[COVID-19] Hiệu quả (effectiveness) của vắc xin Pfizer/BioNTech (BNT162b2) và Oxford/AstraZeneca (ChAdOx1) đối với biến thể Delta của virus SARS-CoV-2

Rate this post

Hiệu quả của vắc xin Pfizer/BioNTech (BNT162b2) và Oxford/AstraZeneca (ChAdOx1) đối với biến thể Delta của virus SARS-CoV-2

Biến thể delta được phát hiện lần đầu tiên vào tháng 12 năm ngoái tại Ấn Độ. Sau khi lây nhiễm khắp quốc gia này, biến thể bắt đầu lan sang Anh rồi đến Hoa Kỳ và rồi chiếm ưu thế tại đây với khả năng lây lan rất mạnh và không kém phần nguy hiểm, đặc biệt với những ai chưa được tiêm vắc xin.
Tuy vắc xin đã chứng minh khả năng sinh miễn dịch tốt đối với các biến thể khác của COVID-19, hiệu quả của vắc xin đối với biến thể mới delta vẫn còn là một ẩn số.
Một nghiên cứu mới đây được đăng tải trên “Thánh kinh” NEJM đánh giá hiệu quả của hai loại vắc xin Pfizer và AstraZeneca đối với biến chủng này [1]. Điều thú vị là nhóm nghiên cứu tiếp cận hiệu quả vắc xin đối với biến thể delta theo đồng thời hai cách:
  • Cách 1: Thiết kế nghiên cứu case-control, so sánh trực tiếp hiệu quả vắc xin đối với biến thể delta so với biến thể alpha.
  • Cách 2: Trong nhóm những bệnh nhân COVID-19, tính tỷ lệ tương đối người nhiễm biến thể delta trên người nhiễm biến thể alpha, ước tính theo tình trạng tiêm chủng.

    Người ta đặt giả thuyết rằng: Nếu hiệu quả vắc xin đối với cả hai biến chủng là như nhau thì vắc xin sẽ không tạo ra sự chênh lệch về tỉ lệ nhiễm delta/alpha giữa hai nhóm chưa tiêm và đã tiêm vắc xin. Nói cách khác, tỉ lệ nhiễm biến thể delta/alpha ở nhóm chưa tiêm chủng và nhóm đã tiêm chủng sẽ bằng nhau.

    Ngược lại, nếu vắc xin kém hiệu quả hơn đối với biến thể delta, nó sẽ kéo theo số ca nhiễm biến thể delta cao do hiệu quả bảo vệ thấp. Khi đó tỉ lệ delta/alpha giữa hai nhóm chưa tiêm và đã tiêm sẽ lệch đi do có nhiều ca nhiễm biến thể delta.

KẾT QUẢ

  • Đối với người chỉ mới tiêm 1 liều: Hiệu quả vắc xin thấp hơn rõ ở nhóm nhiễm biến thể delta.
    Cụ thể, hiệu quả bảo vệ đối với biến thể delta là 30,7% (95CI: 25.2-35.7), khi so với biến thể alpha là 48,7% (95CI: 45.5-51.7).
  • Tuy nhiên, với người tiêm đủ 2 liều: Hiệu quả vắc xin đối với biến chủng delta chỉ giảm nhẹ.
    Cụ thể, đối với biến thể delta hiệu quả bảo vệ của vắc xin là 79.6% (95CI: 78.7-82.1); đối với biến thể alpha là 87.5% (95CI: 85.1-89.5)
  • Khi so sánh riêng hiệu quả giữa hai loại vắc xin Pfizer và AstraZeneca sau khi tiêm đủ 2 liều đối với biến chủng delta, vắc xin Pfizer cho hiệu quả cao hơn (88%, 95CI: 85.3-90.1) so với vắc xin AstraZeneca (67%, 95CI: 61.3-71.😎.

KẾT LUẬN

  • Hiệu quả bảo vệ của một số vắc xin COVID-19 có thể bị giảm đi đối với biến chủng delta, vốn có nhiều đột biến đặc trưng ở protein gai (spike).
  • Hiệu quả này giảm mạnh khi chỉ mới tiêm liều đầu tiên. Tuy nhiên, khi tiêm đủ hai liều, hiệu quả bảo vệ cải thiện rõ rệt.
  • Tiêm vắc xin vẫn là một trong những cách hiệu quả nhất để phòng ngừa COVID-19 hay các tình trạng nặng/biến chứng do COVID-19 gây ra.
  • Hiện tại biến chủng delta đang chiếm ưu thế tại nhiều nơi. Chính sách “phủ vắc xin” toàn dân với 1 liều, sau đó mới tiêm liều 2 có thể không còn hiệu quả đối với biến thể mới. Cần có chiến lược tiêm phù hợp hơn, ưu tiên tiêm đủ 2 liều để đảm bảo hiệu quả trên từng liều vắc xin.
    Advertisement

BỔ SUNG

Báo cáo của Moderna (chưa được peer-reviewed) cũng cho thấy hiệu quả tương đối của vắc xin này đối với biến thể delta, cũng như một số biến thể khác (https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.06.28.449914v1?fbclid=IwAR26d4REueR8T3U2xX0k-dC_1Nen_Lv5rrjN8cJplkN7XJqWufRojnrj47k)
Cảm ơn BS.Nguyễn Khởi Quân đã chia sẻ bài viết đến Diễn đàn Y khoa!
Nguồn: BS. Nguyễn Khởi Quân

Tài liệu tham khảo: 

1.https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2108891?fbclid=IwAR3A0yf0-VcYkopztvgtZqT5T5jCiDtl40SpC3iAcf60h1U2xGQDQv5npZw

2.https://www.yalemedicine.org/news/5-things-to-know-delta-variant-covid?fbclid=IwAR2hW5I3EApPkxdOnC45euwsXTwaD3j1yaDpAggCIIZpAx5cqM_8HBe2sVo

3.https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/variants/delta-variant.html?fbclid=IwAR1DzyWYQjRmu7Jgq36BoF_nWcYRU9K6g5ljZy1hLOe3SyWNxgYgWHhL-Ro

4.Vắc xin Oxford/AstraZeneca: https://yhoccongdong.com/thongtin/vaccine-covid-19-vaxzevria-astrazeneca/

5.Vắc xin Pfizer/BioNTech: https://yhoccongdong.com/thongtin/vaccine-pfizer-biontech/

Link bài viết: https://www.facebook.com/groups/ylamsang/permalink/1223721004740522/

Giới thiệu phuongthao0508

Check Also

ĐAU TRONG UNG THƯ TỤY

ĐAU TRONG UNG THƯ TỤY Đau là một triệu chứng thường gặp trong bệnh lý …