Khuyến cáo thực hành tốt nhất của Canada về ĐỘT QUỴ phiên bản thứ 7: Acetylsalicylic acid cho ngăn ngừa các biến cố mạch máu
Đột quỵ là một cấp cứu y khoa, xảy ra khi tuần hoàn não bị giảm hay mất đột ngột. Hầu hết đột quỵ xảy ra do động mạch cấp máu lên não bị chẹn đột ngột (ischemic stroke); dạng đột quỵ khác xảy ra do chảy máu vào trong mô não khi các mạch máu bị vỡ (hemorrhagic stroke) [1].
Hằng năm nước Mỹ ước tính có 200 000 ca đột quỵ. Năm 2016, Canada gặp 270 000 bệnh nhân nhập viện cho bệnh tim, đột quỵ và sa sút trí tuệ do bệnh mạch máu. Tỉ lệ tử vong của các nhóm bệnh này là khoảng 1/3, cao hơn tất cả các bệnh ung thư gộp lại [2].
Triệu chứng nhồi máu não (ischemic stroke) bao gồm mất thị giác một hay hai mắt, mất kiểm soát vận động, suy giảm nhận thức đột ngột, tê cứng cơ thể, mặt, và chi. Trị liệu sớm với thuốc như tPA có thể giảm thiểu tổn thương não. Những trị liệu khác tập trung vào giới hạn biến chứng và ngăn ngừa những cơn đột quỵ tiếp theo.
Lợi ích của sử dụng Acetylsalicylic acid (ASA) để phòng ngừa thứ phát bệnh tim mạch do xơ vữa (atherosclerotic cardiovascular disease – ASCVD) đã được chứng minh rõ ràng. Tuy nhiên việc dùng liều thấp ASA như dự phòng nguyên phát cần được xem xét lại. Thực hành lâm sàng của Canada đưa ra các khuyến cáo mới nhất (2020) về việc sử dụng ASA cho ngăn ngừa nguyên phát các biến cố mạch máu và ngăn ngừa thứ phát đột quỵ được tóm tắt.
Dịch giả:
TS. Nguyễn Thị Thanh Vân
BS. Lê Việt Trân
Hiệu đính:
TS.DS. Phạm Đức Hùng
DS. Phạm Phương Hạnh
TLTK:
1. https://www.mayoclinic.org/…/s…/symptoms-causes/syc-20350113
2. Bài dịch từ: CMAJ 2020 March 23;192:E302-11. doi: 10.1503/cmaj.191599
🔥 Disclaimer: tài liệu chia sẻ mang tính tham khảo; dành cho nhân viên y tế.
Nguồn: BS Philip Pham