Y khoa Ykhoa, y học, y tế, kiến thức, lâm sàng, cận lâm sàng, chẩn đoán, điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
I. MỤC TIÊU HỌC TẬP
■ Nêu tên các phần của hệ thần kinh và các thành phần trong các phần đó,chức năng chung của hệ thần kinh.
■ Kể tên các thành phần trong một tế bào thần kinh(neuron),chức năng của các thành phần đó.
■ Giải thích tầm quan trọng của tế bào Schwann trong hệ thần kinh ngoại biên và neuroglia (tế bào thần kinh đệm) trong hệ thần kinh trung ương.
■ Mô tả xung điện thần kinh, và mô tả sự truyền xung tại các khớp thần kinh.
■ Mô tả các loại tế bào thần kinh, dây thần kinh và các vùng thần kinh.
■ Ghi rõ tên và số lượng các dây thần kinh cột sống, cũng như các điểm của chúng.
■ Giải thích tầm quan trọng của phản xạ căng và phản xạ gấp.
■ Sắp xếp các chức năng của các bộ phận của não; có thể định vị từng phần trên biểu đồ.
■ Nêu tên các loại màng não và vị trí của chúng.
■ Nêu rõ vị trí và chức năng của dịch não tủy.
■ Kể tên các dây thần kinh sọ não,và chức năng của chúng.
■ Giải thích cách nào hệ thần kinh giao cảm của hệ thần kinh tự chủ cho phép cơ thể thích nghi với tình trạng căng thẳng.
■ Giải thích cách nào hệ thần kinh phó giao cảm của hệ thống thần kinh tự chủ thúc đẩy hoạt động cơ thể bình thường trong các tình huống thoải mái.
II. THUẬT NGỮ
1.THUẬT NGỮ MỚI
- Afferent (AFF-uh-rent)
- Autonomic nervous system (AW-toh-NOM-ik): hệ TK tự chủ
- Cauda equina (KAW-dah ee-KWHY-nah): Đuôi ngựa
- Cerebral cortex (se-REE-bruhl KOR-teks): Đại não
- Cerebrospinal fluid (se-REE-broh-SPY-nuhl): Dịch não tủy
- Choroid plexus (KOR-oid PLEK-sus): đám rối mạch mạc.
- Corpus callosum (KOR-pus kuh-LOH-sum): Thể trai
- Cranial nerves (KRAY-nee-uhl NERVS): Dây TK sọ não
- Efferent (EFF-uh-rent)
- Gray matter (GRAY MA-TUR): Chất xám
- Neuroglia (new-ROG-lee-ah)
- Neurolemma (NYOO-ro-LEM-ah): Sợi nhánh có bao thần kinh
- Parasympathetic (PAR-uh-SIM-puh-THET-ik): TK phó giao cảm
- Reflex (REE-fleks): Phản xạ
- Somatic (soh-MA-tik)
- Spinal nerves (SPY-nuhl NERVS)
- Sympathetic (SIM-puh-THET-ik)
- Ventricles of brain (VEN-trick’ls): Não thất
- Visceral (VISS-er-uhl)
- White matter (WIGHT MA-TUR)
2.THUẬT NGỮ LÂM SÀNG
- Alzheimer’s disease (ALZ-high-mer’s duh-ZEEZ)
- Aphasia (ah-FAY-zhuh)
- Blood–brain barrier (BLUHD BRAYNE-BARE-ee-ur)
- Cerebrovascular accident (CVA) (se-REE-broh-VAS-kyoo-lur AX-uh-dent)
- Lumbar puncture (LUM-bar PUNK-chur)
- Meningitis (MEN-in-JIGH-tis)
- Multiple sclerosis (MS) (MULL-ti-puhl skle-ROH-sis)
- Neuralgia (new-RAL-juh)
- Neuritis (new-RYE-tis)
- Neuropathy (new-RAH-puh-thee)
- Parkinson’s disease (PAR-kin-sonzduh-ZEEZ)
- Remission (ree-MISH-uhn)
- Spinal shock (SPY-nuhl SHAHK)
III. NỘI DUNG
Hầu hết chúng ta có thể nhớ là đã được bảo, khi chúng ta còn nhỏ, không chạm vào bếp lò hay một số nguồn nguy hiểm khác. Bởi vì trẻ em tò mò, cảnh báo như vậy thường không được chú ý. Kết quả? Chạm vào một bếp nóng mang lại một phản ứng ngay lập tức của rụt tay lại và một sự ghi nhớ của các ngón tay đau . Trải nghiệm đơn giản và quen thuộc này minh họa các chức năng của hệ thần kinh:
1. Để phát hiện những thay đổi và cảm nhận
2. Để bắt đầu các câu trả lời thích hợp cho các thay đổi
3. Tổ chức thông tin để sử dụng ngay và lưu trữ thông tin để sử dụng trong tương lai
Hệ thần kinh là một trong những hệ thống điều hòa (hệ thống nội tiết là hệ thống nội tiết khác và được thảo luận trong Chương 10). Các xung điện hóa của hệ thần kinh làm cho nó có thể thu được thông tin về môi trường bên ngoài hoặc bên trong và làm bất cứ điều gì là cần thiết để duy trì cân bằng nội môi. Một số hoạt động này có ý thức, nhưng phần lớn hoạt động này không có nhận thức.
PHÂN CHIA HỆ THẦN KINH
Hệ thần kinh có 2 phần. Hệ thần kinh trung ương (CNS) bao gồm não và tủy sống. Hệ thần kinh ngoại biên (PNS) bao gồm các dây TK sọ não và các dây TK tủy. PNS bao gồm các dây thần kinh đến và đi từ da và cơ xương. Nó cũng bao gồm hệ thống thần kinh tự chủ (ANS), với các dây thần kinh đến các tác nhân nội tạng, và hệ thần kinh ruột, nằm trong thành ống tiêu hóa (và sẽ được đề cập trong Chương 16). Hệ thần kinh ngoại vi chuyển tiếp thông tin đến và đi từ hệ thống thần
kinh trung ương, và não là trung tâm của hoạt động tích hợp thông tin này, khởi tạo phản ứng.
MÔ THẦN KINH
Mô thần kinh được mô tả ngắn gọn trong Chương 4, vì vậy chúng tôi sẽ bắt đầu bằng cách xem lại những gì bạn đã biết và sau đó thêm vào nó.
Tế bào thần kinh được gọi là tế bào thần kinh, hoặc sợi thần kinh. Bất kể chức năng cụ thể của chúng, tất cả các tế bào thần kinh đều có cùng một phần vật lý. Thân tế bào chứa hạt nhân (Hình 8–1) và rất cần thiết cho sự sống liên tục của tế bào thần kinh. Như bạn sẽ thấy, các tế bào tế bào thần kinh được tìm thấy trong hệ thống thần kinh trung ương hoặc gần với nó trong thân của cơ thể. Ở những vị trí này, các thân tế bào được bảo vệ bằng xương. Không có cơ quan tế bào ở
cánh tay và chân, mà nhiều hơn nữa bị thương.
Những sợi nhánh là truyền tín hiệu điện đến thân tế bào. Một sợi thần kinh của một nơron truyền các xung ra khỏi thân tế bào, có thể đến một tế bào thần kinh
khác, hoặc đến một tế bào hiệu ứng của mô cơ hoặc tuyến.Màng tế bào của các sợi nhánh thân tế bào,sợi trục truyền các xung động thần kinh.
Trong hệ thần kinh ngoại biên, các sợi trục và sợi nhánh được “bọc” trong các tế bào chuyên biệt gọi là tế bào Schwann (see Fig. 8–1). Trong thời kì phát triển trong bào thái, tế bào Schwann tăng trưởng bao phủ các tế bào thần kinh, kèm theo bao phủ lên chúng trong vài lớp màng tế bào Schwann. Những lớp này tạo vỏ myelin; myelin là một phospholipid có tính cách điện nơ ron với các thành phần khác. Nếu không có vỏ myelin, các tế bào thần kinh sẽ ngắn mạch;như một sợi dây điện nếu chúng không được cách điện. Các khoảng trống giữa các tế bào Schwann liền kề, hoặc các phân đoạn của vỏ myelin, được gọi là các nút của Ranvier.
Những nút là các bộ phận của màng tế bào thần kinh như khi bị khử cực khi mà xung điện được dẫn truyền(dẫn truyền theo kiểu nhảy cóc). Các hạt nhân và tế bào chất của các tế bào Schwann được quấn quanh bên ngoài của vỏ myelin và được gọi là neurolemma (hoặc bao thần kinh), mà trở nên rất quan trọng nếu các dây thần kinh bị tổn thương. Nếu một dây thần kinh ngoại vi bị cắt đứt và gắn lại bằng vi phẫu chính xác, các sợi trục và đuôi gai có thể tái tạo thông qua các đường hầm được hình thành bởi các bao thần kinh. Các tế bào Schwann cũng được cho là để tạo ra một yếu tố tăng trưởng hóa học kích thích tái sinh. Mặc dù tái sinh này có thể mất vài tháng, các dây thần kinh có thể cuối cùng thiết lập lại kết nối thích hợp của chúng, và người đó có thể lấy lại một số cảm giác và chuyển động tại các chi một lần cắt đứt.
Trong hệ thống thần kinh trung ương, vỏ myelin hình thành bởi tế bào ít nhánh, một trong những tế bào thần kinh đệm, các tế bào chuyên biệt được tìm thấy trong não và tủy sống. Bởi vì không có các tế bào Schwann có mặt, tuy nhiên, không có bao thần kinh, và tái sinh của tế bào thần kinh không xảy ra. Đây là lý do tại sao cắt đứt của tủy sống, ví dụ, dẫn đến mất vĩnh viễn chức năng. Microglia là một loại tế bào thần kinh đệm; những tế bào này là thực bào và thường xuyên di chuyển. Chúng dọn dẹp các mảnh vỡ tế bào và các tế bào bị hư hỏng và các mầm bệnh thực khuẩn-cytize.
