Hội chứng áo choàng trắng là gì?
Một số người thấy rằng huyết áp của họ bình thường khi ở nhà, nhưng lại tăng nhẹ khi gặp bác sĩ. Tình trạng này được gọi là hội chứng áo choàng trắng hay hiệu ứng áo trắng. Hội chứng này được đặt tên theo màu áo blouse của các bác sĩ và nhân viên y tế thường mặc trong môi trường bệnh viện.
Chỉ số huyết áp bình thường khoảng 120/80 mmHg. Bất kì huyết áp nào trên mức này đều được xem là tăng huyết áp.
Hội chứng áo choàng trắng có thể làm cho huyết áp của bạn đo được cao hơn bình thường và điều này không phải lúc nào cũng liên quan đến sự lo lắng khi gặp bác sĩ. Ở một số người, hội chứng áo choàng trắng có thể là dấu hiệu của một tình trạng tăng huyết áp nặng hơn
Tăng huyết áp áo choàng trắng và Tăng huyết áp
Tăng huyết áp áo choàng trắng là huyết áp cao khi ở phòng khám bác sĩ hoặc một cơ sở y tế, nhưng không xảy ra ở các nơi khác. Tăng huyết áp thường xuyên là tăng huyết áp xảy ra trong nhiều tình huống chứ không chỉ do bệnh lý.
Trong số những người bị tăng huyết áp tại phòng khám của bác sĩ, 15-30% trong số họ có thể thực sự mắc hội chứng áo choàng trắng. Mắc hội chứng áo choàng trắng không có nghĩa là bạn thực sự mắc bệnh tăng huyết áp.
Tương tự, một số người mắc tăng huyết áp không phải lúc nào cũng có huyết áp cao tại phòng khám của bác sĩ
Trường hợp thứ hai được gọi là tăng huyết áp ẩn giấu. Nó xảy ra khi huyết áp của bạn đo được ở giới hạn bình thường ở phòng khám của bác sĩ nhưng lại tăng cao ở những nơi khác.
Nguyên nhân
Không có gì lạ khi bệnh nhân cảm thấy hơi lo lắng khi đến khám bác sĩ. Càng lo lắng chỉ số huyết áp của bạn càng có thể tăng cao.
Tăng huyết áp áo choàng trắng gây tăng huyết áp tạm thời. Mặc dù bệnh có vẻ không nghiêm trọng nếu chỉ xảy ra thỉnh thoảng nhưng một số bác sĩ tin rằng tăng huyết áp áo choàng trắng có thể dẫn đến tăng huyết áp thật sự. Thực tế, một nghiên cứu cho thấy rằng những người mắc tăng huyết áp áo choàng trắng có nguy cơ cao mắc:
- Đột quỵ
- Nhồi máu cơ tim
- Suy tim
- Các bệnh về tim mạch khác
Một nghiên cứu khác phát hiện ra rằng tử vong do bệnh tim có liên quan chặt chẽ với tăng huyết áp áo choàng trắng
Vì những lý do này, việc chẩn đoán và quyết định xem bạn có cần điều trị tăng huyết áp hay không là rất quan trọng.
Các nguyên nhân khác gây tăng huyết áp
Bác sĩ mặc áo blouse trắng không phải là nguyên nhân duy nhất gây tăng huyết áp không thường xuyên. Một số người còn bị tăng huyết áp do các yếu tố gây căng thẳng khác như công việc, các trường hợp khẩn cấp hoặc không dùng thuốc huyết áp trong vài ngày.
Ăn thực phẩm chứa nhiều natri hoặc có hàm lượng cafein cao cũng có thể làm tăng huyết áp tạm thời.
Mặc dù huyết áp của bạn trở về mức bình thường sau khi loại bỏ các yếu tố kích thích nhưng việc tăng huyết áp vẫn còn đáng lo ngại. Tăng huyết áp tạm thời do bác sĩ hoặc các nguyên nhân khác đều có thể gây căng thẳng và làm tổn thương tim của bạn. Nếu tăng huyết áp tạm thời diễn ra trong thời gian dài, tình trạng tổn thương có thể trở nên nghiêm trọng hơn
Vượt qua hội chứng áo choàng trắng
Biết rằng huyết áp tăng cao ở phòng khám bác sĩ thật sự có thể trở thành lời tiên tri tự ứng nghiệm ở một số người. Nói cách khác, điều đáng quan ngại là bạn sẽ bị tăng huyết áp thực sự nếu sự lo lắng vừa đủ để tăng huyết áp của bạn.
Trước khi bạn đeo vòng bít để đo huyết áp, hãy nhớ những bí quyết này để có kết quả bình thường:
- Thư giãn
Nếu bạn cảm thấy bồn chồn hoặc lo lắng khi bạn ngồi xuống để đo huyết áp, hãy nói với bác sĩ hoặc điều dưỡng đợi một chút để bạn bình tĩnh lại.
