Gan là một cơ quan đặc biệt, nó nhận máu từ hai nguồn: động mạch gan và tĩnh mạch cửa. Động mạch gan cung cấp màu giàu oxy cho gan, trong khi tĩnh mạch cửa mang máu giàu dinh dưỡng từ ruột về gan, để gan xử lý trước khi phân phối các dưỡng chất đó đi khắp cơ thể.
Về cơ bản, tĩnh mạch cửa nhận máu từ 3 tĩnh mạch chính: tĩnh mạch lách, tĩnh mạch mạc treo tràng trên và tĩnh mạch mạc treo tràng dưới. Tĩnh mạch lách chuyển máu từ lách về tĩnh mạch cửa, trong khi tĩnh mạch mạc treo tràng trên và dưới dẫn màu giàu dinh dưỡng từ ruột non qua tĩnh mạch cửa để về gan.
Xơ gan là tình trạng mô gan lành bị xơ hóa, và trở thành các mô sợi. Trong bệnh lý này, áp lực tĩnh mạch cửa tăng lên. Như chúng ta biết, máu chảy từ nơi áp lực cao về nơi áp lực thấp. Do đó, khi áp lực tĩnh mạch cửa tăng lên, máu từ tĩnh mạch lách sẽ khó về tĩnh mạch cửa hơn. Dần dần, máu sẽ bị ứ lại ở tĩnh mạch lách (làm tĩnh mạch lách giãn ra), và sau đó là ứ lại ở trong lách → làm lách to ra.
Một số ý kiến cho rằng, khi to ra, lách sẽ bị cường, tức là lách tăng cường hoạt động. Bình thường, lách là nơi tiêu hủy hồng cầu và tiểu cầu. Do đó, khi tăng cường hoạt động, lách sẽ tăng tiêu hủy hồng cầu làm bệnh nhân thiếu máu, và tăng tiêu hủy tiểu cầu làm bệnh nhân xơ gan bị giảm số lượng tiểu cầu, dẫn đến dễ bị xuất huyết.
Nguồn: Trao đổi kinh nghiệm cùng ôn thi nội trú