Tuy nhiên, một loại tế bào là astrocyte (theo nghĩa đen, “tế bào hình sao”). Trong phôi, các tế bào này sẽ cung cấp một khuôn khổ cho các tế bào thần kinh di cư
hình thành não. Sau đó, các phần mở rộng của tế bào thần kinh và tế bào hình sao được quấn quanh mao mạch não (xem Bảng FIG. 8-A trong Bảng 8-1), và các
tế bào này không hỗ trợ thụ động. Tế bào hình sao giúp điều tiết lưu lượng máu cục bộ trong não. Chúng được cho là để phát hiện việc phát hành của dẫn truyền thần kinh bằng tế bào thần kinh, và tăng lưu lượng máu khi tế bào thần kinh của họ trở nên tích cực hơn. Như- trocytes cũng góp phần vào hàng rào máu não, ngăn ngừa chất thải nguy hại trong máu từ khuếch tán ra vào mô não. Đây là những sản phẩm chất thải bình thường trong máu và các mô chất lỏng, nhưng mô não là nhiều nhạy cảm hơn với thậm chí mức độ thấp của họ hơn là các mô khác như mô cơ hoặc các mô liên kết. Các mao mạch của não cũng góp phần vào rào cản này bởi vì các tế bào của họ được đóng gói chặt chẽ làm cho các mao mạch ít thấm hơn mao mạch não khác. Một số hóa chất độc hại, chẳng hạn như rượu và nicotine, làm qua hàng rào máu-não, và virus bệnh dại là một mầm bệnh có thể vượt qua nó. Một bất lợi của hàng rào máu não là một số hữu ích Thuốc không thể vượt qua nó, và các kháng thể được sản xuất bởi các tế bào lympho qua chỉ với khó khăn. Điều này trở nên một yếu tố quan trọng khi điều trị nhiễm trùng não hoặc bệnh hoặc rối loạn khác (Bảng 8-1 tóm tắt các chức năng của glia).
DẪN TRUYỀN ĐIỆN HỆ THẦN KINH
Các xung điện thần kinh được hình thành như xung điện trong sợi cơ đã được bàn luận chương 7. Một nơron không mang xung ở trạng thái phân cực, với ion Na+ dồi dào hơn bên ngoài tế bào và ion K + và ion âm phong phú hơn bên trong tế bào. Tế bào thần kinh có điện tích dương ở bên ngoài màng tế bào và điện tích âm tương đối bên trong. Một kích thích (chẳng hạn như chất dẫn truyền thần kinh) làm cho màng thấm rất dễ dàng với các ion Na +, mà chúng di chuyển vào trong tế bào. Điều này mang lại sự khử cực, sự đảo ngược các ion trên màng tế bào. Bên ngoài bây giờ có một điện tích âm, và bên trong có một điện tích dương.
Ngay sau khi khử cực diễn ra, màng tế bào thần kinh trở nên rất thấm đến các ion K+, mà chúng thoát ra khỏi tế bào. Điều này khôi phục lại điện tích dương bên ngoài và điện tích âm bên trong và được gọi là tái cực. (Đề cập đến sự khử cực sau đó đến tái cực.) Sau đó, máy bơm natri và kali trả lại ion Na + bên ngoài và các ion K+ bên trong, và nơron đã sẵn sàng đáp ứng với một kích thích khác và truyền xung khác.
Một hành động tiềm năng để đáp ứng với một kích thích diễn ra rất nhanh chóng và được đo bằng mili giây. Một tế bào thần kinh riêng lẻ có khả năng truyền hàng trăm điện thế hoạt động (xung) mỗi giây. Bản tóm tắt các sự kiện truyền dẫn xung thần kinh được đưa ra trong Bảng 8–2.
Truyền xung điện rất nhanh. Sự hiện diện của vỏ bọc myelin cách điện làm tăng vận tốc xung, vì chỉ có các nút của Ranvier khử cực. Điều này được gọi là dẫn truyền kiểu nhảy cóc. Nhiều tế bào thần kinh của chúng ta có khả năng truyền xung ở tốc độ nhiều mét mỗi giây. Hãy tưởng tượng một người cao 6 feet (khoảng 2 mét) người đã đánh một ngón chân; xung cảm giác di chuyển từ ngón chân đến não trong vòng chưa đầy một giây (qua một vài khớp thần kinh trên đường đi, và mặc dù sự khuếch tán qua khớp thần kinh chậm, các khớp thần kinh quá nhỏ đến mức không ảnh hưởng đáng kể đến vận tốc xung trong một người sống ). Xung điện cho phép hệ thần kinh giao tiếp rất nhanh với tất cả các bộ phận của cơ thể, làm cho nó trở thành một hệ thống điều tiết quan trọng.
Bạn có thể đã đọc hoặc nghe rằng xung thần kinh có thể được gọi là “thông điệp”, như trong, “tế bào thần kinh cảm giác gửi thông điệp đến não”, hoặc “não gửi thông điệp đến cơ bắp.”
Tuy nhiên, để hiểu hệ thống thần kinh hoạt động như thế nào, điều này có thể không phải là sự tương tự tốt nhất. Một thông điệp nói điều gì đó; e-mail, thư hoặc
các cuộc gọi điện thoại nói điều gì đó cụ thể và hiếm khi giống nhau. Các xung thần kinh, tuy nhiên, tất cả đều giống hệt nhau – cùng giai đoạn tạo xung điện. Ảnh hưởng của xung động thần kinh không phải là mức độ của xung lực, mà là đích đến của nó. Ví dụ, khi một người bước một bước, các xung thần kinh từ chân trái
đến vùng chi phối cảm giác trong thùy đỉnh của não phải và người đó cảm thấy chân trái chạm sàn. Nếu những xung động đó có thể được chuyển đến khu vực
cho chân phải ở thùy đỉnh bên trái (loại thí nghiệm này đã được thực hiện với chuột), chúng ta sẽ cảm thấy như chân phải chạm sàn thay vì bên trái.
Điểm đến là tất cả những gì quan trọng; người nhận là tất cả những gì quan trọng. Cũng giống như điện (giống nhau) được thực hiện bởi dây điện của một ngôi nhà có thể cho phép các thiết bị khác nhau thực hiện mục đích của chúng (từ tủ lạnh đến máy sấy tóc đến bóng đèn), do đó có thể xung động thần kinh cho phép chức năng cơ thể. Các xung động đến ở các tuyến mồ hôi mang lại sự tiết mồ hôi, bởi vì đó là những gì các tế bào tuyến này làm. Các xung lực đến trong khu vực thị giác của thùy chẩm mang lại cảm giác nhìn thấy một cái gì đó, bởi vì đó là những gì các tế bào thần kinh này làm. Các xung động đến các tế bào cơ xương mang lại sự co thắt, bởi vì đó là những tế bào cơ. Do đó, một xung thần kinh không phải là một thông điệp. Nếu bất cứ điều gì, một xung thần kinh có thể được coi là giống như một công tắc hoặc tín hiệu đơn giản, ở chỗ nó kích hoạt (hoặc ức chế) tế bào, mô, hoặc cơ quan đích đến của nó.
Để phù hợp với ý tưởng này, bộ não có thể được so sánh với dây dẫn của một dàn nhạc. Và chúng ta hãy nói rằng các nhạc sĩ là những cơ xương (của chân,
thân, và cánh tay) cần thiết để leo lên một ngọn núi. Mỗi cơ được cấu trúc để làm một công việc cụ thể, vì mỗi nhạc sĩ được đào tạo về một nhạc cụ cụ thể. Các
dây dẫn không chơi bassoon hoặc trumpet hoặc timpani hoặc cello nhưng sẽ mời các nhạc sĩ chơi các bộ phận của họ. Những tín hiệu này cũng sẽ báo hiệu thời gian thích hợp cho mỗi tín hiệu và theo đúng trình tự; cho hoạt động cơ bắp, đây sẽ là sự phối hợp. Các tín hiệu của dây dẫn – các tín hiệu – rất giống nhau. Các tín hiệu không có hiệu lực; người nhận các tín hiệu tạo ra hiệu ứng.
Trên đường đến các tế bào nhận (hoặc các tế bào phản ứng), các xung thần kinh điện truyền qua một hoặc nhiều khớp thần kinh. Bạn có thể nhớ lại từ Chương 4 rằng ở các khớp thần kinh, sự truyền xung thần kinh thay đổi từ điện sang hóa học và phụ thuộc vào sự giải phóng các dẫn truyền thần kinh.
SYNAPSE
Các nơron truyền xung tới các tế bào thần kinh khác (hoặc các tế bào hiệu ứng) không thực sự chạm vào nhau. Khoảng cách nhỏ hoặc không gian giữa sợi trục
của một nơron và các nhánh hoặc thân tế bào của nơron tiếp theo được gọi là khớp thần kinh. Trong vòng khớp thần kinh (đầu cuối) của sợi thần kinh trước synap là một chất dẫn truyền thần kinh được giải phóng vào khớp thần kinh bằng sự xuất hiện của một xung thần kinh điện (Hình 8–2). Chất dẫn truyền thần kinh khuếch tán qua khớp thần kinh, kết hợp với các vị trí thụ thể cụ thể trên màng tế bào của tế bào thần kinh sau synap, và tạo ra một xung điện được chuyển bởi sợi thần kinh này đến synap tiếp theo,… Một chất khử hoạt tính hóa học ở thân tế bào hoặc sợi nhánh của neuron sau synap nhanh chóng khử hoạt chất dẫn truyền thần kinh. Điều này ngăn cản xung động không mong muốn, liên tục, trừ khi một xung mới từ nơron đầu tiên giải phóng thêm chất dẫn truyền thần kinh.
