[Cập nhật] Cơ chế Statin gây đau cơ và giải pháp tình thế

Statin là thuốc đầu tay cho bệnh nhân tim mạch với hiệu quả đã được chứng minh trong mọi nghiên cứu. Tuy nhiên, statin cũng có những tác dụng phụ đáng ngại như tăng men gan và đau cơ.

Những bệnh nhân gặp phải tác dụng phụ này nếu ngưng statin thì nguy cơ xảy ra biến cố tim mạch lớn rất cao.

Các nhà nghiên cứu dựa vào cơ chế tác dụng của statin, hoạt động trên enzyme HMG-CoA reductase để phát minh ra Bempedoic acid, một tiền chất bất hoạt tác động lên enzyme ASCVL1 chỉ có ở gan mà không có ở cơ xương, từ đó chỉ ảnh hưởng đến con đường chuyển hoá citrate tại gan, nên kỳ vọng không gây đau cơ (Hình).

* “CLEAR Outcomes” là một nghiên cứu ngẫu nhiên đối chứng pha 3 so sánh hiệu quả của Bempedoic acid vs. giả dược trên bệnh nhân tim mạch bị đau cơ hay nguy cơ cao bị đau cơ do statin.

– Kết quả cho thấy Bempedoic acid có hiệu quả “nhẹ” làm giảm tử vong do nguyên nhân tim mạch, đột quỵ còn sống, nhồi máu cơ tim còn sống, tái tưới máu mạch vành với HR 0.87 (0.70-0.96). Còn nhiều cấu phần của kết cục chính mà Bempedoic acid chưa đạt được. Dĩ nhiên, Bempedoic acid hiệu quả làm giảm LDL.

– Về tác dụng phụ vs. giả dược: Bempedoic acid làm tăng tỷ lệ gout, tăng men gan, tăng đường huyết. Và quan trọng nhất, tỷ lệ đau cơ và bỏ thuốc do đau cơ của Bempedoic acid lần lượt là 5.6% và 1.8% so với giả dược lần lượt là 6.8% và 1.9%.

——

Đọc y văn hiện nay phải thuộc chân kinh biến cố tim mạch lớn (major adverse cardiovascular events: MACE). Mỗi nghiên cứu sẽ định nghĩa riêng về MACE nhưng thường chỉ trong phạm vi (1) tử vong (do mọi nguyên nhân hay do nguyên nhân tim mạch), (2) nhồi máu cơ tim (chết hay sống), (3) đột quỵ (chết hay sống), (4) tỷ lệ tái tưới máu (mạch vành, mạch não). MACE thay đổi một chút giữa các nghiên cứu. Với sự thống nhất cao về kết cục, dữ liệu như vậy quá tốt để làm meta-analysis.