Nhiễm toan ceton do đái tháo đường là gì?
Nhiễm toan ceton do đái tháo đường (DKA) là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh đái tháo đường típ 1 và ít phổ biến hơn là bệnh đái tháo đường típ 2. DKA xảy ra khi lượng đường trong máu của bạn rất cao và các chất có tính axit được gọi là ceton tích tụ đến mức nguy hiểm trong cơ thể bạn.
Nhiễm toan ceton không nên nhầm lẫn với ketosis , là bệnh vô hại. Ketosis có thể xảy ra do chế độ ăn kiêng cực kỳ ít carbohydrate, được gọi là chế độ ăn ketogenic hoặc nhịn ăn . DKA chỉ xảy ra khi bạn không có đủ insulin trong cơ thể để xử lý lượng glucose cao trong máu.
Nó ít phổ biến hơn ở những người mắc bệnh đái tháo đường típ 2 vì mức insulin thường không giảm quá thấp; tuy nhiên, nó có thể xảy ra. DKA có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh đái tháo đường típ(DKA) là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh đái tháo đường típ 1 và ít phổ biến hơn là bệnh đái tháo đường típ 2. DKA xảy ra khi lượng đường trong máu của bạn rất cao và các chất có tính axit được gọi là ceton tích tụ đến mức nguy hiểm trong cơ thể bạn.
Nhiễm toan ceton không nên nhầm lẫn với ketosis , là bệnh vô hại. Ketosis có thể xảy ra do chế độ ăn kiêng cực kỳ ít carbohydrate, được gọi là chế độ ăn ketogenic hoặc nhịn ăn . DKA chỉ xảy ra khi bạn không có đủ insulin trong cơ thể để xử lý lượng glucose cao trong máu.
Nó ít phổ biến hơn ở những người mắc bệnh đái tháo đường típ 2 vì mức insulin thường không giảm quá thấp; tuy nhiên, nó có thể xảy ra. DKA có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh đái tháo đường típ 1 , vì những người mắc bệnh này không thể tự sản xuất insulin.
Các triệu chứng của nhiễm toan ceton do đái tháo đường là gì?
Các triệu chứng của DKA có thể xuất hiện nhanh chóng và có thể bao gồm:
- đi tiểu thường xuyên
- khát cực độ
- lượng đường trong máu cao
- mức độ cao của ceton trong nước tiểu
- buồn nôn hoặc nôn mửa
- đau bụng
- sự hoang mang
- hơi thở thơm mùi trái cây
- một khuôn mặt đỏ bừng
- mệt mỏi
- thở nhanh
- khô miệng và da
DKA là một trường hợp khẩn cấp y tế. Gọi cho dịch vụ khẩn cấp địa phương ngay lập tức nếu bạn nghĩ rằng bạn đang gặp DKA.
Nếu không được điều trị, DKA có thể dẫn đến hôn mê hoặc tử vong. Nếu bạn sử dụng insulin , hãy đảm bảo rằng bạn thảo luận về nguy cơ DKA với nhóm chăm sóc sức khỏe của mình và có kế hoạch sẵn sàng. Nếu bạn bị bệnh đái tháo đường típ 1, bạn nên cung cấp các xét nghiệm ceton trong nước tiểu tại nhà . Bạn có thể mua những thứ này ở các cửa hàng thuốc hoặctrực tuyến .
Nếu bạn mắc bệnh đái tháo đường típ 1 và có kết quả đo đường huyết trên 250 miligam mỗi decilit (mg / dL) hai lần, bạn nên thử nước tiểu để tìm ceton. Bạn cũng nên kiểm tra xem bạn đang bị bệnh hoặc đang có kế hoạch tập thể dục và lượng đường trong máu của bạn là 250 mg / dL hoặc cao hơn.
Gọi cho bác sĩ nếu có mức độ ceton vừa phải hoặc cao. Luôn tìm kiếm trợ giúp y tế nếu bạn nghi ngờ mình đang tiến triển đến DKA.
Điều trị nhiễm toan ceton do đái tháo đường như thế nào?