Nhiều khớp thần kinh được gọi là kích thích, bởi vì chất dẫn truyền thần kinh làm cho neuron sau synap khử cực (trở nên tiêu cực hơn bên ngoài khi ion Na+ đi vào tế bào) và truyền xung điện tới tế bào thần kinh, tế bào cơ, hoặc tuyến khác. Tuy nhiên, một số khớp thần kinh gây ức chế, có nghĩa là chất dẫn truyền thần
kinh làm cho neuron sau synap trở nên siêu phân cực (trở nên tích cực hơn bên ngoài khi ion K + rời khỏi tế bào hoặc các ion Cl vào trong tế bào) và do đó không
truyền xung điện. Các khớp thần kinh ức chế như vậy là quan trọng, ví dụ, để làm chậm nhịp tim và cân bằng các xung kích thích truyền đến cơ xương. Đối với các
cơ xương, ức chế này ngăn ngừa co quá mức và cần thiết cho sự phối hợp.
Một hệ quả quan trọng của sự hiện diện của các khớp thần kinh là chúng đảm bảo truyền xung một chiều trong một người sống. Một xung thần kinh không thể
đi ngược qua một khớp thần kinh vì không có chất dẫn truyền thần kinh được tạo ra bởi các nhánh hoặc thân tế bào. Neurotransmitter chỉ có thể được phát hành bởi một sợi trục thần kinh của tế bào thần kinh, mà không có các vị trí của thụ thể cho nó, cũng như màng sau synap. Hãy ghi nhớ điều này khi chúng ta thảo luận về các loại tế bào thần kinh sau này trong chương.
Một ví dụ về chất dẫn truyền thần kinh là acetyl-choline, được tìm thấy ở các điểm nối thần kinh cơ, trong hệ thần kinh trung ương và ở nhiều hệ thần kinh
ngoại biên. Acetyl-choline thường làm cho màng sau synap dễ thấm hơn các ion Na +, mang lại sự khử cực của neuron sau synap. Cholinesterase là enzym
xúc tác quá trình thủy phân của acetylcholine. Có rất nhiều chất dẫn truyền thần kinh khác, đặc biệt là trong hệ thần kinh trung ương. Chúng bao gồm dopamine,
GABA, norepinephrine, glutamate và serotonin. Mỗi chất dẫn truyền thần kinh này đều có chất khử hoạt tính hóa học riêng. Một số neurotransmitter được tái
hấp thu vào các tế bào thần kinh tiết ra chúng quá trình này được gọi là thủy phân và cũng chấm dứt hiệu ứng của xung phát.
Sự phức tạp và đa dạng của các khớp thần kinh khiến chúng trở thành mục tiêu thường xuyên của thuốc. Ví dụ, các loại thuốc làm thay đổi tâm trạng hoặc hành vi thường tác động lên các dẫn truyền thần kinh cụ thể trong não, và các loại thuốc chống tăng huyết áp ảnh hưởng đến sự dẫn truyền thần kinh ở cơ trơn của các
mạch máu.
PHÂN LOẠI NEURONS
Các tế bào thần kinh có thể được phân loại thành ba nhóm: các tế bào thần kinh cảm giác, các tế bào thần kinh vận động và các tế bào nội tạng (Hình 8– 3). Các tế bào thần kinh cảm giác mang xung từ các thụ thể đến hệ thần kinh trung ương. Thụ thể phát hiện những thay đổi bên ngoài hoặc bên trong và gửi thông tin đến CNS dưới dạng xung bằng cáchHệ thống thần kinh trung ương diễn giải những xung động này như một cảm giác. Các tế bào thần kinh cảm giác từ các thụ thể trong da, cơ xương và khớp được gọi là soma; những vùng từ các thụ thể trong cơ quan nội tạng được gọi là tế bào thần kinh cảm giác nội tạng.
Các tế bào thần kinh vận động (hoặc các nơron thần kinh) thực hiện các xung từ hệ thần kinh trung ương đến các cơ quan đích. Hai loại đó là là các cơ và tuyến. Để phản hồi với các xung, cơ co bóp hoặc thư giãn và các tuyến tiết ra. Các tế bào thần kinh vận động liên quan đến cơ xương được gọi là soma; những cơ trơn, cơ tim và tuyến được gọi là nội tạng. Tế bào thần kinh cảm giác và vận động tạo nên hệ thần kinh ngoại biên. Các tế bào thần kinh vận động nội tạng tạo thành hệ thần kinh tự trị, một phân khu chuyên biệt của PNS sẽ được thảo luận sau trong chương này.
Neuron trung gian được tìm thấy hoàn toàn trong hệ thần kinh trung ương. Chúng được sắp xếp để chỉ mang theo cảm giác hoặc xung động cơ, hoặc để tích hợp các chức năng này.
Một số interneurons trong não có liên quan đến suy nghĩ, học tập và trí nhớ. Một nơron mang các xung chỉ theo một hướng. Đây là kết quả của cấu trúc và vị trí của tế bào thần kinh, cũng như sự sắp xếp vật lý của nó với các tế bào thần kinh khác và mô hình kết hợp của các khớp thần kinh. Do đó, hệ thống thần kinh hoạt động là một mạng lưới “đường một chiều” khổng lồ, và không có nguy cơ xung nào xảy ra và hủy bỏ các xung đột khác.
DÂY THẦN KINH VÀ CÁC BÓ THẦN KINH
Dây thần kinh là một nhóm các sợi trục và / hoặc nhánh của nhiều tế bào thần kinh, với các mạch máu và mô liên kết. Các dây thần kinh cảm giác chỉ được tạo ra từ các tế bào thần kinh cảm giác. Các dây thần kinh thị giác cho thị giác và thần kinh khứu giác cho mùi là những ví dụ về các dây thần kinh với một chức năng hoàn toàn cảm giác. Dây thần kinh vận động chỉ được tạo ra bởi các tế bào thần kinh vận động; dây thần kinh tự trị là dây thần kinh vận động. Một dây thần kinh hỗn hợp chứa cả các tế bào thần kinh cảm giác và vận động. Hầu hết các dây thần kinh ngoại vi của chúng ta, chẳng hạn như dây thần kinh hông ở chân, là các dây thần kinh hỗn hợp.
Thuật ngữ bó thần kinh đề cập đến các nhóm tế bào thần kinh trong hệ thống thần kinh trung ương. Tất cả các tế bào thần kinh trong đường thần kinh đều quan tâm đến hoạt động của cảm giác hoặc vận động. Những bó này thường được gọi là chất trắng vì vỏ myelin của các tế bào thần kinh cung cấp cho chúng một màu
trắng; thuật ngữ này được sử dụng cho các bộ phận của cả não và tủy sống.
TỦY SỐNG
Tủy sống truyền xung đến và ra khỏi não và là trung tâm tích hợp cho phản xạ tủy sống. Mặc dù tuyên bố về chức năng này rất ngắn gọn và có vẻ rất đơn giản, nhưng tủy sống có tầm quan trọng lớn đối với hệ thần kinh và toàn bộ cơ thể.
Nằm trong ống sống và màng não, tủy sống được bảo vệ tốt khỏi chấn thương cơ học. Trong chiều dài, tủy sống kéo dài từ lồi củ của xương chẩm đến đĩa giữa đốt sống thắt lưng đầu tiên và thứ hai.
Mặt cắt ngang của tủy sống được thể hiện trong hình 8–3; tham khảo nó khi bạn đọc những điều sau đây. Chất xám bên trong có hình chữ H; chất xám bao gồm các tế bào của các tế bào thần kinh vận động và các tế bào trung gian. Chất trắng bên ngoài được tạo thành từ các sợi trục myelinated và các nhánh của noron trung gian. Những sợi thần kinh này được nhóm thành các vùng thần kinh trên cơ sở chức năng của chúng.
Các bó sau (chẳng hạn như các cột lưng và các vùng thuộc đồi thị) mang các xung cảm giác tới não. Các bó trước(chẳng hạn như các vùng corticospinal và rubrospinal) mang động cơ xung ra khỏi não. Cuối cùng, tìm kênh trung tâm; điều này chứa dịch não tủy và liên tục với các lỗ trong não gọi là não thất.
SPINAL NERVES
Có 31 cặp dây thần kinh tủy , những dây thần kinh xuất phát từ tủy sống. Các dây thần kinh được đặt tên theo đốt sống tương ứng của chúng: 8 cặp cổ, 12 cặp ngực, 5 cặp thắt lưng, 5 cặp xương cùng và 1 cặp xương cụt rất nhỏ. Chúng được thể hiện trong hình 8–4; lưu ý rằng mỗi dây thần kinh được chỉ định bằng một chữ cái và một số. Thần kinh cổ thứ 8 là C8, dây thần kinh ngực thứ nhất là T1…
Nói chung, các dây thần kinh cổ chi phối phần gáy, cổ, vai, cánh tay và cơ hoành. Các dây thần kinh ngực đầu tiên cũng có nhánh vào dây thần kinh chi phối tay. Các dây thần kinh ngực còn lại cung cấp thân của cơ thể. Các dây thần kinh thắt lưng và xương cùng chi phối hông, khoang chậu và chân. Lưu ý rằng các dây thần kinh thắt lưng và xương cùng dưới đầu tủy sống (để đạt được lỗ hở thích hợp của chúng để thoát ra khỏi ống đốt sống); điều này được gọi là equina cauda, theo nghĩa đen là “đuôi ngựa”. Một số dây thần kinh ngoại vi quan trọng và điểm đến của chúng được liệt kê trong Bảng 8–3.
