1. Tổng quan:
- Chứng phình động mạch não là một chỗ phình to bất thường hoặc “bong bóng” trong thành động mạch trong não. Hầu hết chứng phình động mạch não không tạo ra triệu chứng nào cho đến khi chúng trở nên to, bắt đầu rỉ máu hoặc vỡ.
- Chứng phình động mạch não có thể rò rỉ hoặc vỡ, gây chảy máu vào não (đột quỵ xuất huyết). Thông thường, một chứng phình động mạch não bị vỡ xảy ra trong không gian giữa não và các mô mỏng bao phủ não. Loại đột quỵ xuất huyết này được gọi là xuất huyết dưới nhện (là sự chảy máu đột ngột vào khoang trống (khu vực dưới màng nhện) ở giữa não và lớp màng bao phủ não. Nguyên nhân thường do một động mạch bị phình ở não đứt vỡ)
- Triệu chứng:
- Đột ngột, đau đầu cực kỳ nghiêm trọng
- Buồn nôn và ói mửa
- Cổ cứng
- Nhìn mờ hoặc nhìn đôi
- Nhạy cảm với ánh sáng
- Động kinh
- Một mí mắt rũ xuống
- Mất ý thức
- Nếu chứng phình động mạch não đè lên các dây thần kinh trong não của bạn, nó có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng:
+ Một mí mắt
+Tầm nhìn đôi hoặc những thay đổi khác về tầm nhìn
+Đau ở phía trên hoặc phía sau mắt
+ Một đồng tử giãn
+ Tê hoặc yếu ở một bên mặt hoặc cơ thể.
- Các yếu tối rủi ro
- Tuổi cao hơn
- Hút thuốc lá
- Huyết áp cao (tăng huyết áp)
- Lạm dụng ma túy, đặc biệt là việc sử dụng cocaine
- Thường xuyên uống rượu với nồng độ cao
- Một số loại phình động mạch có thể xảy ra sau chấn thương đầu (bóc tách phình động mạch) hoặc do nhiễm trùng máu nhất định (phình động mạch cơ).
- Bệnh thận đa nang, một rối loạn di truyền dẫn đến túi chứa đầy chất lỏng trong thận và thường làm tăng huyết áp
- Động mạch chủ hẹp bất thường (liên kết động mạch chủ), mạch máu lớn cung cấp máu giàu oxy từ tim đến cơ thể
- Dị dạng động mạch não (AVM não), một kết nối bất thường giữa các động mạch và tĩnh mạch trong não làm gián đoạn dòng chảy máu bình thường giữa chúng
- Tiền sử gia đình bị phình động mạch não.
- Biến chứng:
- Khi chứng phình động mạch não vỡ, chảy máu thường chỉ kéo dài trong vài giây. Máu ảnh hưởng trực tiếp cho các tế bào xung quanh, có thể làm hỏng hoặc tiêu diệt các tế bào khác. Nó cũng làm tăng áp lực bên trong hộp sọ.
- Nếu áp lực trở nên quá cao, máu và oxy cung cấp cho não có thể bị gián đoạn đến mức mất ý thức hoặc thậm chí tử vong có thể xảy ra.
- Các biến chứng có thể phát triển sau khi vỡ phình động mạch bao gồm:
+ Chứng phình động mạch đã vỡ hoặc rò rỉ có nguy cơ chảy máu trở lại. Chảy máu lại có thể gây tổn thương thêm cho các tế bào não.
+Co thắt mạch máu (Sau khi phình động mạch não vỡ, các mạch máu trong não của bạn có thể bị thu hẹp một cách thất thường. Tình trạng này có thể hạn chế lưu lượng máu đến các tế bào não (đột quỵ thiếu máu cục bộ) và gây thêm tổn thương và mất tế bào.
+Tràn dịch não. Khi vỡ phình động mạch dẫn đến chảy máu trong không gian.
- Điều trị:
- Điều trị chứng phình động mạch não có nhiều triển vọng hơn so với vài năm trước. Có nhiều lựa chọn điều trị hiệu quả và ít xâm lấn hơn cho những bệnh nhân. Bác sĩ sẽ xem xét và đưa ra phương pháp điều trị tốt nhất. Một số yếu tố bao gồm tuổi bệnh nhân, kích thước của phình động mạch và vị trí của phình động mạch.
- Phẫu thuật mở( Phương pháp phẫu thuật để điều trị phình động mạch. Bác sĩ phẫu thuật phơi bày phình động mạch bằng phẫu thuật cắt sọ và đặt một kẹp kim loại trên nền phình động mạch để máu không thể xâm nhập vào đó).
- Nội mạch
- Trị liệu (cuộn dây, stent, thiết bị phân dòng)
- Không điều trị: quan sát, với sự kiểm soát các yếu tố nguy cơ và hình ảnh lặp lại có thể
- Các quyết định liên quan đến điều trị dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm:
+ Bệnh nhân tình trạng thần kinh, tình trạng y tế và tuổi
+Vị trí, kích thước và hình dạng của phình động mạch
+Nguy cơ vỡ phình động mạch
+Tiền sử gia đình bị phình mạch hoặc xuất huyết dưới nhện
Những yếu tố này và các yếu tố khác giúp bác sĩ quyết định loại điều trị nào được đề nghị.
Thông thường các bác sĩ điều trị chứng phình động mạch bằng phương pháp có rủi ro thấp nhất và cơ hội thành công cao nhất.
+ Chứng phình động mạch ở phần sau của não có thể được điều trị an toàn hơn bằng cuộn dây. Điều trị nội mạch cũng có thể tốt hơn cho bệnh nhân bị bệnh hoặc lớn tuổi vì không cần gây mê lâu, sâu.
+Phẫu thuật mở có thể tốt hơn cho những bệnh nhân trẻ, khỏe mạnh.
- Điều quan trọng cần lưu ý là mục tiêu chính của điều trị là ngăn ngừa phình động mạch chảy máu hoặc chảy máu lại. Điều trị thường không cải thiện các triệu chứng trừ khi phình động mạch lớn đang đè lên dây thần kinh.
Ad: xuhinguyen
—————————————————————–
Y LÂM SÀNG là dự án mới, hàng ngày mang đến những cases lâm sàng hay. Hy vọng mang lại những thông tin và kiến thức bổ ích cho các bạn sinh viên Y Khoa.
#ylamsang #ykhoa.org
Nguồn: Mayo Clinic, Medline.