[Healthline] Hiệu quả của các vắc-xin COVID-19 chống lại biến thể delta như thế nào

• Số ca nhiễm COVID-19 đang gia tăng tại Hoa Kỳ, và biến thể Delta hiện đã được phát hiện trên tất cả 50 bang.
• Biến thể Delta hiện đang chiếm hơn 82% các ca nhiễm vi-rút corona mới phát hiện tại Mỹ, và nó làm gia tăng tỉ lệ nhập viện.
• Dữ liệu đến hiện nay cho thấy rằng tỉ lệ hiệu quả là hơn 67% đối với vắc-xin J&J, 72 đến 95% đối với vaccine Moderna, và 64 đến 96 % đối với vắc-xin Pfizer-BioTech.
• Mặc dù các loại vắc-xin trên cung cấp khả năng bảo vệ khác nhau, nhiều chuyên gia vẫn khuyến cáo rằng việc tiêm vắc-xin đầy đủ là điều cốt yếu.

 

Mỹ hiện đang phải đối mặt với biến thể delta của virus corona, một biến thể có khả năng lây nhiễm rất cao, được phát hiện lần đầu tại Ấn Độ vào tháng 12.

Cũng như các biến thể trước, biến thể delta đã lây lan đến nhiều quốc gia khắp thế giới, bao gồm, đáng chú ý nhất là Vương quốc Anh, nơi biến thể này chiếm đến 99% các ca nhiễm mới.

Mỹ đã có thông báo xác nhận ca nhiễm COVID-19 đầu tiên do biến thể delta vào tháng 3 năm nay.  Hiện nó đang là biến thể chủ yếu trên toàn quốc, lên đến 83% trong tổng số các ca nhiễm mới ở quốc gia này.

Theo nghiên cứu gần đây, sự gia tăng này được một phần được cho rằng là do biến thể delta có khả năng lây lan cao hơn 60% so với biến thể alpha.

Ngoài ra, các khu vực có tỉ lệ tiêm chủng thấp có khả năng gặp làn sóng nhiễm cao hơn.

Tỉ lệ tiêm chủng thấp sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh

Bác sĩ Miriam Smith, trưởng khoa truyền nhiễm tại Bệnh viện Long Island Jewish Forest Hills Teaching ở Queens, thành phố New York, cho rằng “ Dân cư chưa được tiêm vắc-xin có nguy cơ cao bị nhiễm COVDID-19. Nếu biến thể này tiếp tục lây lan nhanh chóng, đặc biệt ở các khu vực có tỉ lệ tiêm vắc-xin thấp, Mỹ có thể sẽ phải đối mặt với làn sóng dich SARS-COV-2 .”

Giám đốc CDC, bác sĩ Rochelle Walensky cũng cảnh báo khả năng cao về đợt dịch sớm trong tháng này.

Trong một cuộc họp báo, bà cho biết dữ liệu sơ bộ cho thấy 99,5% số người chết vì COVID từ đầu tháng 1 là không được tiêm chủng.

Bà nói : “ Chúng tôi biết rằng biến thể delta hiện đang gây ra làn sóng dịch tại các quốc gia có tỉ lệ tiêm chủng thấp”

Tại Missouri, nơi có tỉ lệ tiêm vắc-xin là 40%, xác nhận rằng hiện đang có làn sóng dịch virus corona trong những tuần gần đây.

Ngược lại, Vermont báo cáo chỉ 38 trường hợp trong ngày 23 tháng 7 và đây cũng là nơi có tỉ lệ tiêm chủng cao nhất cả nước với 68%.

Các phát hiện nổi tiếng  từ một nghiên cứu của Anh cho thấy rằng biến chủng delta có thể làm tăng nguy cơ nhập viện lên gấp 2 lần, và cả 2 loại vắc-xin COVID là  AstraZeneca – Oxford và Pfizer – BioTech đều có hiệu quả làm giảm nguy cơ này.

