Nám Da Ở Phụ Nữ: Hiểu Đúng – Trị Đúng

Tác giả: Phạm Văn Hòa

     Nám da (Melasma) là một rối loạn tăng sắc tố da mạn tính, thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi từ 20–50, đặc biệt phổ biến ở người châu Á do yếu tố di truyền và tiếp xúc ánh nắng. Mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng, nám da ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ, tâm lý, và chất lượng cuộc sống của người bệnh [1].

🔍 Nguyên nhân gây nám da

Các yếu tố chính gây ra nám bao gồm:

1. Nội tiết tố (Estrogen & Progesterone): Sự tăng hoặc rối loạn hormone trong thai kỳ, uống thuốc tránh thai, hoặc giai đoạn tiền mãn kinh.
2. Tia UV từ ánh nắng mặt trời: Kích thích sản xuất melanin quá mức, làm da sạm màu nhanh chóng.
3. Di truyền: Khoảng 40% người bị nám có người thân trong gia đình cũng mắc tình trạng này.
4. Yếu tố kích thích khác: Căng thẳng tâm lý, mất ngủ, mỹ phẩm lột tẩy mạnh, bệnh lý gan, rối loạn tuyến giáp.

🔬 Phân loại nám 

Theo độ sâu của melanin:

• Nám biểu bì (Epidermal): Màu nâu sẫm, ranh giới rõ, đáp ứng tốt với điều trị.
• Nám trung bì (Dermal): Màu xanh xám, ranh giới mờ, khó điều trị hơn.
• Nám hỗn hợp: Phối hợp hai loại trên, phổ biến nhất.

💡 Điều trị nám – Khoa học, kiên trì và cá thể hóa

Điều trị nám hiệu quả cần tuân thủ nguyên tắc:
“Phòng ngừa – Ức chế – Loại bỏ – Duy trì.”

1. Bôi ngoài da:

• Hydroquinone 2–4% (tiêu chuẩn vàng theo American Academy of Dermatology – AAD) [2].
• Tretinoin, Azelaic acid, Kojic acid, Niacinamide: giảm tổng hợp melanin, làm sáng da.
• Kem chống nắng phổ rộng SPF ≥ 50: yếu tố bắt buộc, sử dụng hằng ngày.

2. Can thiệp thẩm mỹ:

• Laser Q-switched, Picosecond, hoặc IPL – giúp phá vỡ sắc tố melanin [3].
• Peel hóa học bằng AHA, TCA nồng độ thấp giúp tái tạo lớp thượng bì.

3. Hỗ trợ toàn thân:

• Vitamin C, E, Glutathione, Polypodium leucotomos extract (chiết xuất dương xỉ chống oxy hóa).
• Ổn định nội tiết nếu có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.

⚠️ Cảnh báo từ chuyên gia da liễu

❌ Không dùng sản phẩm trôi nổi, kem trộn, hoặc thuốc uống truyền tai chưa được kiểm duyệt.
❌ Không lạm dụng peel, laser hoặc lột tẩy mạnh tại các spa không có bác sĩ chuyên môn.

📚 Tài liệu tham khảo uy tín

[1] World Health Organization (2022). Skin diseases are among the most common human health afflictions.
[2] American Academy of Dermatology Association (AAD). Melasma: Diagnosis and treatment.
[3] Sheth VM, Pandya AG. (2011). Melasma: a comprehensive update: Part II. J Am Acad Dermatol.
[4] Ogbechie-Godec OA, Elbuluk N. (2017). Melasma: an up-to-date comprehensive review. Dermatol Ther.