Mỗi dây thần kinh cột sống có hai rễ, đó là các tế bào thần kinh đi vào hoặc rời khỏi tủy sống (xem hình 8–3). Phần lưng được tạo thành từ các tế bào thần kinh
cảm giác mang các xung động vào tủy sống. Ruột rễ lưng là một phần mở rộng của rễ lưng có chứa các tế bào của các tế bào thần kinh cảm giác (xem hình 8–3). Thuật ngữ hạch ngữ nghĩa là một nhóm các tế bào bên ngoài CNS. Các thân tế bào này nằm trong kênh sống và do đó được bảo vệ khỏi thương tích (xem Hộp 8–2: Bệnh zona).
Gốc bụng là gốc động cơ; nó được tạo thành từ các sợi thần kinh vận động mang xung từ tủy sống đến các cơ hoặc tuyến. Các tế bào của các tế bào thần kinh vận động, như đã đề cập trước đây, là trong chất xám của tủy sống. Khi hai rễ thần kinh hợp nhất, thần kinh cột sống do đó hình thành là một dây thần kinh hỗn hợp.
PHẢN XẠ TỦY
Khi bạn nghe phản xạ , bạn có thể nghĩ đến một hành động “chỉ xảy ra” và một phần là như vậy. Phản xạ là một phản ứng không tự nguyện đối với một kích thích, đó là, một hành động tự động được kích thích bởi một sự thay đổi cụ thể của một loại nào đó. Phản xạ tủy sống là những phản ứng không phụ thuộc trực tiếp vào não, mặc dù não có thể ức chế hoặc tăng cường chúng. Chúng ta không phải suy nghĩ về những phản xạ này, điều rất quan trọng, như bạn sẽ thấy.
REFLEX ARC CUNG PHẢN XẠ
Một cung phản xạ là con đường mà các xung thần kinh di chuyển khi phản xạ được gợi ra, và có năm phần thiết yếu:
1. Thụ thể — phát hiện sự thay đổi (kích thích) và tạo ra xung.
2. Các tế bào thần kinh cảm giác truyền các xung từ các thụ thể đến hệ TK TW
3. Hệ thần kinh trung ương — chứa một hoặc nhiều khớp thần kinh (neuron trung gian có thể là một phần của con đường).
4. Các nơron vận động – truyền các xung từ CNS đến cơ quan đáp ứng.
5. Cơ quan đáp ứng — thực hiện hành động đặc trưng của nó.
Bây giờ chúng ta hãy nhìn vào vòng cung phản xạ của một phản xạ cụ thể, phản xạ xương bánh chè (hoặc đầu gối), mà bạn có thể quen thuộc. Trong phản xạ này, một cái gõ trên gân cơ bên dưới xương bánh chè gây ra phần mở rộng của cẳng chân. Đây là phản xạ căng, có nghĩa là cơ bị kéo căng sẽ tự động co lại. Tham khảo hình 8–5 khi bạn đọc phần sau: Trong cơ tứ cơ tứ đầu đùi là (1) các thụ thể kéo dài phát hiện sự kéo dài được tạo ra bằng cách chạm vào gân cơ. Các thụ thể này tạo ra các xung được truyền dọc theo (2) các tế bào thần kinh cảm giác trong dây thần kinh đùi đến (3) tủy sống. Trong tủy sống, các thụ thể tế bào thần kinh cảm giác khớp (4) tế bào thần kinh
vận động (đây là một phản xạ 2 nơron. Các tế bào thần kinh vận động trong dây thần kinh đùi mang các xung trở lại (5) cơ tứ đầu đùi, tác nhân làm co bóp và kéo dài cẳng chân.
Phản xạ gân cơ tứ đầu đùi là một trong nhiều phản xạ lâm sàng để xác định xem hệ thần kinh có hoạt động tốt hay không. Nếu phản xạ gân cơ tứ đầu đùi vắng
mặt ở bệnh nhân, vấn đề có thể ở cơ đùi, dây thần kinh đùi, hoặc tủy sống. Cần thử nghiệm thêm để xác định độ chính xác trong cung phản xạ. Tuy nhiên, nếu phản xạ là bình thường, điều đó có nghĩa là tất cả các phần của cung phản xạ vẫn còn nguyên vẹn. Vì vậy, việc thử nghiệm phản xạ có thể là bước đầu tiên trong đánh giá lâm sàng tổn thương thần kinh.
Bạn có thể tự hỏi tại sao chúng ta có phản xạ như vậy, những phản xạ căng. Tầm quan trọng của chúng trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta là gì? Chúng có xảy ra không? Nếu bạn đã từng thấy một người nào đó ngủ thiếp đi trong khi đang ngồi, bạn có thể đã thấy một người: đầu của người đó rơi xuống và đột nhiên bị gãy. Các cơ cổ sau được kéo dài bởi giọt và sau đó co lại, đột ngột kéo đầu thẳng đứng. Phản xạ căng khác diễn ra ít hơn đáng kể. Hãy tưởng tượng một người đứng thẳng — cơ thể có hoàn toàn tĩnh lặng không? Không, không phải vì lực hấp dẫn tạo ra lực kéo xuống. Tuy nhiên, nếu cơ thể nghiêng về phía bên trái, các bên phải của chân và thân cây được kéo dài, và các cơ kéo dài tự động hợp đồng và kéo cơ thể thẳng đứng một lần nữa. Đây là mục đích của phản xạ căng; chúng giúp chúng ta đứng thẳng mà không phải suy nghĩ về việc đó. Nếu bộ não phải đưa ra quyết định mỗi khi chúng ta đung đưa một chút, tất cả sự tập trung của chúng ta sẽ cần thiết chỉ để đứng vững. Vì đây là phản xạ tủy sống, não không liên quan trực tiếp. Bộ não có thể nhận thức được rằng một phản xạ đã diễn ra, nhưng điều đó liên quan đến một tập hợp các tế bào thần kinh khác mang xung đến não.
Phản xạ cơ gấp(hoặc phản xạ thu hồi) là một loại phản xạ tủy sống khác. Các kích thích là một cái gì đó đau đớn và có khả năng gây hại, và phản ứng là để kéo ra khỏi nó. Nếu bạn vô tình chạm vào bếp nóng, bạn sẽ tự động rút tay ra. Phản xạ cơ gấp là phản xạ ba tế bào thần kinh vì các khớp thần kinh tế bào thần kinh cảm giác với các tế bào thần kinh trong tủy sống, với khớp thần kinh với các tế bào thần kinh vận động. Tuy nhiên, một lần nữa, bộ não không phải đưa ra quyết định bảo vệ cơ thể; phản xạ cơ gấp thực hiện điều đó một cách tự động (xem Hộp 8–3: Chấn thương dây cột sống). Bộ não có thể biết rằng phản xạ đã diễn ra, và thậm chí có thể học hỏi từ kinh nghiệm, nhưng điều đó đòi hỏi các tế bào thần kinh khác nhau, không phải là cung phản xạ.
NÃO BỘ
Não được tạo ra từ khoảng 100 tỷ tế bào thần kinh và chứa hàng nghìn tỉ khớp thần kinh, tất cả đều hoạt động như một tổng thể tích hợp. Các bộ phận chính của não là hành tủy, cầu não và trung não (gọi chung là thân não), tiểu não, vùng dưới đồi, đồi não và đại não. Những phần này được thể hiện trong hình 8–6. Chúng tôi sẽ thảo luận từng phần riêng biệt, nhưng hãy nhớ rằng tất cả chúng đều được kết nối với nhau, bằng cách xấp xỉ hàng tỷ tỷ đồng đó và làm việc cùng nhau.
VENTRICLES – Não thất
Não thất gồm bốn khoang trong não: hai não thất bên, não thất ba và não thất tư (Hình 8–7). Các não thất được lót bằng các tế bào biểu mô có lông (xem Bảng 8-A trong Bảng 8–1) và chứa đầy dịch não tủy (CSF). Mỗi não thất chứa một mạng lưới mao mạch được gọi là một đám rối mạch mạc, tạo thành dịch não tủy từ huyết tương. Dịch não tủy là dịch mô của hệ thần kinh trung ương; lưu thông và chức năng của nó sẽ được thảo luận trong phần về màng não.
MEDULLA – Hành não
Hành não kéo dài từ tủy sống đến cầu não và nằm phía trước tiểu não. Chức năng của nó là những chức năng mà chúng tôi nghĩ là quan trọng (như trong “dấu hiệu quan trọng”). Hành nãochứa các trung tâm tim mạch điều chỉnh nhịp tim, các trung tâm vận mạch điều chỉnh đường kính của các mạch máu và, do đó điều chỉnh huyết áp và các trung tâm hô hấp điều hòa hơi thở. Bạn có thể thấy lý do tại sao một chấn thương vỡ xương chẩm có thể nhanh chóng gây tử vong – chúng ta không thể tồn tại mà không có hành não. Cũng trong hành não là các trung tâm phản xạ ho, hắt hơi, nuốt và ói mửa.
PONS – Cầu não
Cầu não phồng ra phía trước từ phần trên của hành não. Bên trong cầu não là hai trung tâm hô hấp kết hợp các trung tâm hô hấp ở hành não để tạo nhịp thở bình thường. (Chức năng của tất cả các trung tâm hô hấp được thảo luận trong Chương 15.) Nhiều tế bào thần kinh khác trong cầu não (cầu não là từ tiếng Latin cho “cầu nối”) kết nối hành não với các bộ phận khác của não.