Walensky cho biết : “ Chúng ta cũng biết rằng các loại vắc-xin hiện được cho phép sử dụng có thể ngăn ngừa tỉ lệ bệnh nặng, nhập viện và tử vong do biến thể delta.”

Bác sĩ Theodore Strange, chủ tịch y khoa lâm thời của bệnh viện đại học Staten Insland tại New York, đã cung cấp các dữ liệu ủng hộ điều này.

Tình hình tiêm chủng ở Mỹ. Cho đến nay, Hoa Kỳ đã tiến hành tiêm hơn 340 triệu liều vắc-xin COVID-19. Hơn 162 triệu người đã được tiêm 2 mũi. Điều này có nghĩa rằng hơn một nửa dân số Hoa Kỳ trên 12 tuổi – hay chính xác 57,2 % – đã được tiêm chủng đầy đủ. Hiện nay có 3 loại vắc-xin COVID-19 đã được cấp quyền bởi Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) và đang được sử dụng tại Hoa Kỳ. Vaccin Pfizer-BioTech là vắc-xin đầu tiên được uỷ quyền sử dụng khẩn cấp (emergency use authorization – EUA) từ FDA. Nó được bán với tên thương hiệu là Comirnaty và còn được gọi là BNT162b2. Hiện nay, hơn 189 triệu liều vắc-xin đã được sử dụng tại Hoa Kỳ. Một tuần sau khi vaccin Pfizer-BioTech được uỷ quyền sử dụng khẩn cấp, vắc-xin Moderna cũng được FDA chấp thuận .Được bán dưới tên thương hiệu Spikevax và còn được gọi là mRNA-1273, hơn 137 triệu liều vắc xin Moderna đã được sử dụng tại Hoa Kỳ cho đến nay. Vaccin thứ ba được FDA chấp thuận là vaccin Johnson & Johnson COVID-19, hoặc vắc-xin Janssen COVID-19. Nó đã được EUA vào tháng 2 năm 2021. Hơn 13 triệu liều đã được sử dụng cho đến nay. Healthline

“Tính an toàn và hiệu quả của các loại vắc-xin hiện nay là rất rõ ràng. Ba loại vắc-xin này có tác dụng ngăn ngừa bệnh và sự lây lan của dịch bệnh, và chúng cũng an toàn như bất kỳ loại vắc xin nào khác đã được sử dụng. Mặc dù có một số tác dụng phụ đã được báo cáo, nhưng những vấn đề này rất hiếm và có thể điều trị được “ – ông cho biết với Healthline.

Vaccin và biến thể delta

Cả ba loại vắc-xin đều được chứng minh là có hiệu quả ở các mức độ khác nhau đối với biến thể ban đầu của virus corona , SARS-CoV-2, gây ra COVID-19.

Tuy nhiên, kể từ khi biến thể delta xuất hiện, các nhà khoa học đã cố gắng xác định xem liệu những loại vắc-xin này liệu có hiệu quả chống lại nó hay không.

Chúng tôi đã phân tích từ những dữ liệu hiện tại. Nhưng nghiên cứu mới có thể làm  các dữ liệu này sẽ thay đổi theo thời gian.

Vắc-xin COVID-19 Pfizer-BioTech.

Cho đến nay, do các nghiên cứu còn hạn chế, việc cố gắng xác định hiệu quả của từng loại vắc xin chống lại biến thể delta vẫn còn là một thách thức. Tuy nhiên, đã có những kết quả đầy hứa hẹn từ nhiều nghiên cứu.

Nghiên cứu 1 và dữ liệu từ thực tế

Theo một phân tích được thực hiện bởi Tổ chức y tế công cộng Anh, tiêm 2 mũi vắc-xin Pfizer-BioTech dường như có hiệu quả giảm 88% đối với bệnh có triệu chứng và 96% đối với tỉ lệ nhập viện do biến thể delta.

