[Cơ chế triệu chứng số 92] Thở Cheyne–Stokes

1.MÔ TẢ
Thở Cheyne–Stokes được mô tả là kiểu thở đặc trưng bởi ngưng thở và thở nhanh luân phiên với kiểu sóng lên-xuống của lưu
lượng đỉnh. Trong thực hành, sẽ thấy kiểu thở lúc sâu lúc nông, BN thở sâu một thời gian ngắn và sau đó thở rất nông hoặc ngưng thở.

 

2.NGUYÊN NHÂN
Thường gặp
• Suy tim sung huyết (CHF; 40% BN sẽ
thở Cheyne–Stokes)
• Đột quỵ
Ít gặp
• Chấn thương sọ não
• U não
• Ngộ độ CO
• Dùng Morphine

3.CƠ CHẾ
Tổn thương nền hoặc những thay đổi ở trung tâm hô hấp của thân não (chịu trách nhiệm cho hô hấp tự ý).
CƠ CHẾ trong suy tim sung huyết
Vài thay đổi trong chuyển hóa ảnh hưởng đến hóa cảm thụ quan, thần kinh thực vật và thân não đã được xác định: • Sự tăng nhạy cảm của hóa cảm thụ quan trung ương ở thân não đối với sự thay đổi nồng độ CO2 trong máu ĐM có thể dẫn đến tăng thông khí.
Sự thải ra này làm giảm nồng độ CO2 đáng kể dẫn tới ngưng thở trungương (nghĩa là sự giảm động lực hô hấp).
• Giảm oxy máu do giảm cung lượng tim và sung huyết phổi gây ra tăng thông khí – kéo theo giảm CO2 máu và ngưng thở.
• Giảm oxy máu và tăng CO2 máu kết hợp làm tăng sự nhạy cảm của trung tâm thở trung ương và gây mất cân bằng hô hấp.
• Tim to và sung huyết phổi làm giảm dự trữ oxy và CO2 của phổi, chủ yếu là trong khi ngủ, làm chu kì hô hấp biến thiên nhiều hơn và ít ổn định hơn.

• Với tuần hoàn chậm trễ, giảm cung lượng tim nghĩa là mất nhiều thời gian hơn để máu giàu oxy đến hóa cảm thụ quan ngoại biên. Theo đó là những thay đổi nồng độ khí máu ĐM thường trễ và không thực sự thể hiện đúng, gây ra sự kém hoạt động hoặc tăng hoạt động hô hấp.
• Tăng nồng độ adrenaline gặp ở bệnh nhân suy tim sung huyết do sự tăng hoạt động của hệ TK giao cảm. Adrenaline làm tăng thông khí phút, do đó tăng sự thải ra CO2- gây giảm CO2 máu và làm ngưng thở.
4.Ý NGHĨA

Thở Cheyne–Stokes là một dấu hiệu có giá trị, thường gặp ở bệnh nhân có phân suất tống máu < 40% và gặp ở 50% bệnh nhân CHF. Nhiều nghiên cứu cho thấy những bệnh nhân suy tim có kiểu thở Cheyne– Stokes thì tiên lượng xấu hơn những bệnh nhân không thở kiểu này.

 

Nguồn: Mechanisms of Clinical Signs. 1st Edition. Mark Dennis William Bowen Lucy Cho.

Tham khảo bản dịch của nhóm “Chia sẻ ca lâm sàng”

 

Xem tất cả Cơ chế tiệu chứng tại:

https://ykhoa.org/category/khoa-hoc/co-che-trieu-chung/