Việc điều trị DKA thường bao gồm sự kết hợp của các phương pháp tiếp cận để bình thường hóa lượng đường trong máu và mức insulin. Nếu bạn được chẩn đoán mắc DKA nhưng vẫn chưa được chẩn đoán mắc bệnh đái tháo đường, bác sĩ sẽ lập một kế hoạch điều trị bệnh đái tháo đường để giữ cho tình trạng nhiễm toan ceton không tái phát.
Nhiễm trùng có thể làm tăng nguy cơ DKA. Nếu DKA của bạn là kết quả của nhiễm trùng hoặc bệnh tật, bác sĩ của bạn cũng sẽ điều trị điều đó, thường là bằng thuốc kháng sinh .
Thay thế chất lỏng
Tại bệnh viện, bác sĩ có thể sẽ truyền dịch cho bạn. Nếu có thể, họ có thể cho trẻ uống, nhưng bạn có thể phải truyền chất lỏng qua đường tĩnh mạch . Thay thế chất lỏng giúp điều trị tình trạng mất nước , có thể khiến lượng đường trong máu thậm chí cao hơn.
Liệu pháp insulin
Insulin có thể sẽ được tiêm tĩnh mạch cho bạn cho đến khi lượng đường trong máu của bạn giảm xuống dưới 240 mg / dL. Khi lượng đường trong máu của bạn nằm trong phạm vi chấp nhận được, bác sĩ sẽ làm việc với bạn để giúp bạn tránh DKA trong tương lai.
Thay thế chất điện giải
Khi mức insulin của bạn quá thấp, chất điện giải trong cơ thể cũng có thể trở nên thấp bất thường. Chất điện giải là các khoáng chất mang điện giúp cơ thể bạn, bao gồm cả tim và dây thần kinh, hoạt động bình thường. Thay thế chất điện giải cũng thường được thực hiện thông qua IV.
Nguyên nhân gây nhiễm toan ceton do đái tháo đường?
DKA xảy ra khi lượng đường trong máu rất cao và lượng insulin thấp. Cơ thể chúng ta cần insulin để sử dụng lượng glucose có sẵn trong máu. Trong DKA, glucose không thể đi vào các tế bào, vì vậy nó sẽ tích tụ, dẫn đến lượng đường trong máu cao.
Đáp lại, cơ thể bắt đầu phân hủy chất béo thành một loại nhiên liệu có thể sử dụng được mà không cần insulin. Nhiên liệu đó được gọi là ceton. Khi quá nhiều ceton tích tụ, máu của bạn trở nên có tính axit. Đây là tình trạng nhiễm toan ceton do đái tháo đường.
Các nguyên nhân phổ biến nhất của DKA là:
- thiếu một mũi tiêm insulin hoặc tiêm không đủ insulin
- bệnh tật hoặc nhiễm trùng
- tắc nghẽn bơm insulin của một người
Ai có nguy cơ mắc bệnh nhiễm toan ceton do đái tháo đường?
Nguy cơ DKA của bạn cao hơn nếu bạn:
- mắc bệnh đái tháo đường típ 1
- dưới 19 tuổi
- đã có một số dạng chấn thương, cả về tình cảm hoặc thể chất
- bị nhấn mạnh
- bị sốt cao
- đã bị đau tim hoặc đột quỵ
- Hút thuốc lá
- nghiện ma túy hoặc rượu
Mặc dù DKA ít phổ biến hơn ở những người mắc bệnh đái tháo đường típ 2, nhưng nó vẫn xảy ra. Một số người mắc bệnh đái tháo đường típ 2 được coi là “dễ bị ceton” và có nguy cơ cao bị DKA. Một số loại thuốc có thể làm tăng nguy cơ DKA. Nói chuyện với bác sĩ của bạn về các yếu tố nguy cơ của bạn.
Làm thế nào để chẩn đoán nhiễm toan ceton do đái tháo đường?