MIDBRAIN – Trung não
Các trung não kéo dài từ cầu não đến vùng dưới đồi và bao quanh các cống não não, một đường hầm kết nối các não thất ba và tư. Một số loại phản xạ khác
nhau được tích hợp ở trung não, bao gồm phản xạ thị giác và thính giác. Nếu bạn nhìn thấy một con ong bay về phía bạn, bạn sẽ tự động cúi xuống hoặc vặn vẹo;
đây là một phản xạ thị giác. Giữ một mắt nhìn con ong (thực sự là cả hai mắt) cho đến khi nó bay đi được gọi là theo dõi; các chuyển động mắt phối hợp làm cho
điều này có thể cũng là phản xạ. Các ví dụ khác đang theo dõi đường bay của một quả bóng chạy nhà hoặc một đường chuyền dài. Khả năng đọc phụ thuộc một
phần vào sự chuyển động phối hợp của nhãn cầu từng chữ một; đây là chức năng quét và là một phản xạ khác được trung gian bởi trung não. Quay đầu (tai) khi
nghe âm thanh là một ví dụ về phản xạ thính giác, cũng như phản xạ “giật mình”, nhảy hoặc co rúm khi nghe một âm thanh lớn bất ngờ như sấm. Trung não cũng quan tâm đến những gì được gọi là phản xạ ưỡn, những người giữ cho người đứng đầu thẳng đứng và duy trì sự cân bằng hoặc cân bằng. Khi một con mèo rơi xuống từ một gốc cây và đặt chân lên (nếu nó không quá cao), trung não của nó giúp đỡ thẳng đứng, và các phần khác của não sau đó vùng thân và chân vào vị trí hạ cánh.
CEREBELLUM – Tiểu não
Tiểu não được tách ra từ hành não và cầu não bởi não thất tư và thấp hơn các thùy chẩm của não. Như bạn đã biết, nhiều chức năng của tiểu não có liên quan đến chuyển động. Chúng bao gồm sự phối hợp, điều chỉnh của trương lực cơ, quỹ đạo thích hợp và điểm kết thúc của các chuyển động, và duy trì tư thế và trạng thái cân bằng. Lưu ý rằng đây là tất cả không tự chủ; nghĩa là, tiểu não hoạt động dưới mức suy nghĩ ý thức. Điều này rất quan trọng để cho phép não có ý thức làm việc mà không bị quá tải. Ví dụ, nếu bạn quyết định lấy bút chì, các xung động cho chuyển động cánh tay đến từ não.Tiểu não sau đó sửa đổi các xung này sao cho các cử động tay và ngón tay của bạn được phối hợp, và bạn không thể chạm tới được cây bút chì.
Tiểu não dường như cũng tham gia vào các chức năng cảm giác nhất định. Ví dụ, nếu bạn nhắm mắt lại và một người nào đó đặt một quả bóng tennis bằng một tay và một quả bóng chày ở bên kia, bạn có thể nói đó là cái nào không? Chắc chắn bạn có thể, bởi “cảm giác” của mỗi: kết cấu và trọng lượng hoặc sức nặng. Nếu bạn lấy một bình đựng cà phê bằng nhựa (có nắp đậy) bạn có thể cho biết cốc có đầy, nửa đầy hay không? Một lần nữa, bạn chắc chắn có thể. Bạn có phải suy nghĩ về nó? Không. Tiểu não, một phần, chịu trách nhiệm về khả năng này.
Để điều chỉnh trạng thái cân bằng, tiểu não (và giữa não) sử dụng thông tin về trọng lực và chuyển động được cung cấp bởi các thụ thể ở tai trong. Các thụ thể này được thảo luận thêm trong Chương 9.
HYPOTHALAMUS – Vùng dưới đồi
Nằm cao hơn tuyến yên và thấp hơn vùng đồi thị, vùng dưới đồi là một vùng nhỏ của não với nhiều chức năng đa dạng:
1. sản xuất hormone chống bài niệu (ADH) và oxy- tocin; những hormone này sau đó được lưu trữ ở tuyến yên sau. ADH cho phép thận tái hấp thu nước trở lại vào máu và do đó giúp duy trì thể tích máu. Oxytocin gây co thắt tử cung.
2. Sản xuất các hormon giải phóng (còn gọi là các yếu tố giải phóng) kích thích sự tiết hormon bởi tuyến yên trước. Bởi vì các hormon này được đề cập trong Chương 10, một ví dụ duy nhất sẽ được đưa ra ở đây: Vùng dưới đồi tạo ra hormone tăng trưởng hormone (GHRH), kích thích tuyến yên trước để tiết ra hormone tăng trưởng (GH).
3. Điều hòa nhiệt độ cơ thể bằng cách thúc đẩy các phản ứng như đổ mồ hôi trong môi trường ấm hoặc run rẩy trong môi trường lạnh (xem Chương 17).
4. Quy định về lượng thức ăn; vùng dưới đồi được cho là đáp ứng với những thay đổi về mức độ dinh dưỡng trong máu, hóa chất tiết ra bởi các tế bào mỡ và các
hormon tiết ra qua đường tiêu hóa. Ví dụ, trong một bữa ăn, sau một thời gian tiêu hóa nhất định, ruột non tạo ra một loại hoóc-môn lưu thông đến vùng dưới đồi
và mang lại cảm giác no, hoặc no, và chúng ta có xu hướng ngừng ăn.
5. Tích hợp chức năng của hệ thần kinh tự chủ, do đó điều chỉnh hoạt động của các cơ quan như tim, mạch máu và ruột. Điều này sẽ được thảo luận chi tiết hơn
sau trong chương này.
6. Xuất hiện các phản ứng nội tạng trong các tình huống cảm xúc. Khi chúng ta tức giận, nhịp tim thường tăng lên. Hầu hết chúng ta, khi xấu hổ, sẽ đỏ mặt, đó là sự giãn mạch trên da mặt. Những phản ứng này được đưa ra bởi hệ thần kinh tự chủ khi vùng dưới đồi nhận thức được sự thay đổi trạng thái cảm xúc. Cơ sở thần
kinh của cảm xúc của chúng ta không được hiểu rõ, và những phản ứng nội tạng đối với cảm xúc không phải là điều mà hầu hết chúng ta có thể kiểm soát.
7. Duy trì nhịp điệu cơ thể như tiết hormon, chu kỳ giấc ngủ, thay đổi trong tâm trạng, hoặc sự tỉnh táo tinh thần. Điều này thường được gọi là đồng hồ sinh học
của chúng ta, nhịp điệu như nhịp sinh học, có nghĩa là “khoảng một ngày.” Nếu bạn đã phải thức suốt 24 giờ, bạn biết cách mất phương hướng, cho đến khi đồng
hồ sinh học đã được đặt lại.
THALAMUS – Vùng đồi thị
Vùng đồi thị là cao hơn vùng dưới đồi và thấp hơn so với não. Não thất thứ ba là một khoang hẹp đi qua cả đồi thị và vùng dưới đồi. Nhiều chức năng của vùng
đồi thị có liên quan đến cảm giác. Cảm giác xung động đến não (ngoại trừ những cảm giác về mùi) đi theo con đường thần kinh mà lần đầu tiên đi vào vùng đồi thị,
nhóm các xung này trước khi chuyển chúng đến não, nơi cảm giác được cảm nhận. Ví dụ, cầm một tách cà phê nóng tạo ra các xung cho nhiệt, cảm ứng và kết cấu, và hình dạng của cốc (cảm giác cơ), nhưng chúng ta không trải qua những cảm giác riêng biệt này. Vùng đồi thị tích hợp các xung từ các thụ thể da và từ tiểu
não; có nghĩa là, nó đặt chúng lại với nhau trong một loại gói điện hóa và đưa chúng đến vùng giác quan trong thùy đỉnh của não để các tế bào thần kinh cảm thấy toàn bộ và có thể diễn giải cảm giác một cách nhanh chóng.
Một số cảm giác, đặc biệt là những cảm giác khó chịu như đau, được cho là được cảm nhận bởi vùng đồi thị. Tuy nhiên,vùng đồi thị không thể định khu hoá cảm giác; nghĩa là, nó không biết cảm giác đau đớn đến từ đâu. Các khu vực cảm giác của não là cần thiết cho định khu hóa và nhận thức chính xác.
Vùng đồi thị cũng có thể ức chế cảm giác không quan trọng. Nếu bạn đang đọc một cuốn sách thú vị, bạn có thể không nhận thấy ai đó vào phòng. Bằng cách tạm thời ngăn chặn các cảm giác nhỏ, vùng đồi thị cho phép não tập trung vào các nhiệm vụ quan trọng.
Các bộ phận của đồi thị cũng được tham gia vào sự tỉnh táo và nhận thức (tỉnh táo và biết chúng ta đang có), và các bộ phận khác đóng góp vào trí nhớ. Đối với những chức năng này, cũng như đối với những chức năng khác,vùng đồi thị hoạt động rất chặt chẽ với đại não.
CEREBRUM – Đại não
Phần lớn nhất của bộ não con người là đại não, trong đó bao gồm hai bán cầu cách nhau bởi khe nứt theo chiều dọc. Ở đáy rãnh sâu này là thể chai, một
dải 200 triệu nơron kết nối bán cầu não phải và trái. Trong mỗi bán cầu là một não thất bên.
Bề mặt của não là chất xám gọi là vỏ não. Chất xám bao gồm các thân tế bào củatế bào thần kinh, mà thực hiện nhiều chức năng của đại não. Bên trong của chất xám là chất trắng, được làm từ các sợi trục myelin và sợi nhánh nối các thùy của não với nhau và đến tất cả các phần khác của não.
Trong não người, vỏ não được gấp lại rộng rãi. Các nếp gấp được gọi là các cuộn hoặc các hồi, (bạn có thể thấy nếp gấp của vỏ não ở phần phía trước của
não trong Hình 8–6). Việc gấp này cho phép sự hiện diện của hàng triệu tế bào thần kinh trong vỏ não. Vỏ não của một con vật như chó hoặc mèo không có nếp gấp rộng. Sự khác biệt này cho phép chúng ta đọc, nói, làm phân chia lâu dài, viết thơ và ca khúc, và làm nhiều thứ khác “con người” mà chó và mèo không thể làm được.
