Đau bụng là gì?
Đau bụng tức là đau hoặc chuột rút trong bụng . Bụng (abdomen hay belly) là vùng giữa ngực và xương chậu. Cơn đau có thể từ khó chịu nhẹ đến chuột rút hoặc đau dữ dội. Nó cũng có thể nhói, rất nhói (giống như dao đâm) hoặc không rõ ràng. Nó có thể cảm thấy như áp lực hoặc đốt cháy.
Đau bụng là không bình thường, nhưng thường không nghiêm trọng
Nguyên nhân
Có nhiều nguyên nhân gây ra đau bụng như:
- Loét, khó tiêu hoặc ợ nóng
- Nhiễm trùng như ngộ độc thực phẩm hoặc cúm dạ dày
- Dị ứng thực phẩm hoặc khó tiêu hóa các sản phẩm sữa (không dung nạp lactose) hoặc gluten
- Táo bón, tiêu chảy hoặc viêm dạ dày (kích ứng dạ dày)
- Thoát vị
- Nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc sỏi thận
- Căng cơ
- Viêm ruột thừa
- Các vấn đề khác về gan, tuyến tụy hoặc mạch máu
Phụ nữ có thể bị đau do kinh nguyệt, mang thai, co bóp tử cung trong khi sinh hoặc cho con bú, hoặc bị bệnh hoặc nhiễm trùng trong tử cung, xương chậu hoặc buồng trứng.
Đôi khi đau bụng là do có vấn đề ở một bộ phận khác của cơ thể như phổi hoặc tim. Ví dụ, một cơn đau tim có thể gây đau bụng trên.
Bạn không phải lúc nào cũng biết vấn đề ở đâu hoặc vấn đề nghiêm trọng như thế nào từ cơn đau riêng lẻ. Các tình trạng nhẹ như có khí trong dạ dày hoặc cúm dạ dày có thể gây đau dữ dội, trong khi các vấn đề nghiêm trọng hơn như viêm ruột thừa hoặc ung thư có thể chỉ gây đau nhẹ lúc đầu.
Nếu đau bụng dữ dội hoặc có bất kỳ triệu chứng nào sau đây, hãy liên hệ với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe càng sớm càng tốt:
- Buồn nôn, sốt hoặc không thể giữ thức ăn trong vài ngày.
- Máu trong nhu động ruột
- Khó thở
- Nôn ra máu
- Mang thai
- Đau bụng
- Đau sau chấn thương bụng gần đây
- Đau kéo dài trong vài ngày
Chẩn đoán
Dịch vụ chăm sóc sức khỏe sẽ hỏi về triệu chứng và bệnh sử và tiến hành thăm khám. Hãy chắc chắn rằng nói chính xác:
- Lần đầu tiên cảm thấy đau
- Đau ở đâu
- Đau khi nào
- Đau bao lâu
- Bất cứ điều gì làm cho nó đau như ăn hoặc đi bộ
- Bất cứ điều gì làm cho nó tốt hơn như tránh một số loại thực phẩm hoặc nghỉ ngơi
Xét nghiệm:
- Xét nghiệm máu
- Xét nghiệm nước tiểu
- Xét nghiệm nhu động ruột để kiểm tra máu
- X-quang ngực và bụng
- CT scan, sử dụng tia X và máy tính để hiển thị hình ảnh chi tiết về các cấu trúc bên trong cơ thể
- Siêu âm, sử dụng sóng âm thanh để hiển thị hình ảnh của các cấu trúc bên trong cơ thể
- Nội soi, sử dụng một ống mỏng, linh hoạt, được chiếu sáng và máy ảnh nhỏ xíu đi qua miệng để nhìn vào thực quản và dạ dày
- MRI, sử dụng từ trường và sóng vô tuyến mạnh để hiển thị hình ảnh chi tiết của bụng
- Soi đại tràng sigma hoặc nội soi đại tràng, sử dụng một ống mỏng, linh hoạt, được chiếu sáng và máy ảnh nhỏ đi qua trực tràng của bạn để nhìn vào ruột già
- Nội soi, là một phẫu thuật trong đó một ống nhỏ được chiếu sáng vào bụng thông qua một vết cắt nhỏ để xem xét các cơ quan và mô bên trong bụng. Sinh thiết có thể được thực hiện để giúp chẩn đoán. Sinh thiết là lấy một mẫu mô nhỏ để xét nghiệm.
Điều trị
Điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra cơn đau. Dịch vụ y tế có thể kê thuốc để:
- Điều trị đau
- Điều trị hoặc ngăn ngừa nhiễm trùng
- Giảm khí và đầy hơi dạ dày
- Giảm axit trong dạ dày
Cán bộ y tế sẽ tư vấn phẫu thuật cho một số vấn đề như cắt ruột thừa khi bị nhiễm trùng.
Cách tự chăm sóc bản thân
Dưới đây là một số lưu ý có thể làm bạn cảm thấy tốt hơn, sau khi nhân viên y tế đảm bảo rằng bạn không cần các phương pháp điều trị khác:
- Tắm nước ấm
- Nhâm nhi nước hoặc chất lỏng trong suốt khác
- Thay đổi chế độ ăn uống nếu một số loại thực phẩm và đồ uống là nguyên nhân gây đau bụng
- Nêu cảm thấy chứng khí và đầy hơi, có thể dùng thuốc không kê đơn có chứa simethicone.
- Thuốc kháng axit có thể giúp giảm chứng khó tiêu, ợ nóng và buồn nôn.
- Thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen hoặc acetaminophen có thể giúp giảm đau bụng kinh hoặc đau cơ, nhưng aspirin và ibuprofen có thể làm cho dạ dày khó chịu tồi tệ hơn. Đọc nhãn và làm theo hướng dẫn sử dụng. Trừ khi được nhân viên y tế khuyến nghị, bạn không nên dùng các loại thuốc này trong hơn 10 ngày.
+ Thuốc chống viêm không steroid (NSAID), chẳng hạn như ibuprofen, naproxen và aspirin, có thể gây chảy máu dạ dày và các vấn đề khác. Những rủi ro tăng theo tuổi.
+ Acetaminophen có thể gây tổn thương gan hoặc các vấn đề khác. Trừ khi được nhân viên y tế, đừng dùng hơn 3000 miligam (mg) trong 24 giờ. Để chắc chắn rằng bạn không dùng quá nhiều, hãy kiểm tra các loại thuốc khác bạn dùng để xem chúng có chứa acetaminophen hay không. Hỏi nhân viên y tế liệu bạn có cần tránh uống rượu trong khi dùng thuốc này hay không.
Đặt câu hỏi với các nhân viên y tế:
- Làm thế nào và khi nào thì bạn sẽ nhận được kết quả
- Mât bao lâu để hồi phục
- Những hoạt động nào nên tránh và khi nào có thể trở lại hoạt động bình thường
- Cách chăm sóc bản than tại nhà
- Những triệu chứng hoặc vấn đề bạn nên theo dõi và phải làm gì nếu bạn có chúng
Chắc chắn rằng bạn biết khi nào nên quay lại kiểm tra.
Gọi 911 (hoặc 115 nếu ở Việt Nam) nếu bạn bị đau bụng kèm theo đau hàm, cánh tay, vai, ngực hoặc lưng, đổ mồ hôi, buồn nôn, thở ngắn hoặc lo âu. Những triệu chứng có thể có nghĩa là bạn đang bị đau tim.
Link nguồn gốc: http://accesssurgery.searchbox.science/patientEdHandouts.aspx?gbosID=249546
Bài viết tự dịch – Vui lòng không reup
Tác giả: Huỳnh Khánh Linh