Xét nghiệm ceton trong một mẫu nước tiểu là một trong những bước đầu tiên để chẩn đoán DKA. Họ cũng có thể sẽ kiểm tra lượng đường trong máu của bạn. Các xét nghiệm khác mà bác sĩ có thể yêu cầu là:
- xét nghiệm máu cơ bản, bao gồm cả kali và natri, để đánh giá chức năng trao đổi chất
- khí máu động mạch, nơi máu được lấy từ động mạch để xác định độ axit của nó
- huyết áp
- nếu bị bệnh, chụp X-quang phổi hoặc các xét nghiệm khác để tìm các dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như viêm phổi
Ngăn ngừa nhiễm toan ceton do đái tháo đường
Có nhiều cách để ngăn chặn DKA. Một trong những điều quan trọng nhất là quản lý bệnh đái tháo đường của bạn một cách hợp lý :
- Uống thuốc đái tháo đường của bạn theo chỉ dẫn.
- Thực hiện theo kế hoạch bữa ăn của bạn và uống đủ nước.
- Kiểm tra lượng đường trong máu của bạn một cách nhất quán. Điều này sẽ giúp bạn có thói quen đảm bảo các con số của bạn nằm trong phạm vi. Nếu bạn nhận thấy một vấn đề, bạn có thể nói chuyện với bác sĩ của bạn để điều chỉnh kế hoạch điều trị của bạn.
Mặc dù bạn không thể tránh hoàn toàn bệnh tật hoặc nhiễm trùng, bạn có thể thực hiện các bước để giúp bạn nhớ uống insulin và giúp ngăn ngừa và lập kế hoạch cho trường hợp khẩn cấp DKA:
- Đặt báo thức nếu bạn uống thuốc vào cùng một thời điểm mỗi ngày hoặc tải xuống ứng dụng nhắc thuốc cho điện thoại của bạn để giúp nhắc nhở bạn.
- Đổ đầy trước ống tiêm hoặc ống tiêm của bạn vào buổi sáng. Điều đó sẽ giúp bạn dễ dàng nhận ra nếu bạn đã bỏ lỡ một liều.
- Nói chuyện với bác sĩ về việc điều chỉnh liều lượng insulin dựa trên mức độ hoạt động, bệnh tật hoặc các yếu tố khác, chẳng hạn như những gì bạn đang ăn.
- Lập kế hoạch khẩn cấp hoặc ” sick day ” để bạn biết phải làm gì nếu xuất hiện các triệu chứng DKA.
- Kiểm tra nước tiểu để biết nồng độ xeton trong thời kỳ căng thẳng cao độ hoặc bệnh tật. Điều này có thể giúp bạn nắm bắt được mức xeton từ nhẹ đến trung bình trước khi chúng đe dọa sức khỏe của bạn.
- Tìm kiếm sự chăm sóc y tế nếu lượng đường trong máu của bạn cao hơn bình thường hoặc có xeton. Việc phát hiện sớm là rất cần thiết.
Tóm lại
DKA là nghiêm trọng, nhưng nó có thể được ngăn chặn. Thực hiện theo kế hoạch điều trị của bạn và chủ động về sức khỏe của bạn. Hãy cho bác sĩ biết nếu điều gì đó không hiệu quả với bạn hoặc nếu bạn đang gặp khó khăn. Họ có thể điều chỉnh kế hoạch điều trị của bạn hoặc giúp bạn đưa ra các giải pháp để kiểm soát bệnh đái tháo đường tốt hơn.
Nguồn : What You Should Know About Diabetic Ketoacidosis
Tài liệu tham khảo :
- Ketone testing: What you need to know. (n.d.).
joslin.org/info/ketone_testing_what_you_need_to_know.html - Mayo Clinic Staff. (2018). Diabetic ketoacidosis.
mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetic-ketoacidosis/symptoms-causes/syc-20371551 - Merck Manual Editorial Staff. (2018). Quick facts: Diabetic ketoacidosis.
merckmanuals.com/home/quick-facts-hormonal-and-metabolic-disorders/diabetes-mellitus-dm-and-disorders-of-blood-sugar-metabolism/diabetic-ketoacidosis - Misra S, et al. (2013). Diabetic ketoacidosis: Not always due to type 1 diabetes. DOI:
10.1136/bmj.f3501
Bài viết được biên tập và dịch thuật bởi ykhoa.org – vui lòng không reup khi chưa được sự cho phép!
Người dịch: Kimluan
Hiệu đính: Bảo Ngân