Nghiên cứu này cũng cho thấy rằng vắc-xin có hiệu quả khoảng 80% trong việc ngăn ngừa nhiễm biến thể delta. Các nhà khoa học đã rút ra kết luận này sau khi phân tích 14019 người nhiễm biến thể này ở Anh , có 166 người trong số này nhập viện.

Nghiên cứu chỉ ra rằng vắc-xin có thể có tác dụng bảo vệ ngăn ngừa việc nhiễm biến thể delta và các trường hợp nhập viện thì có triệu chứng nhẹ hơn.

Tổ chức Y tế công cộng Anh cũng chia sẻ dữ liệu thực tế vào tháng 5, nhằm củng cố tầm quan trọng của việc tiêm mũi vắc-xin COVID-19 thứ hai. Phân tích này cho thấy tiêm một mũi vaccin Pfizer-BioTech chỉ có tác dụng bảo vệ chống lại bệnh có triệu chứng khoảng 33%.

Đã có sự sụt giảm so với hiệu quả bảo vệ ước tính khoảng 50% đối với biến thể alpha trước đó.

Nghiên cứu này cũng phát hiện vắc-xin Pfizer-BioTech đạt được hiệu quả bảo vệ 88% đối với biến thể delta khoảng 2 tuần sau khi tiêm mũi thứ 2.

Nghiên cứu 2

Một báo cáo được công bố trên tạp chí Nature phát hiện rằng chỉ tiêm một mũi đối với các vắc-xin hai liều như Pizer-BioTech hay AstraZeneca “ hầu như không có”  bất kì sự bảo vệ nào.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng báo cáo rằng những người đã tiêm 2 mũi vắc-xin sẽ được bảo vệ đáng kể chống lại biến thể delta, được ước tính hiệu quả lên đến 95%.

Nghiên cứu cũng phát hiện rằng biến thể delta ít nhạy cảm hơn với “ huyết thanh miễn dịch tự nhiên” nghĩa là những người đã từng nhiễm COVID-19 trước đó có thể không được bảo vệ tránh tái nhiễm với biến thể delta.

Nghiên cứu 3

Trong khi ấy, một nghiên cứu tại Canada, phát hiện rằng tiêm 2 mũi vắc-xinCOVID-19 có hiệu quả tốt trong việc chống lại biến thể delta như hiệu quả với biến thể alpha. Nhưng dữ liệu này hiện chưa được thẩm định.

Nghiên cứu cho thấy vắc-xin Pfizer-BioNTech có hiệu quả khoảng 87% trong 14 ngày sau khi tiêm đủ hai liều.

Nghiên cứu 4

Một nghiên cứu tại Scotland cũng cho kết quả tương tự. Các nhà nghiên cứu kết luận, vắc-xin Pfizer-BioTech có hiệu quả tốt để chống lại biến thể delta, và đã được chứng minh đạt hiệu quả bảo vệ 79%, 14 ngày sau khi tiêm mũi thứ 2.

Nghiên cứu 5

Một nghiên cứu ở Israel khác biệt với các nghiên cứu trên, phát hiện ra rằng vắc-xin Pfizer-BioNTech không mang lại khả năng bảo vệ cao như ước tính trước đây. Nghiên cứu cho thấy vắc-xin này có hiệu quả khoảng 64% trong việc ngăn ngừa nhiễm với biến thể delta và 64% hiệu quả đối với tình trạng nhiễm bệnh có triệu chứng sau hai liều.

Nhưng các nhà khoa học đã chỉ ra rằng dữ liệu đầy đủ vẫn chưa được công bố và nó có thể bao gồm các ca nhiễm không có triệu chứng do chương trình giám sát của Israel thu thập được.

Nghiên cứu 6

Một nghiên cứu phân tích hiệu quả của vắc-xin tại Ấn Độ – nơi biến thể delta xuất hiện đầu tiên, phát hiện vaccin Pfizer-BioTech đạt hiệu quả bảo vệ chống lại biến thể delta khoảng 88% sau khi tiêm đủ 2 mũi.