Vỏ não được chia thành các thùy có cùng tên với xương sọ bên ngoài. Do đó, mỗi bán cầu có một thùy trán, thùy đỉnh, thùy thái dương và thùy chẩm (Hình 8-8). Những thùy đã được lập bản đồ; có nghĩa là, một số khu vực nhất định được biết là được kết hợp với các chức năng cụ thể. Chúng tôi sẽ thảo luận các chức năng của não theo các khu vực được lập bản đồ này.
Frontal Lobes – Thùy trán
Trong các thùy trán là các khu vực vận động tạo ra các xung động cho việc di chuyển hữu ý. Diện lớn nhất là để di chuyển của bàn tay và khuôn mặt, những khu
vực có nhiều cơ bắp có khả năng chuyển động rất tốt hoặc chính xác. Đó là kích thước lớn của khu vực vận động dành cho họ mang lại cho các cơ bắp độ chính
xác của chúng. Khu vực vận động bên trái điều khiển chuyển động ở phía bên phải của cơ thể, và khu vực vận động bên phải điều khiển phía bên trái của cơ thể.
Đây là lý do tại sao một bệnh nhân bị tai biến mạch máu não, hoặc đột quỵ, ở thùy trán phải sẽ có liệt cơ ở phía bên trái (xem Hộp 8–4: Tai biến mạch máu não).
Trước diện vận động là những diện tiền vận động, có liên quan đến các kỹ năng vận động đã học được yêu cầu một chuỗi các chuyển động. Ví dụ như buộc dây
giày có vẻ gần như tự động đối với chúng ta; chúng ta quên đã học được nó. Nó không phải là một phản xạ, tuy nhiên; thay vào đó, vỏ não tiền vận động đã học
được trình tự rất tốt đến mức chúng ta có thể lặp lại nó mà không suy nghĩ một cách có ý thức về nó.
Các bộ phận của thùy trán ngay phía sau đôi mắt là vỏ não trước trán hoặc orbitofrontal. Khu vực này là có liên quan với những thứ như giữ phản ứng cảm xúc phù hợp với tình hình, nhận ra rằng có những tiêu chuẩn của hành vi (luật hay quy tắc của một trò chơi hoặc lịch sự đơn giản) và sau đó, và dự đoán và lập kế hoạch cho tương lai. Một ví dụ có thể hữu ích để đưa tất cả điều này với nhau: Có người với thiệt hại vào vùng não trước trán có thể trở thành tức giận nếu bút hết mực trong lớp, có thể ném bút vào một ai đó, và có thể không nghĩ rằng một cây bút sẽ là cần thiết vào ngày mai và rằng đó là thời gian để đi mua một cái. Như bạn có thể thấy, vỏ não trước trán là rất quan trọng đối với hành vi xã hội. Đây là một phần của bộ não cho phép chúng ta nhận ra rằng những người khác có thể không luôn luôn nghĩ rằng cách chúng ta làm. Đây là phần mà nghĩ “Rất tiếc” và cho phép chúng ta xin lỗi vì những lời hoặc hành động mà được có lẽ kém coi. Vỏ não trước trán rất nhiều đóng góp cho những gì làm cho chúng ta con người và có thể thưởng thức nhân tính của người khác.
Cũng ở thùy trán, thường chỉ thùy trái cho hầu hết mọi người thuận tay phải, là khu vực ngôn luận Broca của động cơ, kiểm soát sự chuyển động của miệng có liên quan trọng việc nói.
Parietal Lobes – Thùy Đỉnh
Các khu vực cảm giác chung trong thùy đỉnh nhận được xung từ các thụ thể trong da và cảm nhận và giải thích các cảm giác da. Khu vực bên trái dành cho phía bên phải của cơ thể và ngược lại. Những khu vực này cũng nhận được xung từ các thụ thể kéo dài trong cơ bắp cho ý thức cơ bắp ý thức. Phần lớn nhất của các khu vực này là cảm giác ở bàn tay và mặt, những bộ phận của cơ thể với các thụ thể da nhất và các thụ thể cơ nhất. Các khu vực vị giác, chồng chéo lên các thùy đỉnh và thùy thái dương, nhận các xung từ vị giác trên lưỡi và ở những nơi khác trong khoang miệng.
Temporal Lobes – Thùy Thái Dương
Các khu vực khứu giác trong thùy thái dương nhận được xung từ các thụ thể trong khoang mũi để cảm nhận mùi. Khu vực hội lưu khứu giác tìm hiểu ý nghĩa của mùi như mùi sữa chua, hoặc lửa, hoặc bánh kẹo nâu nướng trong lò, và cho phép não suy nghĩ sử dụng thông tin đó một cách hiệu quả. Các khu vực thính giác, như tên của chúng cho thấy, nhận xung từ các thụ thể ở tai trong để nghe. Khu vực hội lưu thính giác khá lớn. Một phần của nó liên quan đến ý nghĩa của các từ mà chúng ta nghe, tức là, với lời nói. Các bộ phận khác là để giải thích các âm thanh như sấm sét trong cơn bão, tiếng còi xe cứu thương, hoặc một em bé khóc. Nếu không có sự giải thích thích hợp, chúng ta sẽ nghe thấy âm thanh nhưng sẽ không biết ý nghĩa của nó hoặc có thể tích hợp nó với các giác quan khác và không thể đáp ứng một cách thích hợp.
Cũng trong các thùy thái dương ở bán cầu não trái (đối với hầu hết chúng ta-bán cầu ưu thế) là những khu vực phát biểu khác có liên quan đến ý nghĩ trước khi nói. Mỗi người trong chúng ta có lẽ có thể nhớ lại (và hối hận) lần khi chúng ta “nói mà không suy nghĩ,” nhưng trong thực tế điều đó là không thể. Suy nghĩ diễn ra rất nhanh và rất cần thiết để có thể nói được (xem Hộp 8–5: Mất ngôn ngữ).
Occipital Lobes – Thùy Chẩm
Các tín hiệu xung điện từ võng mạc của mắt di chuyển dọc theo các dây thần kinh thị giác đến các khu vực thị giác ở các thùy chẩm. Những khu vực này “nhìn thấy”. Các khu vực liên kết trực quan giải thích những gì được nhìn thấy và cho phép não suy nghĩ sử dụng thông tin. Hãy tưởng tượng xem một chiếc đồng hồ. Nhìn đồng hồ khác với việc có thể diễn giải nó. Tại một thời điểm, chúng ta đã học cách diễn giải khuôn mặt đồng hồ và dây đeo đồng hồ, và bây giờ chúng ta không phải quyết định ý thức thời gian mà đồng hồ hiển thị. Chúng ta có thể đơn giản sử dụng thông tin đó, chẳng hạn như vội vàng một chút để không bị trễ lớp. Các phần khác của thùy chẩm liên quan đến các mối quan hệ không gian; đó là, những thứ như đánh giá khoảng cách và nhìn thấy trong ba chiều hoặc khả năng
đọc bản đồ và liên kết nó với thế giới vật chất.
Vỏ não có đặc tính của sự mềm dẻo thần kinh, khả năng thích ứng với nhu cầu thay đổi, để tuyển dụng các tế bào thần kinh khác nhau cho một số chức năng, như có thể xảy ra trong thời thơ ấu hoặc hồi phục sau đột quỵ. Một ví dụ khác là vỏ não thị giác của một người được sinh ra mù. Các tế bào thần kinh trong thùy chẩm đã được sử dụng cho thị lực sẽ thường được sử dụng cho một chức năng khác; một số có thể trở thành một phần của khu vực thính giác được sử dụng để
bản địa hóa âm thanh và ước tính khoảng cách của chúng. Những người trong chúng ta có thể nhìn thấy có thể không dựa vào việc nghe để xác định vị trí ; chúng ta chỉ cần nhìn vào nơi chúng ta nghĩ âm thanh phát ra. Một người mù không thể làm được điều này, và có thể có một danh mục âm thanh, ý nghĩa của âm thanh, khoảng cách âm thanh, và một số thứ khác trong một phần của vỏ não bình thường là cho thị lực.
Người càng trẻ, bộ não càng dẻo. Bộ não của trẻ em có khả năng thích ứng phi thường. Khi chúng ta già đi, độ dẻo giảm đi đôi chút, nhưng vẫn còn hiện diện.
Diện liên hợp
Như bạn thấy trong hình 8-8, nhiều phần của vỏ não không liên quan đến chuyển động hoặc cảm giác . Đây có thể được gọi là diện liên hợp và có lẽ là những gì thực sự làm cho chúng ta cá nhân. Nó có lẽ là những khu vực mang lại cho mỗi người chúng ta một cá tính, một cảm giác hài hước, và khả năng lý luận và sử dụng logic. Học tập và bộ nhớ cũng là chức năng của các khu vực này.
Mặc dù nhiều điều đã được học về sự hình thành của những trí nhớ, nhưng các giải thích vẫn chưa được hiểu đầy đủ và hầu hết nằm ngoài phạm vi của cuốn sách này. Tuy nhiên, một thời gian ngắn, chúng ta có thể nói rằng những ký ức về những thứ như con người hay sách vở hoặc những gì bạn đã làm trong mùa hè năm ngoái liên quan đến hip-pocampus(hồi hải mã) (từ tiếng Hy Lạp cho “cá ngựa”), một phần của thùy thái dương trên sàn của não thất bên.
Hai hồi hải mã dường như thu thập thông tin từ nhiều khu vực của vỏ não. Ví dụ, khi bạn gặp một người bạn, bộ nhớ xuất hiện như một tổng thể: “Đây là Fred”, không phải những phần nhỏ. Những người tổn thương hồi hải mã không thể hình thành những kỷ niệm mới kéo dài hơn một vài giây và gặp khó khăn khi nhớ lại những ký ức cũ.