- Di chuyển đến khu vực khác
Đôi khi khu vực phân loại của phòng khám bác sĩ đông bệnh nhân và nhân viên. Đề nghị di chuyển đến một không gian yên tĩnh cách xa mọi người nếu có thể để đo chính xác hơn.
- Thực hành giảm căng thẳng
Tìm một phương pháp giúp bạn bình tĩnh khi bạn lo lắng hoặc căng thẳng. Ví dụ như, hít thở sâu và thở ra từ từ. Hãy thử một vài kiểu thở ngay trước khi đo huyết áp. Đọc thuộc lòng một bài thơ hoặc câu thơ cũng có thể giúp bạn thư giãn
- Thay đổi cuộc trò chuyện
Nói chuyện khi đo huyết áp có thể giúp bạn phân tâm khỏi việc đo huyết áp và cải thiện chỉ số huyết áp. Tuy nhiên, ở một số người khác, ngồi yên lặng không nói chuyện giúp thư giãn hơn. Hãy thử các phương pháp khác nhau để xem phương pháp nào phù hợp với bạn.
Tăng huyết áp được chẩn đoán thế nào?
Nếu bạn có chỉ số huyết áp cao, bác sĩ có thể đề nghị bạn quay lại để kiểm tra huyết áp lần nữa trong vài tuần hoặc vài tháng. Tuy nhiên, bạn có thể bị tăng huyết áp áo choàng trắng lần nữa.
Để ngăn chặn điều đó, bác sĩ có thể yêu cầu bạn đo huyết áp khi không ở phòng khám. Khi đó, bạn có 2 lựa chọn:
Lựa chọn thứ nhất, bạn có thể mua máy đo huyết áp tại nhà. Đến cửa hàng cung cấp thiết bị vật tư y tế hoặc nhà thuốc và yêu cầu hỗ trợ tìm đúng máy và vòng bít thích hợp. Vòng bít không phù hợp có thể dẫn đến kết quả không đúng. Với máy này, bạn có thể đo huyết áp thường xuyên và ghi lại cho bác sĩ của mình.
Lựa chọn thứ 2 là máy theo dõi huyết áp lưu động. Thiết bị này được buộc vào người bạn và đeo trong vòng 24-48 giờ. Nó theo dõi huyết áp của bạn mỗi 20-30 phút qua cửa sổ theo dõi.
Cả 2 lựa chọn này đều có thể giúp bác sĩ theo dõi huyết áp của bạn đáp ứng như thế nào với hoạt động thường ngày. Máy theo dõi huyết áp lưu động được ưa thích vì nó có thể theo dõi mọi hoạt động, như tập thể dục và ngủ.
Một nghiên cứu chỉ ra rằng không có sự khác biệt giữa 2 thiết bị khi nói đến độ chính xác.
Điều trị
Nếu huyết áp của bạn vẫn tăng cao sau khi thư giãn, hãy nói với bác sĩ về trường hợp của bạn. Hầu hết các bác sĩ không chẩn đoán tăng huyết áp nếu chỉ đọc chỉ số huyết áp cao
Kê đơn thuốc điều trị tăng huyết áp khi chỉ số huyết áp tăng cao có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như hạ huyết áp. Hạ huyết áp xảy ra khi huyết áp của bạn xuống quá thấp. Bạn có thể cảm thấy mệt, chóng mặt thậm chí ngất xỉu do huyết áp quá thấp.
Thay vì đưa ra chẩn đoán, bác sĩ có thể đề nghị bạn quay lại tái khám lần nữa trong vài tuần sau đó để theo dõi các chỉ số. Tất nhiên, điều này có thể làm hiệu ứng áo choàng trắng xuất hiện trở lại. Đến khi đó bạn nên trao đổi với bác sĩ về các lựa chọn theo dõi huyết áp khác.
Tóm tắt
Đến khám bác sĩ có thể làm cho huyết áp bạn tăng tạm thời. Đó không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của một vấn đề lớn, nhưng nó đáng để theo dõi.
Theo thời gian, huyết áp tăng tạm thời cả ở phòng khám và các thời điểm khác, có thể gây hại đến tim của bạn. Điều này có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng hơn.
Nếu bạn lo lắng về chỉ số huyết áp của mình, hãy nói với bác sĩ. Cả hai phối hợp để đưa ra chẩn đoán và quyết định phương pháp tốt nhất để điều trị.
Nguồn: [https://www.healthline.com/health/white-coat-syndrome#takeaway]
Người dịch: Nguyễn Lê Như Phúc, Dương Minh Minh
Người hiệu đính: BS Huỳnh Lê Thái Bão
Bài viết được biên tập và dịch thuật bởi ykhoa.org – vui lòng không reup khi chưa được sự cho phép!