Hiệu quả ước tính của vắc-xin Pfizer-BioTech Nằm trong khoảng từ 64 đến 96 phần trăm hiệu quả chống lại biến thể delta sau khi tiêm đủ 2 mũi.

Tuy nhiên, hiệu quả đạt được sau khi tiêm 1 mũi vắc-xin thấp hơn đáng kể, ở mức khoảng 36%.

Vậy còn liều thứ 3 ?

Pfizer và BioTech cho biết họ hiện đang trong quá trình phát triển liều thứ 3 của loại vắc-xin này để nhằm mục đích tăng cường khả năng chống lại biến thể delta. Công ty cho biết dữ liệu mới từ Bộ Y tế Israel, cho thấy rằng hiệu quả của vắc-xin sẽ giảm sau 6 tháng, sẽ thúc đẩy họ bắt đầu nghiên cứu.

Smith cho biết: “Pfizer-BioNTech đang tìm kiếm sự chấp thuận của FDA để tăng cường giải quyết tình trạng kháng thể suy yếu sau 6 tháng kể từ khi tiêm chủng đầy đủ, với những lo ngại cụ thể về việc bảo vệ chống lại các biến thể mới.”

Các thử nghiệm lâm sàng đối với liều vắc-xin tăng cường có thể bắt đầu sớm nhất vào tháng 8.

Đã đến lúc tiêm liều vắc-xin tăng cường.

Theo kết quả của cuộc thử nghiệm, liều thứ ba tạo ra lượng kháng thể chống lại biến thể Delta nhiều gấp 5 lần ở những người từ 18 đến 55 tuổi và lượng kháng thể nhiều hơn 11 lần ở những người từ 65 đến 85 tuổi. Nghiên cứu đang chờ đánh giá thẩm định.

Dữ liệu trên đã thúc đẩy Israel trở thành quốc gia đầu tiên tiến hành tiêm mũi thứ 3 một cách rộng rãi. Hiện những người trên 60 tuổi đang được liên lạc để đặt lịch hẹn với bác sĩ.

Bộ Y tế Israel cho biết quyết định cũng tính đến dữ liệu của chính họ dựa trên số liệu thống kê y tế quốc gia, trong đó cho thấy những người được tiêm chủng vào tháng 4 dường như có 75% khả năng bảo vệ khỏi nhiễm vi-rút, trong khi mức độ bảo vệ đối với những người được tiêm chủng vào tháng 1 giảm thấp, xuống đến 16 phần trăm.

Tuy nhiên, Smith nói với Healthline rằng các loại vắc-xin hiện có đã có hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh nặng, bao gồm cả những trường hợp đã được xác định do các biến thể hiện đang được quan tâm gần đây.

“Hơn nữa, CDC đã không khuyến cáo tiêm nhắc lại sau bất kỳ loại vắc xin nào chống lại SARS-CoV-2, vì dữ liệu hiện tại còn hạn chế,” bà nói thêm.

Vaccin COVID-19 Moderna

Có nhiều nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy vắc-xin Moderna COVID-19 có hiệu lực chống lại biến thể delta. Và tương tự như vắc-xin Pfizer-BioNTech, Moderna cũng đang thử nghiệm xem liệu liều thứ ba có mang lại lợi ích hay không.

Nghiên cứu 1

Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm về vắc-xin Moderna cho thấy loại vắc-xin này có khả năng bảo vệ chống lại biến thể delta và các biến thể khác trên thử nghiệm, mặc dù nó bị giảm hiệu quả nhiều hơn so với biến thể alpha.

Nhưng phát hiện thú vị nhất là vắc-xin này có hiệu quả hơn trong việc tạo ra nhiều kháng thể chống lại delta so với chống lại beta, theo dữ liệu, vẫn chưa được thẩm định .

