[COVID-19] Triển vọng mới cho vaccine COVID-19 sử dụng mRNA

Triển vọng mới cho vaccine COVID-19 sử dụng mRNA<<<

TS. Nguyễn Hồng Vũ,
Viện Nghiên cứu ung thư, City of Hope, California, USA
Cố vấn khoa học Ruy Băng Tím

==========

Ngày 18 tháng 5 vừa qua, công ty sản xuất vaccine Moderna ở Mỹ vừa công bố một số thông tin cơ bản về kết quả thử nghiệm lâm sàng giai đoạn I về vaccine có tên là “mRNA-1273” phòng ngừa virus nCoV (SARS-CoV-2). Tuy chưa có báo cáo khoa học chi tiết để có thể phân tích sâu hơn nhưng công bố sơ bộ này cho thấy vaccine “có vẻ” có nhiều triển vọng để tiến xa hơn.

Nếu các bạn xem video mình nói về vaccine trước đó (https://youtu.be/0WOQPubxJW0) thì vaccine này phát triển dựa trên phương pháp thứ 3 đó là sử dụng các phần nhỏ của virus hay còn gọi là subunit vaccine. Trong trường hợp này, để đưa 1 phần nhỏ của virus (protein S của nCoV, phần gai trên màng virus) vào người, các nhà khoa học của công ty Moderna đã sử dụng một đoạn vật liệu di truyền là mRNA mã hóa cho nó và chích vào người tình nguyện. Khi vào trong tế bào thì mRNA này sẽ được dịch mã để tạo thành protein S và protein này sẽ được đưa lên màng tế bào hoặc tiết ra ngoài (hình phía trên, bên trái). Các protein S này sẽ được các tế bào miễn dịch của cơ thể con người nhận diện như một kháng nguyên lạ hay một kẻ xâm nhập và từ đó kích hoạt phản ứng miễn dịch để chống lại nó. Sự thành công của vaccine là khi, qua việc nhận biết protein S này, hệ miễn dịch học được cách nhận biết virus nCoV thực sự!

Vaccine được đánh giá qua các tiêu chí như sau:

1️⃣ Độ an toàn:
Nhìn chung, vaccine mRNA-1273 khá an toàn, phù hợp với các nghiên cứu lâm sàng các vaccine mRNA tượng tự trên các bệnh khác của Moderna trước đây. Chỉ xảy ra một số trường hợp dị ứng như xảy ra phản ứng phụ ở 3 người ở liều cao nhất và 1 người ở liều trung bình. Tất cả các triệu chứng này chỉ trong thời gian ngắn và tự hết. Không có phản ứng phụ nghiêm trọng nào được ghi nhận.

2️⃣ Kháng thể “nhận biết protein S” (binding antibody) có được tạo ra hay không?

Đây là điều kiện đầu tiên cần biết vì kháng thể tạo ra có nhận biết đúng protein S mà nhà thiết kế vaccine mong đợi thì mới hy vọng nó có thể nhận biết được mục tiêu trên virus nCoV mà chúng ta muốn nhắm đến.

Ở tiêu chí này, vaccine mRNA-1273 cho thấy ở cả 3 liều thử nghiệm từ thấp đến cao (25, 100 và 250 microgram) đều cho thấy việc tạo ra các kháng thể có khả năng kết dính với protein S. Ở ngày thứ 43, tức sau 2 lần chích vaccine, những người được chích ở liều thấp (25 microgram) cho thấy lượng kháng thể này tương đương với người khỏi bệnh Covid-19 tự nhiên và những người được chích ở liều trung bình (100 microgram) cho thấy lượng kháng thể cao hơn.

3️⃣ Các kháng thể này có thể “trung hòa” (neutralization) được virus hay không?

“Trung hòa” có nghĩa là các kháng thể này phải ngăn được virus gây bệnh cho người được chích vaccine. Việc trung hòa của kháng thể có thể xảy ra bằng nhiều cách: 🛑không cho virus có thể bám lên màng tế bào; 🛑nếu virus bám lên màng tế bào thì không thể xâm nhập vào bên trong; hoặc 🛑nếu xâm nhập vào bên trong thì không thể thoát ra khỏi vỏ (Hình phía dưới bên phải)

Ở điểm này, nhóm nghiên cứu đã cho thấy các kháng thể lấy từ người được chích sau 43 ngày có khả năng trung hòa virus bằng hoặc cao hơn so với người khỏi bệnh Covid-19 tự nhiên.

Với những kết quả khả quan này công ty Moderna sẽ sớm bắt đầu thử nghiệm giai đoạn II với 600 người tham gia để tìm ra liều phù hợp nhất (dự định sẽ chỉ thử nghiệm liều 50 và 100 microgram, bỏ liều cao nhất vì lý do an toàn và không cần thiết). Họ hy vọng sẽ bắt đầu thử nghiệm giai đoạn III vào tháng 7 để kiểm tra xem vaccine có thể ngăn ngừa bệnh ở các nhóm nguy cơ cao, chẳng hạn như nhân viên y tế và những người có bệnh nền (underlying medical problems).

Advertisement

Ngoài vaccine này thì còn khá nhiều các vaccine khác cũng đang được phát triển và có những triển vọng ở mức độ khác nhau. Tuy còn quá sớm để có thể nói vaccine nào sẽ là hiệu quả nhất và có thể áp dụng đại trà cho mọi người nhưng dựa trên các kết quả hiện nay chúng ta có thể hy vọng biết được câu trả lời trong vòng dưới 1 năm.

Let’s hope 🙂

Bảo trọng nhe bà con,

Một số bài viết liên quan trước đó:

Ngày 23 tháng 4 năm 2020 (Vaccine Covid-19 đầu tiên cho thấy hiệu quả trên khỉ)
https://www.facebook.com/vu.nguyen.758/posts/3399979036683110

Ngày 21 tháng 4 năm 2020 (Những mặt trận VIRUS nCoV tấn công)
https://www.facebook.com/vu.nguyen.758/posts/3394739240540423

Ngày 5 tháng 4 năm 2020 (Các tiến độ nghiên cứu về chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa Covid19)
https://www.facebook.com/vu.nguyen.758/posts/3354115061269508

Ngày 2 tháng 4 năm 2020 (Chuyện khẩu trang – Gió đổi chiều)
https://www.facebook.com/vu.nguyen.758/posts/3346811158666565

Ngày 23 tháng 3 năm 2020 (All Medicines are Poison – tất cả Thuốc là Độc Dược)
https://www.facebook.com/vu.nguyen.758/posts/3319755238038824

Ngày 20 tháng 3 năm 2020 (Video clip – Vaccine phòng ngừa virus nCoV)
https://www.facebook.com/vu.nguyen.758/posts/3314163535264661

TS. Nguyễn Hồng Vũ,
Viện Nghiên cứu ung thư, City of Hope, California, USA
Cố vấn khoa học Ruy Băng Tím

Tài liệu tham khảo:

https://www.nature.com/articles/d41586-020-01092-3 (Coronavirus vaccine trials have their first results — but their promise is still unclear)

https://investors.modernatx.com/…/moderna-announces-positiv… (Moderna Announces Positive Interim Phase 1 Data for its mRNA Vaccine (mRNA-1273) Against Novel Coronavirus)

#drvunguyen #virus #nCoV #COVID