Hôm nay (ngày 21 tháng 1 năm 2020), nước Mỹ chính thức xác nhận bệnh nhân đầu tiên (đàn ông, khoảng 30 tuổi) nhiễm virus gây viêm phổi bắt nguồn từ Vũ Hán. Bệnh nhân này trở về Mỹ từ Vũ Hán vào ngày 15 và không có triệu chứng gì khi đến Seattle, Washington, nhưng bị sốt vào ngày hôm sau (ngày 16) và đến bệnh viện điều trị. Bệnh viện ở tiểu bang Washington đã thu thập máu từ người này và chuyển đến CDC (Centers for Disease Control and Prevention, trung tâm phòng ngừa dịch bệnh) và nơi đây đã phát hiện virus vào ngày 20. CDC hiện đang xác định các cá nhân đã tiếp xúc với người đàn ông này.
Do vậy, ước tính cho đến nay ngoài việc virus đã lan ra nhiều thành phố lớn của Trung Quốc, đã có 5 nước khác phát hiện virus này là Thái Lan (2 người), Nhật Bản (1 người), Nam Hàn (1 người), Đài Loan (1 người) và Mỹ (1 người). Tổng số người nhiễm virus này là trên 300 người và có ít nhất 6 người đã chết.
Cho đến nay việc tìm hiểu con virus mới này (với tên gọi 2019-nCoV) chỉ mới được bắt đầu sau khi bộ gene của chúng được công bố hồi tuần trước cho thấy nó thuộc họ coronavirus, rất gần với chủng virus SARS. Nhiều câu hỏi đang cần được trả lời về con virus này như loài động vật nào thực sự là nguồn chứa virus? vòng đời của chúng thế nào? Chúng xâm nhập vào tế bào ra sao? thời gian ủ bệnh bao lâu? và cơ chế lây nhiễm ra sao?,… Những câu hỏi này đang được các nhà khoa học trên thế giới ráo riết nghiên cứu để tìm ra cách ngăn chặn virus 2019-nCoV một cách hữu hiệu!
Để mau chóng tìm ra câu trả lời cho các câu hỏi trên và ngăn chặn chúng lây nhiễm một cách hiệu quả thì “sự thành thật” từ các bên liên quan là rất quan trọng! Tuy nhiên, nếu bạn đọc kỹ các dòng tin tức của tạp chí Science, một tạp chí uy tín và nổi tiếng trong lĩnh vực khoa học tự nhiên, thì bạn sẽ thấy niềm tin của họ với Trung Quốc nói chung và Ủy ban Y tế thành phố Vũ Hán nói riêng bắt đầu lung lay. Họ viết “Vào ngày 11 tháng 1, khi cập nhật về tình hình dịch bệnh, ủy ban tuyên bố rằng không có trường hợp bệnh nào được tìm thấy trong số những người tiếp xúc gần gũi, bao gồm cả nhân viên y tế nhưng cho đến nay theo các thông tin truyền thông của Trung Quốc thì đã có 15 nhân viên Y tế bị nhiễm bệnh”. Ngoài ra, trong cuộc họp báo, George Gao, người đứng đầu Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc, cho biết loại virus này đang thích nghi với con người, nhưng ông không cho biết chi tiết. Tuy nhiên, sự thích nghi như vậy sẽ xuất hiện trong bộ gen virus, nhưng trong một phân tích của nhà sinh vật học tiến hóa Andrew Rambaut ở Đại học Edinburgh cho biết có rất ít sự thay đổi trong 14 bộ gen của coronavirus cho đến nay.
Ngoài các nhân viên Y Tế bị lây bệnh thì những người thường tiếp xúc với người bệnh cũng cho thấy hiện tượng lây nhiễm giữa người với người. Hôm thứ hai vừa rồi, hai người ở Quảng Đông đã không đến Vũ Hán nhưng các thành viên gia đình đã trở về từ thành phố đó và đã lây cho họ.
Trong mùa Tết sắp tới, ước tính sẽ có khoảng 450 triệu người Trung Quốc di chuyển khắp các nơi và là nỗi lo bệnh dịch này sẽ tiếp tục bùng phát nếu vẫn chưa tìm ra cách ngăn chặn hiệu quả. Để giảm phần nào sự phát triển của dịch bệnh, chính phủ ở Vũ Hán đã ban hành lệnh cấm du lịch đối với những du khách bị phát hiện có nhiệt độ cao.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vào thứ Tư sẽ xem xét về việc có cần tuyên bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng quốc tế đối với virus – giống như đã từng xảy ra với cúm heo (Swine flu) năm 2009 và Ebola năm 2014. Một tuyên bố như vậy, nếu được thực hiện, sẽ được coi là một lời kêu gọi khẩn cấp cho một phản ứng quốc tế phối hợp.
Nói chung, các thông tin cho đến hiện nay cho thấy virus 2019-nCoV đã trở nên khá nguy hiểm, “có thể lây giữa người với người”. Trong lúc đợi các thông tin mới để hiểu rõ hơn về cách phòng ngừa truyền nhiễm loại virus này, mọi người nên hạn chế tối đa đi du lịch đến Trung Quốc, nên mang khẩu trang khi đến những nơi đông người, nên rửa tay thường xuyên bằng xà bông, nếu có triệu chứng nóng sốt, viêm phổi, khó thở nên đến bệnh viện để được hỗ trợ y tế và kiểm tra. Các nhân viên Y Tế nếu tiếp xúc với người bệnh nghi ngờ nhiễm 2019-nCoV thì nên trang bị các bộ quần áo bảo vệ thích hợp và bệnh viện nếu tiếp nhận những bệnh nhân này nên có chỗ cách ly phù hợp trong giai đoạn điều trị.
Bảo trọng nha bà con,
TS. Nguyễn Hồng Vũ,
Viện Nghiên cứu ung thư, City of Hope, California, USA
Cố vấn khoa học Ruy Băng Tím
Tài liệu tham khảo:
https://www.sciencemag.org/news/2020/01/arrival-sars-new-virus-united-states-heightens-concerns-about-global-spread?fbclid=IwAR27GqXjdRRxx-CQo7P8yCxEASp_D08HSsZXLHFUl0O5dlUXFiBJLi-NfvI
https://www.nature.com/articles/d41586-020-00154-w?fbclid=IwAR1P6ErjpvOgavIy4ZY2W1W0HXoF20oknFj7Hs9y90we-XDVqong7uqMgmg
https://www.wsj.com/articles/china-virus-kills-two-more-patients-as-authorities-step-up-control-measures-11579614626?fbclid=IwAR2XN2A0HfpgGFci7bJYNWLI0irz1R2C463rjRyQUdYP51-4edIRrupayJ4
https://www.nbcnews.com/news/world/human-human-transmission-confirmed-china-coronavirus-n1118866?fbclid=IwAR2VrCIbmR0wCNh77MhRUJytE-WaKxzLTB_NVMPR6mqiTr7pqulXhWX-PSM
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK8149/?fbclid=IwAR1wVTDOMpMn20NsEfVNWDx6SuWM29PrL56EpPUHieVcsWlRzrFGLV-EJNg