Stéphane Bancel, Giám đốc điều hành của Moderna, cho biết trong một tuyên bố. “Để tìm cách chiến thắng đại dịch, bắt buộc chúng tôi phải chủ động hơn khi virus tiến hoá. Những số liệu mới này đang khuyến khích và củng cố niềm tin của chúng tôi rằng vắc-xin Moderna COVID-19 vẫn có khả năng bảo vệ chống lại các biến thể mới phát hiện, ”

Tuy nhiên, họ chưa đề cập rõ mức độ hiệu quả của vắc-xin này.

Nghiên cứu 2

Trong cùng một nghiên cứu của Canada phát hiện vắc xin Pfizer-BioNTech có hiệu quả 87%,  đồng thời cũng cho thấy vắc xin Moderna có hiệu quả 72% đối với biến thể delta sau khi tiêm một liều.

Không có đủ dữ liệu để tính toán khả năng bảo vệ sau khi tiêm hai liều Moderna. Một điều quan trọng nữa cần lưu ý là kết quả nghiên cứu này vẫn chưa được thẩm định.

Tuy nhiên, các phát hiện này chỉ ra rằng ngay cả một liều vắc-xin Moderna hoặc Pfizer-BioNTech duy nhất cũng cung cấp khả năng bảo vệ “tốt đến xuất sắc” chống lại nhiễm COVID-19 có triệu chứng cũng như tình trạng bệnh nặng. Hai liều sẽ có khả năng cung cấp khả năng bảo vệ cao hơn.

Nghiên cứu 3

HIỆU QUẢ ƯỚC TÍNH CỦA VẮC-XIN COVID-19 MODERNA Một nghiên cứu ước tính hiệu quả là 72% sau một liều. Các nghiên cứu khác cho thấy nó có tác động bảo vệ tương đương với vắc xin Pfizer-BioNTech.

Một nghiên cứu nhỏ trong phòng thí nghiệm do các nhà nghiên cứu ở New York thực hiện cho thấy rằng vắc xin mRNA Pfizer và Moderna đều có hiệu quả từ 94 đến 95% trong việc ngăn ngừa COVID-19 do biến thể delta gây ra.

Vaccin COVID-19 Johnson & Johnson

Có rất ít dữ liệu cho thấy mức độ hiệu quả của vắc xin COVID-19 tiêm một liều Johnson & Johnson (J&J) trong việc bảo vệ chống lại biến thể delta. Theo như đưa tin, công ty này cũng đang nghiên cứu xem liệu tiêm mũi thứ hai có tăng cường miễn dịch chống lại các biến thể hay không.

Nghiên cứu 1

Một thử nghiệm lâm sàng gần đây cho thấy rằng vắc-xin này hiệu quả 85% đối với bệnh nặng và chứng minh khả năng bảo vệ “mạnh mẽ, bền bỉ” giảm tỷ lệ nhập viện và tử vong.

Nó cũng cho thấy rằng vắc-xin J&J đã thúc đẩy “hoạt động trung hòa kháng thể”, ngăn vi-rút lây nhiễm sang các tế bào khỏe mạnh, chống lại biến thể delta ở mức độ cao hơn so với biến thể beta.

Trong một nghiên cứu khác, vắc-xin Pfizer-BioNTech và AstraZeneca đã cho thấy ít hiệu quả hơn với các biến thể gần đây

Nghiên cứu 2

Kết quả tạm thời từ một nghiên cứu có 20 người tham gia đã chỉ ra rằng vắc xin J&J vô hiệu hóa biến thể delta trong vòng 29 ngày kể từ ngày tiêm đầu tiên và khả năng bảo vệ được cải thiện theo thời gian.

