Y khoa Ykhoa, y học, y tế, kiến thức, lâm sàng, cận lâm sàng, chẩn đoán, điều trị, phác đồ, diễn đàn y khoa, hệ sinh thái y khoa online, mới nhất và đáng tin cậy.
Khi bạn nhiễm viêm gan C, có lẽ bệnh đái tháo đường không phải là vấn đề đầu tiên mà bạn phải để tâm đến. Nhưng thực tế hai bệnh này có mối liên hệ mật thiết hơn bạn nghĩ.
Đầu tiên, viêm gan C làm cho bạn dễ mắc đái tháo đường hơn. Và nếu bạn mắc đái tháo đường, nó có thể đẩy nhanh tác động của viêm gan C và gan có khả năng bị tổn thương nghiêm trọng hơn.
Nếu bạn bị nhiễm viêm gan C, làm sao để nhận biết bạn cũng đang trên đà mắc bệnh đái tháo đường? Dấu hiệu cảnh báo là “hiện tượng đề kháng insulin”.
Hiện tượng đề kháng Insulin hoạt động như thế nào?
Khi bạn ăn vào, cơ thể bạn sẽ phân giải thức ăn thành những phần nhỏ hơn. Một trong những thành phần đó là glucose, một loại đường để cung cấp năng lượng cho tế bào. Trong bữa ăn, glucose đi vào máu và đi khắp cơ thể bạn.
Nhưng chúng cần có sự trợ giúp để đi vào các tế bào, vai trò xúc tác đó là nhờ insulin. Insulin đóng vai trò như một người gác cửa có đúng chìa khóa.
Gan bạn sẽ phải làm gì với tất cả những điều này? Gan đóng vai trò như một ngân hàng glucose. Khi lượng glucose trong máu cao, chẳng hạn như trong bữa ăn, insulin sẽ báo với gan rằng: “Hãy dự trữ glucose để dùng sau, bạn sẽ cần nó đó.” Và gan của bạn sẽ dự trữ nó.
Sau đó, vào thời điểm giữa các bữa ăn hoặc khi bạn ngủ, gan sẽ giải phóng một số glucose trở lại máu.
Đó là cách bạn muốn cơ thể bạn vận hành. Khi bạn mắc tình trạng đề kháng insulin, các tế bào trong cơ thể vẫn sẽ đóng cửa mặc dù insulin vẫn hiện diện ở đó. Vì thế cơ thể phải sản xuất nhiều insulin hơn nữa để kiểm soát lượng glucose máu, nhưng khi tình trạng này cứ tiếp diễn, cơ thể bạn sẽ không còn đủ khả năng để kiểm soát nữa.
Nếu điều này diễn ra, glucose máu sẽ tăng cao và bạn có nguy cơ cao mắc bệnh đái tháo đường.
Và hóa ra viêm gan C khiến bạn có nhiều khả năng bị đề kháng insulin.
Viêm gan C gây tình trạng đề kháng insulin như thế nào?
Vì gan giúp kiểm soát lượng glucose máu, bất kì loại bệnh gan nào đều có thể dẫn đến đề kháng insulin. Với viêm gan C, cả hai gắn bó mật thiết với nhau hơn so với bình thường. Có đến hơn một nửa người bệnh mắc viêm gan C cũng bị đề kháng insulin.
Các bác sĩ không biết chính xác tại sao chúng tại có mối liên hệ chặt chẽ như vậy. Có vẻ như viêm gan C có thể tác động đến cả lượng insulin tiết ra lẫn hiệu quả của nó đế kiểm soát glucose máu. Nhưng quá trình đó xảy ra như thế nào thì vẫn chưa rõ.
Ít nhất, nếu có một nguyên nhân nào đó làm tăng khả năng bị đề kháng insulin, chẳng hạn như bị thừa cân, viêm gan C có thể làm bạn tăng cân hơn nữa.
Đề kháng insulin tác động đến viêm gan C như thế nào?
Cả đề kháng insulin và đái tháo đường đều giống như đổ thêm dầu vào lửa khiến tình trạng viêm gan C trở nên trầm trọng hơn. Chúng gây tác đông xấu đến mọi giai đoạn, từ tổn thương gan sớm đến việc cơ thể phản ứng với ghép gan.
Chúng gây nên sẹo trong gan và làm gan ngấm nhiều chất béo hơn bình thường. Khi những vấn đề đó tích tụ, gan của bạn sẽ không hoạt động tốt được nữa, điều này khiến bạn nhanh chóng gặp phải các vấn đề như xơ gan, ung thư gan và suy gan.
Làm sao để biết bản thân đang bị đề kháng insuline?
Cách duy nhất để biết là làm xét nghiệm máu. Hầu hết các trường hợp, bạn sẽ không nhận thấy bất kỳ dấu hiệu hay triệu chứng nào, vì vậy sẽ không có điều gì có thể gợi ý cho bạn về tình trạng này. Điều quan trọng là bạn cần phải biết bạn có nhiều nguy cơ mắc nó hơn hay không. Nếu bạn bị viêm gan C thì bạn có nhiều nguy cơ hơn rồi.
Phương pháp điều trị tốt nhất là gì?
Các bác sĩ vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng, nhưng hiện tại đã có rất nhiều nghiên cứu về nó. Nếu thuốc điều trị viêm gan C có thể loại bỏ virus ra khỏi cơ thể bạn, thì đó là một tín hiệu tốt.
Đầu tiên, nó có thể làm giảm đề kháng insulin và ngăn ngừa bệnh đái tháo đường. Nếu như bạn đã mắc đái tháo đường, viêm gan C có thể làm bệnh nặng hơn. Nó giống như một bệnh toàn phát đồng thời trong cơ thể. Vì vậy nếu bạn có thể loại bỏ bệnh viêm gan C, nó có thể làm chậm một số vấn đề nghiêm trọng hơn mà đái tháo đường có thể gây nên như những biến chứng ở tim và thận.
Bác sĩ cũng có thể yêu cầu bạn thực hiện những bước tương tự nếu như bạn chỉ bị kháng insulin. Cơ bản là bạn nên cố gắng giảm cân bằng cách ăn uống lành mạnh và tập thể dục. Bác sĩ có thể đề xuất bạn sử dụng một loại thuốc như metformin, có thể giúp cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn.
Nguồn:
American Diabetes Association, Diabetes Forecast: “What’s the Link Between Hepatitis C and Type 2?”
Liver International: “Hepatitis C and diabetes: one treatment for two diseases?”
U.S. National Library of Medicine: “Hepatitis C virus and type 2 diabetes,” “Hepatitis C Virus, Insulin Resistance, and Steatosis,” “Sustained virological response reduces incidence of onset of type 2 diabetes in chronic hepatitis C,” “Hepatitis C and insulin action: An intimate relationship.”
National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases: “Prediabetes & Insulin Resistance.”
University of California, San Francisco: “The Liver and Blood Sugar.”
Expert Review of Gastroenterology and Hepatology: “Insulin resistance in chronic hepatitis C: the search for effective drug treatment continues.”
Hepatology: “Antiviral treatment for hepatitis C virus infection is associated with improved renal and cardiovascular outcomes in diabetic patients.”
American Association for the Study of Liver Diseases and Infectious Diseases Society of America: “When and in Whom to Initiate Hepatitis C Therapy.”
Người dịch: Trần Gia Tân, Dương Minh Minh
Hiệu đính: BS Huỳnh Lê Thái Bão
Bài viết được dịch thuật và biên tập bởi ykhoa.org – Vui lòng không reup khi chưa được cho phép!
