[Cơ chế triệu chứng số 188] Sụp mi

MÔ TẢ

Sụp mi là hiện tượng mi mắt sụp xuống bất thường. Có thể xảy ra ở một hoặc 2 bên. Bình thường, mi trên che phủ 1–2 mm phần trên mống mắt, và mi dưới chạm tới bờ dưới mống mắt.

Hình 5.77 Bệnh nhân loạn dưỡng tăng trương lực cơ với ’khuôn mặt lưỡi cày’ và sụp mi 2 bên

 

NGUYÊN NHÂN

Phổ biến
• Hội chứng Horner
• Liệt thần kinh vận nhãn chung (CNIII)
• Sụp mi do cân cơ
• Chảy xệ mi mắt
Ít phổ biến
• Nhược cơ
• Loạn dưỡng tăng trương lực cơ
• Bệnh cơ ty lạp thể

Hình 5.78 Bệnh nhân với chứng nhược cơ trước và sau khi test edrophonium cho thấy sụp mí 2 bên, nặng hơn ở bên trái

 

CƠ CHẾ

Nguyên nhân gây sụp mi gồm:
1 Hội chứng Horner
2 Liệt thần kinh vận nhãn chung
3 Rối loạn khớp nối thần kinh-cơ
4 Loạn dưỡng tăng trương lực cơ
5 Rối loạn cơ học ở mô liên kết quanh mắt.

Hội chứng Horner
Hội chứng Horner là do tổn thương con đường giao cảm, phân bố thần kinh cơ sụn mi trên (Müller’s muscle), cơ tia của mống mắt và các tuyến mồ hôi trên mặt. yếu cơ sụn mi trên gây sụp mi trong hội chứng Horner. Đọc ‘hội chứng Horner’ ở chương  này.
Liệt dây vận nhãn chung (CNIII)
Cơ nâng mi trên chịu sự chi phối bởi các bó phó giao cảm của dây vận nhãn chung. Liệt dây vận nhãn chung gây sụp mi bởi làm yếu cơ nâng mi trên. Đọc ‘Liệt dây vận nhãn chung’ ở chương này.
Rối loạn khớp nối thần kinh cơ
Nhược cơ là một rối loạn tự miễn đặc trưng bởi các kháng thể chống lại các receptor acetylcholine hậu synap ở các khớp nối thần kinh cơ. Các cơ vận nhãn ngoài và các cơ mặt bị ảnh hưởng là chủ yếu. Trong bệnh nhược cơ, càng sử dụng cơ thì cơ càng yếu (fatiguability). Thêm vào đó, sự yếu cơ có thể phục hồi nếu như là nhiệt độ của cơ giảm, điều này có thể được chứng minh với test ‘chườm đá lên mắt’ ở trên giường.

 

 Loạn dưỡng cơ tăng trương lực
Không như hầu hết các rối loạn tiên phát khác của cơ (bệnh cơ), loạn dưỡng cơ tăng trương lực gây yếu các nhóm cơ ở mặt và ngoại biên. các dấu hiệu khác của loạn dưỡng cơ tăng trương lực gồm tăng trương
lực khi gõ và thực hiện động tác nắm.
Rối loạn cơ học của mô liên kết quanh mắt
Sụp mi do cân cơ gây ra bởi sự phân tách của cơ nâng và  mô liên kết ở vị trí cài sụn mi. Sưng phù khu trú và các thay đổi thoái hóa ở da và mô mềm của sụn mi có thể gây sụp mi. Chảy xệ mi mắt là do mô mi trên dư thừa làm xệ mi xuống.

 

 

 

Ý NGHĨA

sụp mi là dấu hiệu của yếu cơ hoặc là sự rối loạn mô liên kết của mi mắt.

 

 

 

 

 

 

 

 

Nguồn: Mechanisms of clinical signs. 1 st Edition. Mark Dennis Wiliam Bowen Lucy Cho
Tham khảo bản dịch của nhóm “Chia sẻ ca lâm sàng”

Xem tất cả các cơ chế triệu chứng tại : https://ykhoa.org/category/khoa-hoc/co-che-trieu-chung/