“Dữ liệu trong tám tháng nghiên cứu cho đến nay cho thấy vắc-xin Johnson & Johnson COVID-19 tiêm một mũi duy nhất tạo ra phản ứng kháng thể trung hòa mạnh mẽ mà không hề suy yếu; thay vào đó, chúng tôi quan sát thấy sự cải thiện theo thời gian. Ngoài ra, chúng tôi quan sát thấy phản ứng miễn dịch tế bào đặc biệt mạnh mẽ và kéo dài”- Tiến sĩ Mathai Mammen, người đứng đầu toàn cầu của Janssen Research & Development tại Johnson & Johnson, cho biết trong một thông cáo báo chí ngày 1/7.

Nghiên cứu 3

Một nghiên cứu được công bố trên bản sơ bộ của BioRxiv cho thấy vắc xin J&J có hiệu quả 67% đối với biến thể delta.

Nghiên cứu cũng cho thấy vắc-xin tạo ra ít kháng thể chống lại delta hơn so với biến thể alpha, nhưng các nhà khoa học cho biết nghiên cứu chỉ kiểm tra 27 người và có thể không phản ánh chính xác hoạt động thực tế của nó.

HIỆU QUẢ DỰ KIẾN CỦA VẮC-XIN COVID-19 J&J Cần có nhiều nghiên cứu toàn diện hơn để có câu trả lời chắc chắn

Dữ liệu đã làm dấy lên các cuộc tranh luận về khả năng tiêm nhắc lại cho vắc xin một mũi.

Những điều quan trọng

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết các dữ liệu cho đến nay ủng hộ tuyên bố rằng vắc xin Pfizer-BioNTech và AstraZeneca có tác dụng ngăn ngừa tình trạng nhiễm COVID-19 nặng do biến thể delta gây ra.

Dữ liệu cũng cho rằng vắc-xin có hiệu quả bảo vệ thấp hơn đối với thể bệnh có triệu chứng nhẹ do delta gây ra, mặc dù các nghiên cứu vẫn cho thấy rằng những người được tiêm chủng đầy đủ “vẫn duy trì được sự bảo vệ đáng kể đối với biến thể delta”

Việc tiêm đầy đủ hai liều vắc xin COVID-19 mRNA , chẳng hạn như vắc xin Pfizer-BioNTech hoặc Moderna, cũng cho thấy hiệu quả hơn nhiều đối với biến thể delta.

Bác sĩ Strange nói : Điểm mấu chốt là nên thực hiện chương trình tiêm chủng với bất kỳ loại vắc xin nào hiện có, đây là cách duy nhất để phá vỡ chu kỳ lây lan bằng cách không cho phép vi rút lây nhiễm sang các vật chủ chưa được tiêm phòng và sau đó đột biến thành các biến thể như delta. Những loại vắc xin này an toàn và có mức độ hiệu quả cao để ngăn ngừa các bệnh tật và tử vong tiếp theo, “

Giáo sư Tim Spector, một nhà dịch tễ học từ Đại học King’s College London, nói với Healthline rằng đã đến lúc Hoa Kỳ cần rút ra bài học từ Vương quốc Anh trong việc đối phó với biến thể mới này.

“Họ nên bắt đầu thông báo về các triệu chứng mới. Nhưng cũng đừng quá chủ quan khi đã tiêm vắc-xin, đặc biệt nếu bạn đang ở trong khu vực có nguy cơ cao, ”ông nói.

Ông nói thêm: “Nguy cơ của bạn sau khi chủng ngừa có thể là 1/8 so với trước đó, nhưng vẫn có một số lượng đáng kể người bị nhiễm bệnh,” ông nói thêm, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ khoảng cách tiếp xúc và đeo khẩu trang ở những nơi đông đúc, không thông thoáng.

Nguồn : heres how well covid-19 vaccines work against the delta variant .

Link : https://www.healthline.com/health-news/heres-how-well-covid-19-vaccines-work-against-the-delta-variant

Bài viết được dịch thuật và biên tập bởi ykhoa.org – vui lòng không reup khi chưa được cho phép!

Người dịch : Tuyết Dương.