai đoạn 01 ở những cấu trúc phía trên thanh môn, hay thượng thanh môn, có thể sống sót hơn cả 05 năm. Phần thượng thanh môn bao gồm nắp thanh môn, có tác dụng đóng thanh quản lại khi bạn nuốt để thức ăn không rớt vào phổi.
Các triệu chứng của ung thư thanh quản là gì?
Không giống như những loại ung thư khác, triệu chứng của ung thư thanh quản có thể phát hiện một cách dễ dàng. Một số dấu chứng thông thường như là:
+ Khàn tiếng
+ Khó thở
+ Ho một cách quá mức
+ Ho ra máu
+ Đau cổ
+ Đau họng
+ Đau tai
+ Nuốt thức ăn khó khăn
+ Sưng nề cổ
+ U cục ở cổ
+ Sụt cân
Những triệu chứng này không phải lúc nào cũng hiện diện. Tuy nhiên, bạn nên tham vấn bác sỹ nếu như có xuất hiện các triệu chứng kéo dài hơn 01 tuần. Việc phát hiện và chẩn đoán sớm là rất quan trọng vì liên quan đến sự hiệu quả điều trị ung thư.
Cái gì gây ra ung thư thanh quản?
Ung thư họng điển hình xảy ra khi các tế bào khỏe mạnh bị tổn thương kéo dài và bắt đầu tăng sản quá mức. Những tế bào này có thể chuyển thành u. Ung thư thanh quản là các tế bào u mà xuất phát từ thanh quản của bạn.
Sự đột biến làm tổn hại đến tế bào trong thanh quản thông thường là do hút thuốc lâu năm. Nhưng cũng có thể là hậu quả của:
+ Nghiện rượu
+ Dinh dưỡng kém
+ Nhiễm HPV (Human papillomavirus)
+ Các vấn đề của hệ miễn dịch
+ Tiếp xúc nhiều với các chất độc, như là Amiăng
+ Một số loại bệnh di truyền, như thiếu máu Fanconi
Những người nào có nguy cơ bị ung thư thanh quản?
Một số các tác nhân liên quan lối sống cụ thể có thể làm gia tăng nguy cơ hình thành ung thư thanh quản. Bao gồm:
+ Hút thuốc
+ Nhai thuốc lá
+ Không dung nạp đủ trái cây và rau xanh
+ Sử dụng số lượng lớn thức ăn đã xử lý
+ Uống rượu, bia
+ Tiếp xúc với chất Amiăng
+ Tiền sử gia đình có người bị ung thư cổ họng
Làm cách nào để chẩn đoán ung thư thanh quản?
Việc chẩn đoán ung thư thanh quản bắt đầu với lấy bệnh sử của bạn. Nếu như bạn có những triệu chứng nghi ngờ ung thư, bác sỹ của bạn sẽ thăm khám kỹ càng và cho một số các loại xét nghiệm khác.
Xét nghiệm đầu tiên cần thực hiện thường là nội soi thanh quản. Các bác sỹ sẽ sử dụng một ống nhòm nhỏ hoặc bộ gương để thăm khám thanh quản.
Nếu như bác sỹ của bạn tìm thấy bất kỳ bất thường nào, họ có thể chỉ định cho sinh thiết. Một phòng lab có thể xét nghiệm mẫu mô nhỏ này để xác định ung thư.
Chẩn đoán hình ảnh không phải là phương pháp thường dùng để xác định ung thư thanh quản. Tuy nhiên, những xét nghiệm như chụp CT hoặc MRI có thể giúp các bác sỹ xem xét rằng ung thư đã di căn hay chưa.
Xếp giai đoạn
Nếu như bạn được xác định bị ung thư, bước tiếp theo sẽ là xếp vào giai đoạn. Các giai đoạn ung thư cho biết rằng mức độ ung thư đã lan xa như thế nào. Các nhà ung thư thường sử dụng hệ thống TNM để đánh giá giai đoạn ung thư thanh quản:
+ T đại diện cho kích thước của khối u chính, và liệu mà đã có xâm nhiễm mô xung quanh hay chưa.
+ N được sử dụng để xác nhận mức độ lan truyền đến hạch bạch huyết.
+ M chỉ ra rằng ung thư đã di căn hay lây lan tới các tạng khác hoặc hạch bạch huyết xa.
Theo Hiệp hội ung thư Hoa Kỳ, ung thư thanh quản phần lớn sẽ di căn đến phổi.
Các khối u nhỏ mà chưa di căn hoặc lan đến hạch bạch huyết thì thường ít nghiệm trọng nhất trong các loại ung thư. Khi các khối u tăng sinh, chúng trở nên rất nguy hiểm. Tỷ lệ sống sót sẽ giảm nhanh chóng một khi ung thư đã di căn hoặc lan truyền đến các hạch bạch huyết. Tình trạng như thế sẽ được xếp vào loại ung thư nguy hiểm hơn hoặc giai đoạn sau.
Những phương pháp điều trị nào được lựa chọn cho ung thư thanh quản?
Liệu trình điều trị sẽ là dựa vào mức độ phát triển của ung thư.
