KHOA HỌC DINH DƯỠNG VÀ THỰC PHẨM
Điều thú vị về ớt và vị cay
Tôi nghĩ không chỉ riêng tôi thích ăn một món ăn có vị cay nóng, bát nước chấm tỏi ớt hay 1 quả ớt tươi trong bữa ăn.
Vậy tại sao chúng ta yêu thích đồ ăn cay? Khoa học đằng sau “vị cay”.
Thức ăn cay gây ra vị bỏng rát không chỉ ở miệng mà đôi khi trên toàn bộ cơ thể. Tại sao chúng ta cố tình ăn và thưởng thức, một thứ gây ra đau đớn? Hóa ra, có một số lý do khá thuyết phục khiến nhiều người trên khắp thế giới yêu thích cái cách tự làm mình đau như vậy.
Điều thú vị nhất là chính bản thân cơ thể chúng ta không thể cảm nhận vị cay, con người chỉ nhận biết được 5 vị đó là mặn, ngọt, chua, đắng và một vị umami.
Vậy tại sao chúng ta lại thấy cay?
Gia vị không phải là một “hương vị” mà là một cảm giác. Cảm giác cay của gia vị đến từ hợp chất hóa học capsaicin, là chất tạo nên vị cay của ớt. Capsaicin gây đau và khiến cơ thể nghĩ rằng chúng ta đang gặp nguy hiểm. Đáp lại, cơ thể tiết ra endorphin, là hormone gây khoái cảm, đây là cách cơ thể cố gắng loại bỏ “mối đe dọa nguy hiểm” khi bạn ăn đồ cay. Việc giải phóng chất hóa học này khiến một số người liên tưởng việc ăn đồ nóng với cảm giác hạnh phúc, tạo ra cảm giác “sung sướng”, tương tự như cảm giác tốt mà bạn có được sau khi tập thể dục.
Khi cơ thể cảm thấy đang gặp nguy hiểm, cơ thể cũng sẽ tiết ra hormone giúp cơ thể chống chịu nghịch cảnh như adrenaline, hormone này có thể mang lại cho người ăn một tô mì tôm nóng như lửa đốt cảm giác phấn khích đến thót tim, giống như đang đi tàu lượn siêu tốc hay nhặt được tiền vậy. Nói tóm lại, đối với nhiều người, ăn đồ nóng là một kiểu tìm kiếm cảm giác hồi hộp và có thể nói chúng ta có thể bị nghiện ăn ớt hoặc các thực phẩm cay khác.
Những điều thú vị của ớt cay
Ớt cay có thể kháng khuẩn giúp bảo quản thức ăn.
Các chất hóa học trong ớt có tính kháng khuẩn, một điều thú vị là trước khi ra đời tủ lạnh, ớt được cho vào thức ăn để bảo quản và chống ôi thiu ở xứ nóng. Đấy là lý do vì sao các nước như Ấn Độ và Mexico lại có những món ăn truyền thống mà có thể nói là cay có thể phun ra được lửa trong khi ở các nước ôn đới thì không.
Lợi ích sức khỏe của ớt
Ớt chứa nhiều chất chống oxy hóa và chống viêm và capsaicin cũng có liên quan đến việc cải thiện tiêu hóa, tăng cường trao đổi chất, sức khỏe tim mạch tốt hơn, giảm nguy cơ ung thư và tăng cường hệ thống miễn dịch, ngoài ra ớt hay các thực phẩm có màu đỏ và vàng có nhiều vitamin A rất tốt cho sức khỏe.
Tuy nhiên việc ăn thực phẩm cay nóng quá nhiều có thể gây hại cho bạn, vì có thể gây nghiện nên việc chúng ta càng ngày càng phải ăn nhiều đồ cay hơn để thỏa mãn “vị cay” của mình. Ăn quá nhiều đồ cay nóng có thể làm trầm trọng hơn các bệnh lý như viêm loét dạ dày tá tràng, viêm đại tràng….
Vì vậy hãy sử dụng ớt và các thực phẩm cay nóng một cách hợp lý.
BS. Phan Quốc Anh – Chuyên gia Dinh Dưỡng
Tác giả BS Phan Quốc Anh
Link bài viết [
Xin gửi lời cảm ơn đến BS Phan Quốc Anh đã đồng ý đăng tải bài viết lên Diễn đàn Y khoa.