Hồi hải mã bên phải cũng được cho là tham gia vào nhận thức không gian (theo nghĩa đen: “suy nghĩ không gian”). Ví dụ, nếu bạn đang đi học và một người bạn
hỏi bạn cách ngắn nhất để về nhà của bạn, bạn có thể sẽ nhanh chóng hình thành một bản đồ trong đầu. Bạn có thể thấy bao nhiêu bộ nhớ có liên quan (đường
phố, địa danh, v.v.), nhưng hồi hải mã có thể tiến thêm một bước nữa và làm cho ký ức của bạn có thể nhìn thấy ba chiều và tinh thần. Bạn có thể thấy đường về
nhà. Đó là nhận thức không gian.
Người ta tin rằng hầu hết, nếu không phải tất cả, những gì chúng ta có kinh nghiệm hoặc học được được lưu trữ ở đâu đó trong não. Đây là trí nhớ dài hạn, dù có ý thức hay tiềm thức, và có lẽ liên quan đến việc tạo ra các kết nối mới trong não. Đôi khi một kích hoạt có thể mang lại những kỷ niệm từ nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ trước; một mùi hương nhất định hoặc một bài hát có thể hoạt động như những người kích hoạt có thể. Sau đó, chúng tôi thấy mình nhớ lại một cái gì đó từ quá khứ và tự hỏi nó đến từ đâu.
Mất tính cách do phá hủy các tế bào thần kinh não có lẽ là đáng kể nhất trong bệnh Alzheimer (xem Hộp 8-6: Bệnh Alzheimer).
Basal Ganglia – Các nhân nền
Các nhân nền là những khối chất xám trong chất trắng của bán cầu não (xem Hình 8–6). Chức năng của chúng là những đường của vận động hữu ý, và kết hợp với tiểu não. Các hạch nền giúp điều chỉnh các trương lực cơ, và chúng phối hợp các cử động phụ như vung cánh tay khi đi bộ hoặc cử chỉ trong khi nói. Cử chỉ và nét mặt có thể hùng hồn như lời nói và thường đi cùng và bổ sung cho cuộc trò chuyện của chúng ta. Bệnh phổ biến nhất của nhân nền là bệnh Parkinson (xem Hộp 8–7: Bệnh Parkinson).
Corpus Callosum – Thể chai
Như đã đề cập trước đó, thể chai là một dải các sợi thần kinh nối các bán cầu não trái và phải. Điều này cho phép mỗi bán cầu biết những gì người khác đang
làm. Một người với đào tạo âm nhạc có một thể chai dày hơn (nhiều tế bào thần kinh) hơn một người không có. Âm nhạc dường như làm cho tế bào não trong đại
não hoạt động nhiều hơn những người không học âm nhạc , và não phản ứng với nhiều tế bào thần kinh và khớp thần kinh. Đối với tất cả mọi người, ngay cả những người không phải là nhạc sĩ, thể chai là quan trọng bởi vì đối với hầu hết chúng ta bán cầu não trái có chứa các khu vực nói và bán cầu phải không. Vì vậy,thể chai cho phép bán cầu não trái biết bán cầu não đang nghĩ về cái gì, và bán cầu não phải biết cái bán cầu não trái đang suy nghĩ và nói về cái gì. Một ví dụ ngắn gọn có thể hữu ích. Nếu bạn đặt tay trái phía sau lưng và ai đó đặt bút chì trong tay bạn (bạn không nhìn vào nó) và hỏi bạn đó là gì, bạn có thể nói được không? Có, bạn có thể.
Bạn sẽ cảm thấy hình dạng và trọng lượng của bút chì, tìm điểm và công cụ xóa. Các xung động cảm giác từ bàn tay trái của bạn được hiểu là “bút chì” bởi khu vực cảm giác chung trong thùy đỉnh phải của bạn. Bán cầu não của bạn có lẽ không thể nói được, nhưng suy nghĩ của nó có thể được chuyển tải bằng thể chai đến bán cầu não trái, nơi có khu vực nói. Bán cầu não trái của bạn có thể nói rằng bạn đang cầm bút chì. Các khía cạnh khác của “phân công lao động” của bán cầu não của chúng ta nằm ngoài phạm vi của cuốn sách này, nhưng nó là một chủ đề hấp dẫn mà bạn có thể muốn khám phá thêm.
MENINGES AND CEREBROSPINAL FLUID – Các màng não và Dịch não tủy
Màng mô liên kết bao phủ não và tủy sống được gọi là màng não; ba lớp được minh họa trong hình 8-9. Lớp ngoài cùng dày nhất, được làm bằng mô liên kết sợi, là màng cứng (tiếng Latinh dành cho “mẹ cứng rắn”), là lót mặt trong của xương sọ và xương sống. Màng nhện ở giữa được tạo thành từ các chuỗi mô liên kết giống như mạng nhện. Màng mềm là một màng rất mỏng phủ trên bề mặt của tủy sống và não. Giữa màng nhện và màng mềm là khoang dưới nhện chứa dịch não tủy (CSF), dịch mô của hệ thần kinh trung ương.
Nhớ lại não thất của não: hai não thất bên, não thất ba và não thất tư. Mỗi tế bào chứa một đám rối màng mạc, một mạng mao dẫn hình thành dịch não tủy từ
huyết tương. Đây là một quá trình liên tục, và dịch não tủy sau đó lưu thông trong và xung quanh hệ thần kinh trung ương (Hình 8–10).
Từ não thất thứ ba , dịch não tủy chảy qua não thất tư, sau đó đến kênh trung tâm của tủy sống, và đến các vùng dưới sọ và cột sống dưới nhện. Khi nhiều dịch não tủy được hình thành, bạn có thể mong đợi rằng một số phải được tái hấp thu, và đó là những gì xảy ra. Từ khoang dưới nhện ở sọ , dịch não tủy được tái hấp thu qua hạt nhện vào máu trong xoang tĩnh mạch sọ (tĩnh mạch lớn trong lớp màng não sọ hai lớp). Dịch não tủy trở vào huyết tương một lần nữa và tỷ lệ tái hấp thu thường bằng với tỷ lệ sản xuất.
Bởi vì dịch não tủy là chất lỏng mô, một trong những chức năng của nó là mang chất dinh dưỡng đến các nơron thần kinh trung ương và loại bỏ các chất thải ra
máu khi chất lỏng được tái hấp thu. Các chức năng khác của dịch não tủy là hoạt động như một đệm cho hệ thống thần kinh trung ương. Não và tủy sống được bao bọc trong các màng chứa đầy chất lỏng hấp thụ sốc. Bạn có thể, ví dụ, lắc đầu của bạn mạnh mà không làm tổn hại đến bộ não của bạn. Đương nhiên, sự bảo vệ này có giới hạn; những cú đánh rất mạnh hoặc nặng đến sọ sẽ thực sự gây tổn thương não.
Việc kiểm tra dịch não tủy có thể được sử dụng trong chẩn đoán một số bệnh nhất định (xem khung 8.8)
CRANIAL NERVES – Đôi dây TK sọ não
12 cặp dây thần kinh sọ xuất hiện từ não hoặc các bộ phận khác của não – chúng được thể hiện trong hình 8–11. Tên gọi của chúng cho biết nguồn gốc của chúng, và nhiều trong số chúng thực hiện các xung động cho các chức năng liên quan đến đầu. Một số, tuy nhiên, có nhiều điểm đến xa hơn. Các xung động cho các giác quan của khứu giác, vị giác, thị giác, thính giác và trạng thái cân bằng đều được các dây thần kinh sọ mang đến các vùng giác quan tương ứng trong não.
Một số dây thần kinh sọ mang xung động về vận động đến các cơ của mặt và mắt hoặc các tuyến nước bọt. Các dây thần kinh phế vị (vagus có nghĩa là “lang thang”) chi nhánh rộng rãi đến thanh quản, tim, dạ dày và ruột, và ống phế quản. Các chức năng của dây thần kinh sọ được tóm tắt trong Bảng 8–4.
THE AUTONOMIC NERVOUS SYSTEM – Hệ Thần kinh tự chủ
Hệ thống thần kinh tự chủ (ANS) thực sự là một phần của hệ thần kinh ngoại vi ở chỗ nó bao gồm các phần chi phối vận động của một số dây thần kinh sọ và dây
thần kinh sống. Vì chức năng của nó rất chuyên biệt, tuy nhiên, hệ thống thần kinh tự trị thường được thảo luận như một thực thể riêng biệt, như chúng ta sẽ làm ở đây.
Tạo nên hệ thống thần kinh tự chủ là các tế bào thần kinh vận động nội tạng để cơ trơn, cơ tim và các tuyến. Đây là những hiệu ứng nội tạng; cơ sẽ co bóp hoặc thư giãn, và các tuyến sẽ tăng hoặc giảm tiết.
ANS có hai bộ phận: giao cảm và giao cảm. Thông thường, chúng hoạt động đối lập với nhau, như bạn sẽ thấy. Các hoạt động của cả hai bộ phận được tích hợp bởi vùng dưới đồi, đảm bảo rằng các tác nhân nội tạng sẽ phản ứng phù hợp với tình hình.
AUTONOMIC PATHWAYS – Đường thần kinh tự chủ
Đường thần kinh tự chủ liên quan đến hệ thống thần kinh trung ương đến các phần chi phối các cơ nội tạng khác nhau giải phẫu từ đường thần kinh thân thể đến chi phối cơ xương. Quay trở lại FIG. 8-3 và tìm ra tế bào thần kinh vận động. Đây là một tế bào vận động của thần kinh thân thể; thân tế bào trong tủy sống và sợi trục của nó kéo dài đến các cơ xương, nơi nó liên hợp với các tế bào cơ. Một đường thần kinh thân thể tương ứng một tế bào thần kinh. Một con đường tự chủ bao gồm hai tế bào thần kinh. Nó bao gồm hai tế bào thần kinh vận động cái mà Synapse với một hạch ngoài CNS.