Bác sỹ của bạn sẽ sử dụng xạ trị liệu hoặc phẫu thuật ở những giai đoạn sớm trong liệu trình. Phương pháp phẫu thuật thường được dùng để loại bỏ u. Các nguy cơ từ phẫu thuật ung thư không hiếm gặp. Thường có xu hướng xảy ra nếu như ung thư đã kéo dài lâu và lây lan. Bạn có thể nhận thấy:
+ Khó thở
+ Khó nuốt
+ Biến dạng cổ
+ Thay đổi hoặc thậm chí mất giọng nói
+ Sẹo cổ vĩnh viễn
Sau đó, xạ trị sẽ được chỉ định để cố gắng tiêu diệt những tế bào ung thư còn sót lại. Bác sĩ của bạn có thể chỉ sử dụng duy nhất xạ trị liệu để điều trị các khối ung thư nhỏ.
Hóa trị liệu là một loại phương pháp điều trị ung thư khác. Có thể:
+ Tiêu diệt các tế bào ung thư còn lại sau khi phẫu thuật và xạ trị.
+ Dùng kết hợp với xạ trị để điều trị ung thư khi phẫu thuật là không phù hợp.
+ Điều trị các triệu chứng của những loại ung thư nặng nề mà không thể lấy bỏ hoàn toàn.
Bác sỹ của bạn có thể khuyên sử dụng một liệu trình khởi đầu khác ngoài phẫu thuật. Điều này thường xảy ra khi chỉ là một khối u nhỏ mà không cần phải phẫu thuật. Hoặc có thể là khi đã quá muộn để phẫu thuật có hiệu quả tối đa. Bằng điều này hay điều trên, mục địch việc điều trị là để bảo tồn chất lượng cuộc sống cho bạn.
Các giai đoạn nặng hơn của ung thư thanh quản thường cần một sự kết hợp tất cả phương pháp gồm phẫu thuật, xạ và hóa trị liệu.
Đề cập đến vấn đề tổn thương đến thanh quản
Bạn có thể mất một phần hoặc toàn bộ thanh quản khi phẫu thuật. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn sẽ không nói được nữa. Liệu pháp lời nói có thể giúp tìm ra cách mới để giao tiếp.
Nếu như các bác sỹ loại bỏ toàn bộ thanh quản, các loại phẫu thuật khác có thể hồi phục lại lời nói cho bạn. Tiếng nói của bạn sẽ không nghe giống như cũ. Tuy nhiên, phần lớn có thể lấy lại được một số khả năng nói khi sử dụng một loại các thủ thuật y khoa.
Lời nói bằng thực quản là một phương pháp mà các nhà trị liệu sẽ dạy bạn nuốt không khí và phát ra lại bằng miệng.
Một thủ thuật gọi là chích rạch khí thực quản (tracheoesophageal puncture) sẽ tạo ra một con đường dễ dàng hơn để phát ra không khí từ phổi đến miệng. Các bác sỹ sẽ kết nối khí quản và thực quản bằng một dụng cụ gọi là stoma. Và sau đó đặt một loại valve ngay tại phần trước cổ họng bạn. Khi che phần valve lại bằng ngón tay, bạn sẽ phát âm được.
Điện thanh quản (electrolarynx) là một dụng cụ bằng điện có thể tạo ra tiếng nói máy.
Các phương pháp khác
Trong suốt quá trình điều trị ung thư thanh quản, bạn có thể tìm ra những phương thức hữu ích khác như là:
+ Thiền
+ Tập yoga
+ Châm cứu
+ Liệu pháp massage
Làm cách nào để phòng chống ung thư thanh quản?
Để giảm thiểu nguy cơ bị ung thư thanh quản, bạn có thể thay đổi một số lối sống cụ thể như:
+ Nếu bạn có hút thuốc, hạn chế hoặc dùng hẳn việc sử dụng thuốc là bằng tất cả hình thức.
+ Nếu bạn sẽ đi uống bia, rượu, hãy cố gắng tiết chế lượng thu nạp.
+ Sử dụng các thiết bị an toàn nếu như có nguy cơ tiếp xúc nhiều với Amiăng hoặc các chất độc hại khác trong công việc.
+ Ăn uống lành mạnh, đặc biệt là bổ sung thực phẩm giàu chất chống Ô-xy hóa.
Điều tích cực khi điều trị ung thư thanh quản
Điều quan trọng trong điều trị thành công ung thư thanh quản là bắt đầu sớm nhất có thể liệu trình khi được phát hiện. Tỷ lệ sống sót sẽ cao hơn rất nhiều khi ung thư chưa di căn hoặc lan đến các hệ hạch bạch huyết.
Link bài gốc: https://www.healthline.com/health/laryngeal-cancer#outlook
Xem duyệt cuối cùng ngày 9 tháng 4, 2018
Người dịch: Quốc Dũng
Bài việt tự dịch tại Ykhoa.org, vui lòng khôg reup !
Tham gia cập nhật kiến thức y khoa tại page YLS: https://www.facebook.com/ylamsang.ykhoa
