Non-stress test

Cơ sở và giá trị của phương pháp

👨‍🏫Non stress test (NST) là thử nghiệm được Freeman, Lee và cộng sự giới thiệu lần đầu năm 1975 dựa trên giả thiết rằng nhịp tim của thai nhi sẽ nhất thời tăng lên đáp ứng với cử động thai trong trường hợp không có tình trạng nhiễm toan do thiếu oxy mô hay bị ức chế thần kinh.

🧏‍♂️Cùng với đếm cử động thai và nghe nhịp tim thai, non-stress test được coi là 1 trong các phương pháp đánh giá sức khỏe thai có hiệu quả và thường được sử dụng nhất trong thực tế.

Máy đo NST

📠NST được thực hiện bằng máy monitor sản khoa gồm 3 bộ phận chính là bộ phận theo dõi nhịp tim thai gồm 1 đầu dò siêu âm có 2 đơn vị áp điện trong đó 1 phát sóng siêu âm liên tục tới tim thai và 1 thu nhận âm vang phản xạ từ tim thai tới; bộ phận ghi nhận áp lực buồng ối gồm 1 đầu dò có hệ thống truyền áp lực do cơn co tử cung tạo ra cùng bộ phận chuyển đổi tín hiệu gồm hệ thống phân tích sự thay đổi của các tín hiệu, giấy ghi và bút ghi.

Cách đo NST

🤰Khi làm NST, sản phụ sẽ được hướng dẫn nằm theo tư thế Fowler, hơi nghêng trái.

🍜Sản phụ nên ăn trước khi đo NST, vì trong đa số các trường hợp sản phụ bị đói thì nhịp tim thai có sự biến đổi theo hướng xấu (tạo kết luận dương tính giả).

❗️Sản phụ hút thuốc lá hay sử dụng các loại thuốc ức chế thần kinh trước khi làm NST cũng làm sai lệch kết quả thu được khi thực hiện NST.

Những trường hợp cần thực hiện NST

🧏‍♀️NST được chỉ định cho tất cả các phụ nữ có thai, đặc biệt là những thai kỳ có nguy cơ cao (có loại trừ những trường hợp thai quá nhỏ chưa có khả năng nuôi được).

🤩Vì không sử dụng thuốc hay tác động gì để gây cơn co tử cung nên thực tế NST không có chống chỉ định.

🗓Do được dùng để theo dõi tình trạng suy thai trong tử cung nên NST được sử dụng cho các trường hợp thai trên 32 tuần và nhất là trong theo dõi các thai kỳ nguy cơ cao.

☝️Như vậy tùy theo từng trường hợp cụ thể, số lần thực hiện thử nghiệm NST cũng như khoảng cách giữa các lần đo của mỗi sản phụ là không giống nhau.

Đánh giá kết quả thử nghiệm NST

⏰️Khi làm NST, sản phụ thường được theo dõi trong khoảng 70-80 phút.

⚡️Đánh giá NST dựa trên 3 yếu tố là tim thai cơ bản, dao động nội tại và sự tăng nhịp tim thai tương ứng với mỗi cử động thai.

⏳️Bình thường tim thai cơ bản khoảng 140 lần/phút (dao động trong khoảng từ 110-160 lần/phút), dao động nội tại (là sự thay đổi nhịp tim thai qua từng giây) khoảng 10-25 nhịp và trong 20 phút đầu của thử nghiệm có ít nhất 2 nhịp tăng với đỉnh nhịp tăng ít nhất là 15 nhịp so với nhịp tim thai căn bản và kéo dài tối thiểu trong 15 giây.

🕜Tuy nhiên nếu trong 20-30 phút có xuất hiện 3-4 nhịp tăng tương ứng với cử động thai thì cũng có thể kết luận thai bình thường và không cần kéo dài thử nghiệm thêm.

🧏‍♀️NST được kết luận là có đáp ứng khi cả 3 yếu tố khảo sát đều trong giới hạn bình thường, kết luận này có giá trị xác nhận tình trạng thai nhi còn đang khoẻ mạnh và sẽ tiếp tục như vậy trong khoảng 1 tuần nữa nếu không có tai biến nào khác; khi 2 yếu tố đầu bình thường nhưng yếu tố thứ 3 không thỏa mãn yêu cầu thì kết luận NST không đáp ứng và gọi là NST nghi ngờ khi 1 trong 3 yếu tố trên không đạt điều kiện ở mức bình thường.

😨Trong trường hợp NST nghi ngờ hoặc không đáp ứng cần lặp lại thử nghiệm này sau 20 phút, hoặc 6 giờ, hoặc 24 giờ (nếu không thấy có nguy cơ gì), nếu xét thấy thai có nhiều nguy cơ thì tiến hành thực hiện các phương pháp khảo sát sức khoẻ thai khác để có kết luận đúng mức về tình trạng sức khỏe thai và có hướng can thiệp thích hợp.

🧐Để kết luận NST không đáp ứng, biểu đồ theo dõi nhịp tim thai phải được thực hiện ít nhất là 40 phút.

Câu hỏi: Theo bạn, non-stress test có nên thực hiện thường quy ở các thai phụ >32 tuần không?

Tài liệu tham khảo: https://bvhungvuong.vn/gioi-thieu/thu-nghiem-non-stress-test