KHUYẾN CÁO NUÔI ĂN Ở BỆNH NHÂN VIÊM TỤY CẤP theo Hội dinh dưỡng và chuyển hóa lâm sàng Châu Âu 2020- ESPEN 2020
Biên dịch: Bs Huỳnh văn Trung- Nội tiêu hóa/ gan mật – Bệnh viện Tâm Anh TPHCM- 2B Phổ Quang- Tân Bình
Khuyến cáo 1: Tất cả bệnh nhân viêm tụy cấp mức độ nhẹ- trung bình sẽ được đánh giá tình trạng dinh dưỡng (Nutritional Risk Screening – 2002: NRS 2002). Trong đó viêm tụy cấp nặng luôn được xem có nguy cơ dinh dưỡng: Grade of Recommendation B – Strong consensus (100% agreement)
Khuyến cáo 2-3: bệnh nhân viêm tụy cấp mức độ nhẹ được cho ăn lại càng sớm càng tốt, không phụ thuộc nồng độ lipase máu, khởi đầu với thức ăn mềm, ít béo: Grade of Recommendation A – Strong consensus (100% agreement).
Khuyến cáo 4: ưu tiên dinh dưỡng đường ruột (sonde dạ dày, hổng tràng) hơn so với dinh dưỡng tĩnh mạch nếu bệnh nhân không dung nạp đường miệng: Grade of Recommendation A – Strong consensus (97% agreement)
Khuyến cáo 5: dinh dưỡng đường ruột sẽ được bắt đầu sớm, trong vòng 24-72h sau nhập viện ở bệnh nhân viêm tụy cấp không dung nạp đường miệng: Grade of Recommendation B – Strong consensus (92% agreement)
Khuyến cáo 7: sonde mũi- dạ dày được ưu tiên trong trường hợp dinh dưỡng đường ruột có chỉ định, đồng thời sonde mũi- hổng tràng được xem xét ở bệnh nhân không dung nạp với sonde mũi- dạ dày như: hội chứng tắc nghẽn dạ dày hoặc chậm làm trống dạ dày: Grade of Recommendation B – Strong consensus (95% agreement)
Khuyến cáo 8: dinh dưỡng đường tĩnh mạch được xem xét khi bệnh nhân không dung nạp dinh dưỡng đường ruột, hoặc dinh dưỡng đường ruột không đạt mức năng lượng mục tiêu hoặc bệnh nhân chống chỉ định dinh dưỡng đường ruột: Grade of Recommendation GPP – Strong consensus (97% agreement)
Chống chỉ định dinh dưỡng đường ruột: tắc ruột, hội chứng khoang bụng (abdominal compartment syndrome), liệt ruột kéo dài, thiếu máu mạc treo
Khuyến cáo 9,10,11: bệnh nhân viêm tụy cấp trải qua cắt lọc mô hoại tử qua nội soi hoặc phẫu thuật xâm lấn tối thiểu => dinh dưỡng đường miệng an toàn và sẽ được khởi đầu sau thủ thuật 24h đồng thời tình trạng huyết động, nhiễm trùng, khả năng làm trống dạ dày được theo dõi sát: Grade of Recommendation GPP – Strong consensus (95% agreement). Nếu bệnh nhân không dung nạp đường miệng => dinh dưỡng đường ruột với sonde mũi- hổng tràng được ưu tiên: Grade of Recommendation B – Strong consensus (91% agreement). Hoặc nếu không dung nạp đường ruột/chống chỉ định đường ruột => dinh dưỡng tĩnh mạch: Grade of Recommendation GPP – Strong consensus (94% agreement)
**** Các khuyến cáo 12-13-14 liên quan đến đo áp lực ổ bụng
Khuyến cáo 12: bệnh nhân viêm tụy cấp nặng với áp lực ổ bụng (intraabdominal pressure :IAP) < 15 mmHg => dinh dưỡng đường ruột với sonde mũi- hổng tràng (ưu tiên) hoặc sonde mũi- dạ dày. Theo dõi sát lâm sàng cũng như áp lực ổ bụng: Grade of Recommendation A – Strong consensus (91% agreement).
Khuyến cáo 13: viêm tụy cấp nặng với IAP > 15mmHg => dinh dưỡng đường ruột với sonde mũi- hổng tràng, khởi đầu 20ml/h thay đổi tùy theo khả năng dung nạp, theo dõi IAP, giảm hoặc ngưng nếu IAP tăng: Grade of Recommendation B – Strong consensus (94% agreement)
Khuyến cáo 14: viêm tụy cấp nặng với IAP >20mmHg hoặc có hội chứng khoang bụng ((abdominal compartment syndrome) => dinh dưỡng đường ruột NGƯNG và thay thế bằng dinh dưỡng tĩnh mạch: Grade of Recommendation GPP – Strong consensus (94% agreement)
Khuyến cáo 15: bệnh nhân viêm tụy cấp nặng có mở ổ bụng giải áp => dinh dưỡng đường ruột với lượng nhỏ nhất, bổ sung hoặc thay thế bằng dinh dưỡng tĩnh mạch tùy theo mức độ dung nạp và diễn tiến bệnh: Grade of Recommendation B – Strong consensus (97% agreement)
Khuyến cáo 16: khi dinh dưỡng đường tĩnh mạch được chỉ định => bổ sung 0.20 g/kg/ngày L-glutamine. Các thuốc chống oxy hóa khác không được khuyến cáo: Grade of Recommendation B – Strong consensus (94% agreement)
Khuyến cáo 17: probiotics không được khuyến cáo ở bệnh nhân viêm tụy cấp nặng: Grade of Recommendation 0 – Consensus (89% agreement)
Khuyến cáo 18: bổ sung enzyme tụy thường không được khuyến cáo, trừ khi có bằng chứng thiếu men tụy ngoại tiết rỏ ràng: Grade of Recommendation B – Strong consensus (97% agreement)
Cảm ơn tác giả Huỳnh Trung đã chia sẻ nội dung này trên Diễn đàn Y Khoa!
Nguồn: Huỳnh Trung
Nguồn: Huỳnh Trung