Các tế bào thần kinh đầu tiên được gọi là tế bào thần kinh trước hạch, từ CNS đến hạch. Các neuron thứ hai được gọi là neuron sau hạch, từ hạch đến chi phối nội tạng. Hạch thực sự là thân tế bào của tế bào thần kinh sau hạch. Nhìn vào hình 8-12 khi bạn đọc phần tiếp theo.
SYMPATHETIC DIVISION – Sự phân chia thần kinh giao cảm
Một tên khác cho sự phân chia thần kinh giao cảm là sự chia các hạch thuộc phần ngực-thắt lưng, mà cho chúng ta biết nơi tế bào thần kinh giao cảm trước hạch bắt nguồn từ đâu . Thân tế bào của chúng đang ở trong lồng ngực và một số nằm ở phần thắt lưng của tủy sống. Sợi trục thần kinh của chúng mở rộng đến các
hạch giao cảm, hầu hết trong số đó được đặt tại hai chuỗi hạch bên ngoài cột sống (xem hình. 8-12). Trong hạch là các khớp thần kinh giữa các nơron trước hạch
và sau hạch; các sợi trục thần kinh sau hạch trực tiếp đến chi phối nội tạng . Tế bào thần kinh trước hạch kết nối với nhiều tế bào thần kinh sau hạch đối với nhiều cơ quan cảm ứng. Sắp xếp giải phẫu này có tầm quan trọng sinh lý: Cách phân chia thần kinh giao cảm mang lại phản ứng nhanh và trên diện rộng ở nhiều cơ quan.
Phân chia ANS như hình. 8-12 được tóm tắt trong Bảng 8-5. Việc phân chia thần kinh giao cảmlà chiếm ưu thế trong những tình huống căng thẳng, trong đó bao
gồm giận dữ, sợ hãi, hay lo âu, cũng như tập thể dục. Đối với tổ tiên thời tiền sử của chúng ta về các tình huống căng thẳng thường liên quan đến sự cần thiết của hoạt động-vật lý mãnh liệt “bay hoặc đáp ứng bay.” Hệ thống thần kinh của chúng tôi đã không thay đổi rất nhiều trong 50.000 năm, và nếu bạn nhìn vào bảng 8-6, bạn sẽ thấy những loại phản ứng, kích thích sự phân chia thần kinh giao cảm. tăng nhịp tim, tăng chuyển hóa trong cơ xương cung cấp chúng với oxy hơn, tiểu phế quản giãn ra để có trong không khí hơn, và những chuyển hóa gan của glycogen thành glucose để cung cấp năng lượng. Đồng thời, nhu động của dịch tiết tiêu hóa giảm và chậm; nó là quan trọng trong một tình huống căng thẳng. trong da và cơ quan nội tạng vận chuyển máu đến nhiều hơncơ quan quan trọng như tim, cơ bắp và não. Tất cả những phản ứng kích hoạt tổ tiên của chúng ta ở lại và chiến đấu hoặc để thoát khỏi nguy hiểm tiềm tàng. Mặc dù chúng có thể không luôn luôn ở
trong một tình huống đe dọa tính mạng trong căng thẳng (chẳng hạn như tìm ra các loại thuế thu nhập), cơ thể chúng ta đang chuẩn bị cho việc đó. Hình 8-13 mô tả tất cả các bộ phận cơ thể phân bố bởi bộ phận cảm; đường thần kinh là màu xanh lam.
PARASYMPATHETIC DIVISION – Phân chia thần kinh phó giao cảm
Tên gọi khác của thần kinh phó giao cảm là Craniosacral. Các thân tế bào thần kinh phó giao cảm trước hạch nằm trong thân não và các đoạn xương cùng của tủy sống. Sợi trục thần kinh của chúng trong các cặp dây thần kinh phế vị là 3, 7, 9, và 10 (làm mắt vận động, trên khuôn mặt, thiệt hầu và dây thần kinh phế vị) và trong một số dây thần kinh xương cùng và mở rộng đến các hạch phó giao cảm. Những hạch mà rất gần hoặc thực sự trong những tác động nội tạng (xem các Bảng. 8-12 và 8-13 đường thần kinh được hiển thị bằng màu đỏ), và bao gồm các cơ quan tế bào hậu hạch, với sợi trục thần kinh rất ngắn đến các tế bào hiệu ứng.
Trong thần kinh phó giao cảm, một tế bào thần kinh trước hạch chỉ có khớp thần kinh với một vài tế bào thần kinh hậu hạch để chỉ có một đáp ứng. Với sự sắp xếp giải phẫu này, rất cục bộ (một bộ phận) phản ứng có thể xảy ra. Việc phân chia thần kinh phó giao cảm chiếm ưu thế trong thoải mái (không có stress) tình huống để thúc đẩy hoạt động bình thường của một số hệ thống nội tạng. Tiêu hóa sẽ hiệu quả, với tăng chất tiết và nhu động ruột; đại tiện và tiểu tiện có thể xảy ra; và trái tim sẽ đập với tốc độ nghỉ ngơi bình thường. Các chức năng khác của bộ phận này được liệt kê trong Bảng 8-6.
Chú ý rằng khi một cơ quan nhận được xung cả giao cảm và phó giao cảm, các câu trả lời là đối lập. Một sự sắp xếp như vậy làm cho việc duy trì một mức độ thích hợp của hoạt động khá đơn giản, như trong việc thay đổi nhịp tim để đáp ứng các nhu cầu của tình hình. Chú ý rằng một số cũng phần đáp ứng của nội tạng chỉ nhận xung giao cảm. Trong trường hợp này, phản ứng ngược lại được đưa về bởi sự sụt giảm trong các xung cảm. Bài tiết ra bởi các tuyến mồ hôi là một ví dụ.
NEUROTRANSMITTERS Chất dẫn truyền thần kinh
Nhớ lại của dẫn truyền thần kinh cho phép các xung thần kinh đi qua synapse. Có hai con đường liên quan đến khớp thần kinh tự chủ, một giữa các nơron trước
hạch và hậu hạch (trong hạch tự chủ) và lần thứ hai giữa các nơron hậu hạch và các tế bào của nội tạng. Nhìn một lần nữa tại FIG. 8-12 và tìm ra các khớp thần
kinh cho từng bộ phận. Acetylcholine là được phát ra bởi tất cả các tế bào thần kinh trước hạch, cả hai thần kinh giao cảm và phó giao cảm; nó được bất hoạt bởi
men cholinesterase trong tế bào thần kinh vùng tủy ngực-thắt lưng. Tất cả các tế bào thần kinh phó giao cảm hậu hạch giải phóng acetylcholin ở synap với các tế bào đáp ứng ở nội tạng của họ. Hầu hết các tế bào thần kinh hậu hạch giao cảmphát norepinephrine ở synap với các tế bào đáp ứng ở nội tạng. norepinephrin được bất hoạt bởi một trong hai transferase (COMT), hoặc monoamine oxidase (MAO), hoặc nó có thể được gỡ bỏ từ synapse bởi tái hấp thu. Các tế bào thần kinh hậu hạch giao cảm mà giải phóng acetylcholin là những tế bào thần kinh tác động tuyến mồ hôi và một số đến cơ trơn trong của các mạch máu trong cơ xương (để mang về giãn mạch).
AGING AND THE NERVOUS SYSTEM – Lão hóa và hệ thần kinh
Bộ não lão hóa làm mất tế bào thần kinh, nhưng sự thiệt hại là chỉ một tỷ lệ nhỏ trong tổng số tế bào thần kinh. Sự hình thành của các kết nối synaptic được cho là làm chậm đáng kể như chúng ta già đi, nhưng đây không phải là nguyên nhân thông thường về sự suy giảm trí tuệ ở người cao tuổi. (phổ biến hơn nguyên nhân là, trầm cảm, suy dinh dưỡng, hạ huyết áp, và các tác dụng phụ của thuốc.) Một số hay quên là để được mong đợi, tuy nhiên, như là một khả năng giảm cho giải quyết vấn đề nhanh chóng, nhưng hầu hết bộ nhớ nên vẫn còn nguyên vẹn. Vận động tự chủ trở nên chậm hơn, cũng như phản xạ và thời gian phản ứng. Hãy suy nghĩ về lái xe, khả năng đôi khi chúng ta đưa cho các cấp. Đối với những người lớn tuổi, với nhận thức của họ và thời gian phản ứng chậm hơn, ý thức hơn về lái xe là
cần thiết.
Khi hệ thống thần kinh tự chủ suy giảm, khô mắt và táo bón có thể trở thành vấn đề. Hạ huyết áp thoáng qua có thể là kết quả của việc giảm kích thích giao cảm của co mạch. Trong hầu hết các trường hợp, tuy nhiên, người già là nhận thức được những khía cạnh của quá trình lão hóa sẽ có thể làm việc với các bác sĩ hoặc y tá của họ để thích ứng với chúng.
TÓM TẮT
Hệ thống thần kinh điều hòa nhiều hoạt động đơn giản nhất và phức tạp nhất của chúng tôi. Các xung được tạo ra và thực hiện bởi hệ thống thần kinh là một ví dụ về mức độ hóa học của tổ chức của cơ thể. Những xung thần kinh sau đó điều chỉnh hoạt động của các mô, các cơ quan và hệ thống cơ quan, cho phép chúng tôi để cảm nhận và phản ứng với thế giới xung quanh chúng ta và những thay đổi trong chúng ta. Việc phát hiện những thay đổi đó là chức năng của các cơ quan cảm giác, và họ là chủ đề của chương kế tiếp của chúng tôi.
Nguồn: Essentials of Anatomy and Physiology – Vietnamese Version.
